درمان کاهش بینایی و کلسترول بالا «خطر ابتلا به دمانس را کاهش میدهد»
رأی دهید
دانشمندان حالا ۱۴ مشکل در سلامتی انسان را شناسایی کرده‌اند که توقع می‌رود با کاهش یا از بین بردن آنها، بتوان لااقل از نیمی از موارد دمانس در جهان پیشگیری کرد.
طبق این مطالعه که به سفارش مجله لنست درباره دمانس انجام شده است، افراد میانسال و افرادی که در کشورهای فقیرتر زندگی می‌کنند، با توجه کردن به این عوامل خطرزا، می‌توانند سود زیادی از پیشگیری دمانس ببرند.
این گزارش پیش بینی می‌کند شمار کسانی که با دمانس زندگی می‌کنند تا سال ۲۰۵۰، دو برابر شده و به ۱۵۳ میلیون نفر خواهد رسید.
هیچ وقت دیر نیست
دمانس زمانی رخ میدهد که یک بیماری مانند آلزایمر، به سلول‌های عصبی مغز آسیب می‌زند و موجب گیجی و از دست رفتن حافظه می‌شود. اما دمانس بخش طبیعی از روال پیر شدن نیست.
بیشتر دلایلی که ما را به دمانس مبتلا می‌کنند، در کنترل ما نیستند. به‌عنوان مثال ژن‌هایی که ازوالدین یا از پدر بزرگ و مادر بزرگ خود به ارث می‌بریم در کنترل ما نیستند.
اما ۴۵ درصد عواملی که می‌توانند خطر دمانس را بالا ببرند، به نظر متخصصان این حوزه، می‌توانند تغییر پیدا کرده و کاهش داده شوند.
پروفسور گیل لیوینگستون از دانشگاه کالج لندن و یکی از نویسندگان اصلی این گزارش می‌گوید: «هیچ وقت برای ایجاد این تغییرات زود یا دیر نیست».
او می‌گوید: «دولت‌ها باید تا حد ممکن از راه ایجاد دسترسی عادلانه به سبک زندگی سالم برای همه اقشار جامعه خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند».
این محققان فهرستی از توصیه‌ها برای کشورهای سراسر جهان تهیه کرده‌اند تا این موارد را مورد توجه قرار دهند:
* سمعک و ابزارهای کمک به شنوایی را برای کسانی که دچار کاهش شنوایی هستند، فراهم کنند.
* تحصیلات با کیفیت خوب برای همه فراهم کنند.
* افراد را برای ترک سیگار حمایت کنند.
* افراد را به ورزش و حرکت تشویق کنند.
* از چهل سالگی، فشارخون را تحت کنترل داشته و پایین بیاورند.
* از میانسالی، سطح کلسترول بالا را کنترل کنند.
* چاقی را از سنین پایین‌تر و هر چه زودتر درمان کنند.
* مشکل مصرف بی‌رویه الکل را حل کنند.
* اطمینان حاصل کنند افراد از جهت اجتماعی تنها و منزوی نیستند.
* امکان تست بینایی و دسترسی به عینک را برای کسانی که توان آن را ندارند، فراهم کنند.
* تماس مردم با آلودگی هوا را کاهش دهند.
او می‌گوید: «من شاهد بدتر شدن تدریجی شرایط پدرم در طول سالهای طولانی بودم. می‌شود گفت شما آنها را قبل از آنکه واقعا بروند، از دست می‌دهید چون شخصیت آنها به تدریج تغییر می‌کند».
او اضافه می‌کند: «شاهد این وضعیت بودن، قلب انسان را به درد می‌آورد».
خانواده او سابقه طولانی در دمانس و کلسترول بالا دارند. به همین دلیل او به طور مرتب آزمایش کلسترول میدهد و آن را زیر نظر دارد.
اندی می‌گوید این که می‌داند کارهایی مانند توجه به رژیم غذایی و ورزش هست که او و خانواده‌اش می‌توانند انجام دهند تا خطر دمانس را کمتر کنند، امیدوارکننده است.
او می‌گوید: «هر کاری که بتواند خطر این بیماری را کم کند، انجام می‌دهم.»
انزوای بیشتر
بر اساس این گزارش بعضی از عوامل بیشتر از بقیه، خطرزا هستند.
به‌عنوان مثال، این گزارش در مجموع چنین تخمین می‌زند که از دست دادن شنوایی و بالا بودن کلسترول بیشتر از بقیه عوامل و در حدود ۷% در موارد قابل پیشگیری دمانس، نقش دارند.
در سالهای اولیه زندگی، نداشتن تحصیلات می‌تواند عامل برهم‌زننده تعادل باشد، در حالی که در سنین بالا، انزوای اجتماعی و دست رفتن قوه بینایی خطرهای بزرگی هستند.
بعضی از متخصصان در مورد آنچه شواهد نشان می‌دهند، محتاط‌تر هستند.
پرفسور تارا اسپایر جونز، مدیر مرکز تحقیقی علوم مغز در دانشگاه ادینبورگ می‌گوید این نوع تحقیقات نمی‌تواند به طور قطعی هیچ یک از این عوامل را به طور مستقیم با دمانس مرتبط کند.
سامانتا بنهام هرمتز از موسسه تحقیقاتی آلزایمز بریتانیا یافته‌های این تحقیق را پیش‌گامانه می‌داند. او می‌گوید: «بسیاری از مردم فکر می‌کنند دمانس بیماری است که در سنین بالاتر در زندگی افراد پیش می‌آید. اما دمانس بخش گریزناپذیری از پیری نیست».
اما دلایلی برای خوش‌بینی وجود دارد. باوجود آنکه طول عمر افزایش پیدا کرده است، میزان ابتلا به دمانس در کشورهای پردرآمد کمتر شده است. تصور می‌شود این کاهش به دلیل تغییر در سبک زندگی افراد باشد. از جمله کمتر سیگار کشیدن.
پروفسور لوینگستون می‌گوید: «دوازده سال پیش می‌گفتیم نمی‌توان کاری درباره دمانس کرد اما حالا دیگر چنین نیست».
