جیوه مرموز؛ چرا سطح این ماده سمی در ماهی تن افت نکرده است

 ماهی تن یکی از محبوبترین صیدهای جهان استبی بی سی: چند دهه بعد از آنکه مقررات کنترل آلودگی برای مهار تصاعد جیوه معرفی شد، دانشمندان می‌گویند میزان جیوه در ماهی تن همچنان مثل سابق است.

این عنصر سمی در جریان فعالیت‌هایی مثل معدنکاری و سوزاندن زغال متصاعد می‌شود و سر از اقیانوس درمی آورد جایی که در بدن ماهی انباشته می‌شود.

درحال حاضر به طور چشمگیری از میزان جیوه در اتمسفر کاسته شده، اما از سال ۱۹۷۱ در ماهی تن ثابت مانده است.

کارشناسان می‌گویند جیوه خیلی قدیمی در اعماق اقیانوس جا خوش کرده و به سطوحی که محل عبور ماهی تن است نفوذ می‌کند.

مرکوری با ورود به اکوسیستم‌های دریایی به متیل جیوه بدل می‌شود که خطرناکترین نوع این ماده است.

جیوه از طریق صید به بدن ماهی تن راه پیدا می‌کند.

ماهی تن یکی از محبوبترین غذاهای دریایی جهان است و انسان با مصرف آن در معرض جیوه قرار می‌گیرد.

جیوه به خصوص برای بچه در شکم مادر و خردسالان خطر دارد، اما همچنین به بیماری قلبی‌عروقی در بزرگسالان گره زده شده است.

نگرانی درباره این ماده سمی باعث شده دولت‌های سراسر جهان برای کاهش فعالیت‌هایی که این ماده را وارد اتمسفر می‌کند تلاش کنند.

منابع اصلی شامل:

    معادن زغال و طلا
    سوزاندن زغال
    فعالیت‌های صنعتی
    فرآیند دفع زباله

حتی سوزان اجسادی با پر کردگی آمالگام دندان بر میزان جیوه در هوا اضافه می‌کند.

محدود کردن خیلی از این فعالیت‌ها به کاهش ۹۰ درصدی تصاعد جیوه از سال ۱۹۹۰ منجر شده است.

و برای اینکه معلوم شود آیا این اقدامات تاثیری بر میزان جیوه در ماهی تن داشته، محققان داده‌های سه هزار نمونه گوشت انواع این ماهی از اقیانوس آرام، اطلس و هند - شامل اسکیپ جک، بیگ‌آی و یلوفین که ۹۴ درصد کل صید تن جهان را تشکیل می‌دهند - آزمایش کردند.

نتایج مطالعه تازه متفاوت از برخی مطالعات دیگر است که نشان می‌داد میزان جیوه در برخی گونه‌های ماهی تن درحال کاهش است.
تحقیقات نشان داد که میزان تراکم جیوه در ماهی برخلاف انتظار کاهش پیدا نکرده استآنائیس مدی‌یو، محقق ارشد این مطالعه، از موسسه تحقیقات ملی فرانسه برای توسعه پایدار گفت: «ما داده‌های خیلی بیشتری داریم، سال‌های بیشتری را پوشش داده‌ایم، و همچنین طیف وسیع‌تری از اندازه ماهی را تست کردیم.»

«این خیلی مهم است چون جیوه به تدریج در طول زندگی در بدن حیوان جمع می‌شود. بنابراین بررسی طیف وسیعی از نمونه‌ها از نظر اندازه حیاتی است.»

این دانشمندان متوجه شدند که میزان جیوه در ماهی تن از ۱۹۷۱ تا ۲۰۲۲ ثابت بود. البته در دهه ۱۹۹۰ میزان آن در ماهی‌های شمال غربی اقیانوس آرام افزایش یافت که به افزایش تولید جیوه در آسیا به دلیل مصرف فزاینده زغال برای انرژی مربوط می‌شود.

محققان گفتند که ثابت ماندن سطح جیوه در ماهی تن ممکن است ناشی از تصاعدی باشد که ده‌ها یا حتی قرن‌ها قبل روی داده است.

خانم مدی‌یو گفت: «جیوه عظیمی که میراث دوران قدیم است در سطوح عمیق‌تر اقیانوس قرار دارد. این با آب‌های سطحی مخلوط می‌شود، جایی که ماهی تن برای صید شنا می‌کند.»

«برای همین است که منبع مداومی از این جیوه تاریخی که ده‌ها یا قرن‌ها پیش متصاعد شده در دریاها وجود دارد.»
«تثبیت در روندی آهسته»
ان لورین، از دیگر نویسندگان این مقاله از موسسه تحقیقات ملی فرانسه برای توسعه پایدار، به بی‌بی‌سی گفت: «مطالعه ما می‌گوید که ما به کاهش فوق‌العاده تصاعد جیوه نیاز داریم تا شاهد کاهش سطح آن در ماهی تن باشیم.»

«این نتایج نشان می‌دهد که هرچند تصاعد جیوه در جهان به شدت کاهش پیدا کرده، اما باید صبور باشیم تا کاهش آن در ماهی تن را مشاهده کنیم.»

«در مجموع جیوه هم مثل دی اکسید کربن است - اگر به طور چشمگیری از تصاعد آن کم کنیم، دی اکسید کربن موجود در اتمسفر به آرامی تثبیت خواهد شد و بالاخره شروع به افت خواهد کرد.»

نتایج این مطالعه در نشریه «نامه‌های علوم و فناوری محیط زیستی» (Environmental Science & Technology Letters) منتشر شده است.