کشف جرم مرموزی که وزن آن چیزی میان ستاره‌های نوترونی و سیاهچاله‌هاست

این کشف با رشته رادیوتلسکوپ‌های «میرکت» در آفریقای جنوبی انجام شدبی بی سی: اخترشناسان برای اولین بار جرمی را در راه شیری کشف کرده‌اند که جرم آن بیش از سنگین‌تر ستاره‌های نوترونی، اما کمتر از سبک‌ترین سیاهچاله‌های شناخته شده است.

محققان در منچستر و در آلمان این جرم را در مدار یک تپ‌اختر میلی‌ثانیه‌ای در فاصله ۴۰ هزار سال نوری پیدا کردند.


تپ‌اخترهای (پالسار) میلی‌ثانیه‌ای با سرعت فوق‌العاده‌ صدها بار در ثانیه می‌گردند.

بن استَپِرز، استاد رشته اخترفیزیک در دانشگاه منچستر که هدایت این مطالعه را به عهده داشته، کشف این جرم را «هیجان انگیز» خواند.

محققان در دانشگاه منچستر و مرکز نجوم رادیویی در موسسه ماکس پلانک در بن، بر این باورند که این ممکن است اولین مورد کشف یک سیستم دوتایی شامل تپ‌اختر رادیویی - سیاهچاله باشد؛ جفتی که امکان محک زدن نسبیت عام اینشتین به روشی تازه را فراهم می‌کند و راه مطالعه سیاهچاله‌ها را هموارتر می‌کند.

پروفسور استپرز اضافه کرد: «جفتِ تپ‌اختر-سیاهچاله ابزار مهمی برای آزمودن نظریه‌های گرانش خواهد بود و یک ستاره نوترونی سنگین شناخت تازه‌ای از فیزیک هسته‌ای در چگالی خیلی بالا به دست می‌دهد.»

زمانی که جرم یک ستاره نوترونی - یا همان بقایای فوق‌العاده فشرده یک ستاره بعد از مرگ - به حد مشخصی برسد، فرو می‌پاشد.

اینکه بعد از آن چه اتفاقی برای آنها می‌افتد موضوع گمانه‌زنی‌های زیاد است، اما احتمال داده می‌شود که تبدیل به سیاهچاله شوند.
«شکاف جرمی»
تصور می شود حد نصاب لازم برای فروپاشی یک ستاره نوترونی زمانی است که جرم آن به ۲.۲ (دو و دو دهم) برابر خورشید برسد.

سبک‌ترین سیاهچاله‌هایی که توسط این ستارگان ایجاد می‌شوند خیلی بزرگتر یعنی حدودا پنج برابر خورشید است.

به این ترتیب فاصله‌ای به وجود می‌آید که به آن «شکاف جرمی سیاهچاله» می‌گویند.

ماهیت اجرامی که در این شکاف جای می‌گیرند نامعلوم و مطالعه آنها سخت است.

پژوهشگران می‌گویند که کشف تازه می‌تواند به دانشمندان کمک کند بالاخره این اجرام را درک کنند.

این جرم زمانی کشف شد که اخترشناسان خوشه بزرگی از ستارگان به نام «ان‌جی‌سی ۱۸۵۱»، واقع در صورت فلکی کلمبیا در نیمکره جنوبی، را با رشته رادیوتلسکوپ‌های «میرکت» (MeerKAT) در آفریقای جنوبی رصد می‌کردند.

آنها می‌گویند که این خوشه به قدری پرجمعیت است که ستارگان آن می‌توانند با هم تعامل داشته باشند، به طوری که مدار آنها را مختل کند و در شدیدترین موارد باعث برخورد آنها شود.

به اعتقاد آنها برخوردی میان دو ستاره نوترونی ممکن است باعث ایجاد این جرم عظیم که حالا دور یک تپ‌اختر رادیویی می گردد شده باشد.

این تیم نمی‌تواند با قاطعیت بگوید که دقیقا چه چیزی را کشف کرده: بزرگترین ستاره نوترونی که تاکنون دیده شده، سبک‌ترین سیاهچاله ای که تاکنون ردیابی شده یا حتی نوعی ستاره غیرعادی.

اما می‌تواند بگوید موفق به کشف جرمی شده که به مطالعه ویژگی‌های ماده تحت شدیدترین شرایط در کیهان کمک خواهد کرد.

یافته‌های این مطالعه در نشریه ساینس چاپ شده است.
رأی دهید
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.