شهر آینده‌نگرانه دانشمندان شوروی که هنوز فعال است

العربیه: اتحاد جماهیر شوروی با وجودی که به دلیل سیستم اقتصادی ناکارآمدش پیوسته در رنج و مشقت مالی به سر می‌برد، اما برای دانشمندانی که در خدمت حکومت کمونیستی بودند بهترین امکانات کار و زندگی را فراهم می‌کرد.

«آکادمگورودوک»، شهری علمی در میان جنگل‌های سیبری در نزدیکی نووسیبیرسک، نمود چنین رویکردی بود. این شهر به پیشنهاد دانشمندان برجسته‌ای همچون میخائیل لاورنتیف در سال 1957 با حمایت دولت شوروی تأسیس شد.

هدف اصلی از ساخت آن تمرکز تحقیقات علمی در زمینه‌های فیزیک، فناوری، و علوم طبیعی بود. آنچه آکادمگورودوک را متمایز می‌کرد، فضای آزاد علمی و مسیر شغلی مبتنی بر شایستگی بود. این فرصتی کم‌نظیر تحت سیستم شوروی برای رشد افراد صرف‌نظر از پیشینه طبقاتی آنها بود.

آکادمگورودوک پس از فروپاشی شوروی باقی ماند، و امروزه یکی از مهم‌ترین مراکز علمی روسیه به شمار می‌رود. در این شهر خیابانی به نام «خیابان لاورنتیف» با بیش از بیست مؤسسه تحقیقاتی وجود دارد که مسیر آن به‌جای خیابان‌های شلوغ، از دل جنگل عبور می‌کند، تا تمرکز بر علم حفظ شود. در مرکز این مجموعه مؤسسه فیزیک هسته‌ای قرار دارد، که نخستین شتاب‌دهنده‌های ذره‌ای اتحاد جماهیر شوروی در آن ساخته شدند.

آکادمگورودوک همچنین به دلیل پژوهش‌های پیشگام در زمینه‌هایی چون ژنتیک، باستان‌شناسی، و شیمی مواد شناخته می‌شود. در اینجا سلول‌های بنیادی انسان‌های باستانی موجود غار دنیسوا رمزگشایی شدند، و روباه‌های اهلی‌شده‌ در مدت زمانی بسیار کوتاه پرورش یافتند.

علاوه بر این، پژوهشگرانی چون یوگنی دمیدوف در این مجموعه به تحقیقات کاربردی می‌پردازند. استخراج پروتئین خوراکی از جیرجیرک‌ها که با حمایت آکادِم‌پارک به مرحله تولید رسیده است یکی از این پروژه‌هاست.

آکادِم‌پارک، پارک فناوری شهر، میزبان بیش از 330 شرکت و 9000 نیروی کار در حوزه‌های فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی، و ابزارسازی علمی است. این فضا نقش مهمی در تبدیل ایده‌های علمی به محصولات صنعتی ایفا می‌کند.

با وجود مشکلاتی مانند هزینه بالای زندگی که برخی خانواده‌های جوان را به مناطق مجاور رانده است، طرح توسعه «آکادمگورودوک 2.0» از سال 2018 در دستور کار مسکو قرار گرفته است تا جایگاه این شهر علمی را به‌عنوان پایتخت جدید علم روسیه تثبیت کند.