از حادثه سقوط هواپیمای مسافربری آذربایجان چه می‌دانیم؟

یورونیوز: سقوط یک فروند هواپیمای مسافربری خطوط هوایی آذربایجان بامداد چهارشنبه ۲۵ دسامبر با ۶۷ سرنشین، ۳۸ کشته برجای گذاشت و ۲۹ نفر نیز نجات یافتند. منابع مطلع به یورونیوز گفته‌اند که این هواپیما در اثر اصابت موشک روسی ساقط شده است. از این حادثه چه می‌دانیم؟

پرواز J2-8243 که در این روز باکو، پایتخت آذربایجان را به سمت شهر گروزنی در روسیه ترک کرده بود، به دلایلی ناروشن مجبور به تغییر مسیر و در حدود ۳ کیلومتری شهر «آق‌تاو» قزاقستان مجبور به فرود اضطراری شد.

این فرود، با آتش گرفتن هواپیما و نابود شدن نیمی از بدنه آن همراه بود و تلفات قابل توجهی بر جای گذاشت.

هر دو خلبان این هواپیما در این حادثه کشته شدند. سمیر رضایف، مدیرعامل شرکت هواپیمایی آذربایجان در واکنش به کشته شدن آنها این دو خلبان را «قهرمانانی» خواند که «هرگز فراموش نخواهند شد».

وی افزود: «نام خدمه پرواز، به دلیل ایثار دلیرانه آنها و انجام وظایفشان تا آخرین لحظه و اولویت دادن به جان انسان‌ها، در تاریخ جاودانه خواهد ماند.»

سمیر رضایف افزود که خلبانان این پرواز بیش از ۱۵ هزار ساعت تجربه پرواز داشتند و اینکه هواپیما در ماه اکتبر بازرسی‌های فنی را با موفقیت پشت سر گذاشته بود.

در میان سرنشینان این هواپیما ۴۲ نفر شهروند آذربایجان، ۱۶ نفر تبعه روسیه، ۶ قزاق و ۳ نفر تبعه قرقیزستان بودند.
الهام علی‌اف؛ بدی آب و هوا
الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان این حادثه را یک «تراژدی بزرگ» توصیف و اعلام کرد که علی اسدوف، نخست وزیر این کشور کمیسیونی را برای بررسی این حادثه رهبری خواهد کرد.

علی‌اف همچنین گفت که یک پرونده جنایی از سوی دفتر دادستانی کل کشور باز شده است.

او گفت که هنوز خیلی زود است درباره دلایل سقوط هواپیما حدس زد اما آب و هوای بد هواپیما را مجبور به تغییر مسیر کرده است.

وی گفت: «بر اساس اطلاعاتی که به من داده شده، هواپیما به دلیل بدتر شدن شرایط جوی مسیر خود را بین باکو و گروزنی تغییر داده و به سمت فرودگاه آق‌تاو حرکت کرده و در آنجا هنگام فرود سقوط کرده است.»
اصابت یک موشک زمین به هوای روسیه
این سخنان در حالی بیان شده که روز پنجشنبه یک منبع آگاه در باکو به یورونیوزگفت که دلیل اصلی سقوط این هواپیما «اصابت یک موشک زمین به هوای روسیه» به آن بوده است.

به گفته این منبع، این موشک در کنار هواپیما منفجر شده و ترکش‌های آن به بدنه هواپیمای اصابت و باعث سرنگونی آن شده است.

این منبع دولتی می‌افزاید پس از آسیب دیدن هواپیما و با وجود درخواست خلبانان برای فرود اضطراری، هیچ کدام از فرودگاههای روسیه که در مسیر بودند، به آن اجازه فرود نمی‌دهند و درنهایت به خلبانان دستور داده می‌شود که از دریای خزر به سمت آق‌تاو در قزاقستان پرواز کنند.

بر اساس داده‌ها، سیستم‌های ناوبری جی‌پی‌اس هواپیما نیز در سراسر مسیر پرواز بر فراز دریا مسدود بوده است.

