محمد حقوقی شاعر و منتقد معاصر در گذشت

محمد حقوقی شاعر و منتقد معاصر در گذشت

محمد حقوقی شاعر و منتقد ادبی معاصر روز دوشنبه، ۸ تیرماه در سن هفتاد و دو سالگی درگذشت.

محمد حقوقی در سال ۱۳۱۶ در اصفهان زاده شد و فعالیت های ادبی خود را از سال۱۳۴۰ آغاز کرد. او در بیش از پنج دهه کار مستمر در حوزه شعر و ادب، نام خود را به عنوان یکی از شناخته شده ترین شاعران و منتقدان معاصر ایران تثبیت کرد.

آقای حقوقی، در اوایل دهه چهل خورشیدی، به همراه شماری از روشنفکران، مترجمان، نویسندگان و شاعران اصفهان، از جمله هوشنگ گلشیری، ابوالحسن نجفی، جلیل دوستخواه، محمد کلباسی، احمد گلشیری، فریدون مختاریان، امیرحسین افراسیابی، اورنگ خضرایی، روشن رامی، مجید نفیسی، رضا فرخفال، احمد میرعلایی، ضیاء موحد، هرمز شهدادی، محمد رضا شیروانی، یونس تراکمه، منصور کوشان و ابوالحسن نجفی نقشی مهم در انتشار مجله « جنگ اصفهان» داشت.

نخستین مقاله مفصل محمد حقوقی، با نام «کی مرده کی بجاست» در سومین شماره‌ «جنگ اصفهان» مورد توجه بسیار قرار گرفت.

وی در آن مقاله نوشته بود که از تمام شاعرانی که تا آن دهه به عنوان شاعر نوپرداز شهرت یافته‌اند و همه خود را از «نیما یوشیج» متأثر می‌دانند، تنها هفت نفر را می توان موفق خواند و شعرشان را ماندگار دانست: "احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث، منوچهر آتشی، فروغ فرخزاد، م. آزاد، یدالله رویایی و سهراب سپهری."

کتاب «شعر نو از آغاز تا امروز» یکی از مهم ترین و شناخته شده ترین آثار محمد حقوقی، تا سال ها به عنوان تنها آنتولوژی معتبر شعر نو شناخته می شد. این کتاب نخستین بار در دهه چهل خورشیدی منتشر شد، اما بعدها با تجدید نظر در دو مجلد مفصل انتشار یافت و شعر دهه‌ها‌ی ۵۰ و ۶۰ را نیز دربر گرفت.

آقای حقوقی، بعد از انقلاب چند سالی فعالیتی نداشت. او خود در باره شروع دوباره فعالیت هایش نوشته است:"خود من تا سال ۵۹ قضایا را می‌نگریستم، تا اینکه با شروع جنگ، اضطراب به نهایت شدت خود رسید، اضطراب تجزیه وطنم. تا سرانجام که یک شب تا صبح در یک حالت انفجار، شعر بلند «خروس هزار بال» را نوشتم."

محمد حقوقی از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۸۰ نزدیک ۳۰ جلد کتاب شعر و نقد شعر منتشر کرد.

«زوایا و مدارات»، «فصل‌های زمستانی»، «شرقی‌ها»، «گریزهای ناگزیر»، «با شب، با زخم، با گرگ»، «خروس هزار بال»، «شب ناشب»، «دالان‌های بلند عصر»، «از بامداد نقره و خاکستر»، «سبدها»، «از دل تا دلتا»، «گیلاس‌ها و گنجشک‌ها»، «اندوه‌یادها» از جمله مجموعه شعرهای محمد حقوقی است.

از آقای حقوقی پنج جلد کتاب نیز با عنوان «شعر زمان ما» به ترتیب در باره‌ شعرهای «احمد شاملو»، «مهدی اخوان ثالث»، «سهراب سپهری»، «فروغ فرخزاد» و «نیما یوشیج» به چاپ رسیده است.

یاران یکایک رفتند

محمد حقوقی در سن 72سالگی از دنیا رفت.

به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این شاعر و منتقد پیشکسوت حدود ساعت 17:20 امروز (دوشنبه، هشتم تیرماه) در بیمارستان خورشید اصفهان درگذشت.

حقوقی از روز پنج‌شنبه (چهارم تیر) به دلیل ناراحتی قلبی و کلیوی به حالت نیمه‌بی‌هوش به بیمارستان منتقل شده بود.

به گفته‌ی همسر حقوقی، جزییات مراسم تشییع و خاک‌سپاری این شاعر و پژوهشگر که در تهران سکونت داشت، هنوز مشخص نیست؛ اما به احتمال زیاد در زادگاهش اصفهان به خاک سپرده شود.

محمد حقوقی متولد سال 1316 در اصفهان بود. دوره‌ی آموزش‌های دبستانی و دبیرستانی را در زادگاهش به پایان رساند. پیش از این‌که به تهران بیاید، تنها دو کتاب شعر با نام «زوایا و مدارات» و «فصل‌های زمستانی» را در اصفهان چاپ کرده بود و نه تنها به عنوان شاعر، که به عنوان منتقد هم، همراه با چاپ مقاله‌ها و نقدهایی در «جنگ اصفهان»، مجله‌ی «آرش» و مطبوعات مختلف مشهور شده بود؛ اما آن‌چه او را بیش از پیش شناساند، انتشار کتاب «شعر نو از آغاز تا امروز» بود.

آثاری از جمله دفترهای شعر: «گنجشک‌ها و گیلاس‌ها» (شعرهای عاشقانه)، «زوایا و مدارات»، «فصل‌های زمستانی»، «شرقی‌ها»، «با شب با زخم با گرگ»، «گریزهای ناگریز»، «خروس هزاریال»، «سطح‌های شعر در سطرهای نثر» و «از صدا تا سکوت» (لاک‌پشت‌ها)، و نیز «شعر و شاعران» (‌بررسی و تحقیقی درباره‌ی شعر شاعران معاصر) از او به جا مانده‌اند.