چرا یک «گودال گرانشی» اسرارآمیز در اقیانوس هند وجود دارد؟
رأی دهید
تا سالها کارشناسان نمیدانستند چرا منطقهای به وسعت حدود سه میلیون کیلومتر مربع در بستر اقیانوس هند پایینتر و گودتر از مناطق اطرافش است.
سطح آب دریا در این منطقه هم به طور باورنکردنی ۱۰۶ متر پایینتر از میزان متوسط جهانی است.
«گودال گرانشی» درواقع گودال یا حفره نیست، دانشمندان میگویند کشش گرانشی یا نیروی جاذبه در این منطقه کمتر است و به همین دلیل بستر دریا فرورفته است.
چرا گودال گرانشی در اقیانوس هند وجود دارد؟
هرچند ما بهطور معمول زمین را کره کامل و همواری در نظر میگیریم اما در واقع فراز و نشیبهای فراوانی دارد و شاید بتوان گفت بیشتر به سیبزمینی شباهت دارد تا توپ.
دانشمندان از این فراز و نشیبهای سطح کره زمین نقشهبرداری کردهاند اما یکی از مواردی که باعث شگفتی آنها شد گودال یا فرورفتگی اقیانوس هند بود که در سال ۱۹۴۸ کشف شد.
اکنون دو پژوهشگر از مؤسسه علوم هند به نامهای دیبانجان پال و آتری گوش دلیل بهوجود آمدن این گودال را دریافتهاند.
با بررسی مدلسازیهای کامپیوتری از ۱۴۰ میلیون سال پیش آنها توانستند به چگونگی حرکت صفحات تکتونیکی زمین پی ببرند، صفحات بزرگی که پوسته زمین را تشکیل میدهند.
در پژوهش آنها که در مجله مقالات پژوهشی ژئوفیزیک (ژئوفیزیکال ریسرچ لترز) منتشر شده است، آنها بقایای اقیانوس دیرینهای را در حدود ۱۰۰۰ کیلومتری زیر پوسته زمین و در زیر قاره آفریقا یافتند.
آنها دریافتند که در تمام مدلسازیهای کامپیوتری ستونهایی از سنگ مذاب و گدازه در زیر قاره آفریقا وجود دارد که احتمال دارد بر اثر حرکت صفحات تکتونیک در گوشته بالایی زمین (لایهای که درست زیر پوسته زمین قرار دارد) فرونشست کرده باشند.
همین سنگهای مذاب عاملی است که پژوهشگران معتقدند باعث بهوجود آمدن گودال یا فرورفتگی اقیانوس هند شده است.
پژوهش در این زمینه هنوز در آغاز راه است و آزمایشها و تحقیقات بیشتری باید انجام شود.
هیمانگشو پاول از مؤسسه ملی پژوهشهای ژئوفیزیک هند در گفتگو با سایت نیوساینتیست گفته است هنوز ممکن است عوامل دیگری در تشکیل گودال گرانشی اقیانوس هند یا ژئود فرورفته اقیانوس هند (IOGL) نقش داشته باشد.
او میگوید: “در مدلسازیها امکان ندارد که به طور دقیق طبیعت را شبیهسازی کنیم”.