پیش از این شبکه خبری «ان بی سی» نیز به نقل از شرکت امنیت هوانوردی Osprey Flight Solutions نوشته بود که این هواپیما «احتمالاً توسط سیستم دفاع هوایی روسیه سرنگون شده است».

به گزارش یورونیوز، در زمان وقوع این حادثه، نیروهای پدافند هوایی روسیه فعالانه در تلاش بودند تا پهپادهای اوکراینی را سرنگون کنند. خمزات قدیروف، رئیس شورای امنیت جمهوری چچن نیز اعلام کرده بود که پهپادها صبح چهارشنبه به گروزنی حمله کردند.
هشدار روسیه
با این وجود کرملین روز پنج‌شنبه نسبت به هرگونه نتیجه‌گیری قبل از نهایی شدن تحقیقات هشدار داد.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین گفت: «ارائه هرگونه فرضیه‌ قبل از به نتیجه رسیدن تحقیقات، نادرست است. قطعاً نه ما و نه کس دیگری نباید چنین کاری انجام دهد.»

خطوط هوایی آذربایجان اعلام کرد که همه برنامه‌های پرواز بین باکو و گروزی همچنین سفرهای بین باکو و ماخاچ‌قلعه (پایتخت جمهوری خودمختار داغستان در روسیه) را تا پایان تحقیقات به حالت تعلیق درآورده است.

 اختصاصی یورونیوز: اصابت موشک روسی دلیل سرنگونی هواپیمای مسافربری آذربایجان بوده استیک منبع دولتی در باکو به صورت اختصاصی به یورونیوز گفته است که اصابت یک موشک زمین به هوای روسیه به هواپیمای مسافربری دلیل سرنگونی پرواز شرکت هواپیمایی دولتی جمهوری آذربایجان بوده است.

منابع دولتی جمهوری آذربایجان روز پنجشنبه به طور اختصاصی به یورونیوز گفتند تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که یک موشک زمین به هوا روسیه باعث سرنگونی هواپیمای شرکت هوایی آذربایجان در روز چهارشنبه شده است.

به گفته این منابع این موشک در جریان فعالیت هوایی پهپاد بر فراز گروژنی به سمت پرواز شماره ۸۴۳۲ شلیک و در کنار هواپیما منفجر شده است. ترکش‌های این موشک به بدنه هواپیمای اصابت و باعث سرنگونی آن شده است.

منابع دولتی در باکو با یورونیوز گفتند که این هواپیمای آسیب‌دیده با وجود درخواست خلبانان برای فرود اضطراری، اجازه فرود در هیچ فرودگاهی در روسیه را پیدا نکرده و دستور داده شده که از دریای خزر به سمت آکتائو در قزاقستان پرواز کند.

بر اساس داده‌ها، سیستم‌های ناوبری GPS هواپیما در سراسر مسیر پرواز بر فراز دریا مسدود بوده است.

بر اساس اعلام مقام‌ها در باکو شلیک یک موشک از سامانه پدافند هوایی Pantsir-S دلیل سقوط هواپیما بوده‌اند.

در همین حال منابع روسی گزارش دادند که همزمان با عبور پرواز خطوط هوایی آذربایجان از منطقه چچن، نیروهای پدافند هوایی روسیه مشغول تلاش برای سرنگونی پهپادهای اوکراینی بودند.

اگر این داده‌های اولیه تأیید شوند، این دومین بار در یک دهه گذشته خواهد بود که نیروهای روسیه یک هواپیمای تجاری را منهدم کرده‌اند؛ مورد اول، سقوط پرواز MH17 در اوکراین بود. آن پرواز شرکت هواپیمایی مالزی در سال ۲۰۱۴ از آمستردام به مقصد کوالالامپور در مالزی در حرکت بود که در میان راه در مرز روسیه و اوکراین سرنگون شد. اتفاقی که در اثر شلیک موشک روسیه رخ داده بود.

تحقیقات بیشتر درباره سقوط روز چهارشنبه احتمالاً ابعاد مختلف این حادثه را روشن خواهد کرد؛ از جمله دلایل شلیک موشک، عدم صدور مجوز برای فرود در فرودگاهی نزدیک در روسیه، و دستور عبور هواپیمای آسیب‌دیده از روی دریا.