فشار بر جهان با اهرم هسته‌ای: رسانه‌های حکومتی ایران «خروج از ان‌پی‌تی» را کلید زدند

ایران اینترنشنال: در پی آغاز روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی عضو برجام (فرانسه، آلمان و بریتانیا) و ارسال نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد و شورای امنیت، رسانه‌های وابسته به حکومت ایران در اقدامی هماهنگ، با زبانی «تهدیدآمیز » به این اقدام واکنش نشان دادند.

مرور محتوای این رسانه‌ها نشان می‌دهد حکومت ایران در حال زمینه‌سازی برای واکنش‌های احتمالی از جمله خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) است، گرچه برخی چهره‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی می‌کوشند چنین مواضعی را «غیردولتی» یا «شخصی» جلوه دهند.

روزنامه کیهان که زیر نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی منتشر می‌شود، در واکنشی شدید نوشت: «پاسخ ایران تنها یک جمله است: خروج از ان‌پی‌تی. این تصمیم، سیلی سختی است که نه‌فقط محاسبات آمریکا و اروپا، بلکه کل معادلات قدرت در منطقه را دگرگون خواهد کرد.» این روزنامه ادامه داده که «حضور ایران در ان‌پی‌تی معنایی جز دهن‌کجی به استقلال ملی ندارد.»

مدیرمسئول روزنامه کیهان که منصوب علی خامنه‌ای است در سال‌ها گذشته نیز بارها این درخواست (خروج از ان‌پی‌تی) را در کنار بستن تنگه هرمز، با بهانه‌های مختلف مطرح کرده است.

روزنامه وطن امروز نیز خروج از ان‌پی‌تی و پروتکل الحاقی را «نقطه عطف» در سیاست هسته‌ای جمهوری اسلامی دانسته و نوشته است که ایران با این اقدام «نشان می‌دهد آماده است تا انتهای این مسیر را بپیماید.»

روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران نیز با اتخاذ لحنی امنیتی، هدف فعال‌سازی مکانیسم ماشه را «قفل کردن سازوکار دفاعی ایران» توصیف کرده و پیشنهاد داده ایران «خروج شرطی از پیمان ان‌پی‌تی» یا ارجاع موضوع به دیوان بین‌المللی دادگستری را در نظر بگیرد.

این در حالی است که برخی مقام‌های دیپلماتیک پیشین جمهوری اسلامی نسبت به این فضاسازی‌ها هشدار داده‌اند. علی‌اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی و وزیر خارجه اسبق، روز جمعه در واکنش به زمزمه‌های خروج از ان‌پی‌تی تاکید کرد چنین تصمیم‌هایی تنها در حیطه اختیارات رهبر جمهوری اسلامی است. او اظهار داشت: «مجلس یا سایر ارگان‌های حکومتی نمی‌توانند بدون استفسار از رهبری درباره این موضوعات نظر دهند.» صالحی اینگونه اظهارات را موجب «سوء‌استفاده بدخواهان» و تشدید مشکلات دیپلماتیک کشور دانست.

با این حال، برخی نمایندگان مجلس دوازدهم، مانند علیرضا سلیمی، وعده واکنش رسمی داده‌اند. سلیمی گفت: «مکانیسم ماشه بیشتر آثار روانی دارد و ایران تجربه عبور از تحریم‌های شدیدتر را در گذشته دارد.»

همزمان، یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه پاسداران نیز مدعی شد فعال‌سازی مکانیسم ماشه نمی‌تواند اقتصاد ایران را با مشکل اساسی مواجه کند و افزود: «بازگشت تحریم‌ها مشروعیت حقوقی برای حمله نظامی ایجاد نخواهد کرد.»

روز گذشته و در پی ارسال نامه سه کشور اروپایی برای آغاز روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور دستورالعملی محرمانه خطاب به مدیران و سردبیران رسانه‌ها، خواستار اعمال محدودیت جدی بر نحوه پوشش خبری این موضوع شده بود.

در بخشی از این دستورالعمل از رسانه‌ها خواسته شده بود تا با بهره‌گیری از کارشناسان منطقه‌ای و تحلیل‌هایی که حاکی از «ضعف اروپا» و «وابستگی آن به آمریکا» است، فضای رسانه‌ای را به‌گونه‌ای مدیریت کنند که «قدرت ایران در مقابله با تحریم‌ها» برجسته شود.

لحن هماهنگ رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی و بیت رهبری در حالی شدت گرفته که به باور تحلیل‌گران به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی تلاش دارد از فضای ایجاد شده برای مانورهای سیاسی و امنیتی بهره‌برداری کند، از جمله تهدید به خروج از ان‌پی‌تی. هرچند دولت‌مردان فعلی و چهره‌های دیپلماتیک تلاش می‌کنند چنین مواضعی را به حاکمیت رسمی نسبت ندهند اما وابستگی این رسانه‌ها به نهادهای امنیتی و حکومتی نقطه مقابل این ادعا را نشان می‌دهد.