چرا سوپر جام اسپانیا در عربستان برگزار می‌شود؟ پای چند میلیون یورو در میان است؟
رأی دهید
روندی که از چهار سال گذشته آغاز شده و فدراسیون فوتبال اسپانیا با وجود انتقادهای فراوان، تصمیم گرفته درآمدهای چند ده میلیون یورویی را ترجیح دهد و در ساز و کاری جدید هر سال ۴ تیم برتر فوتبال این کشور را به قلب خاورمیانه بفرستد.
ماجرای توافق میان عربستان سعودی و فدراسیون فوتبال اسپانیا به چهار سال قبل باز می‌گردد. جایی که دو طرف طبق قراردادی پذیرفتند که هر سال دو تیم اول لیگ و فینالیست‌های جام حذفی اسپانیا (کوپا دل ری) برای برگزاری مسابقات سوپرجام اسپانیا به عربستان سفر کنند. در مقابل سعودی هم سالانه ۴۰ میلیون یورو به فدراسیون فوتبال اسپانیا پرداخت می‌کرد. مبلغی قابل توجه که می‌تواند هر کسی را وسوسه کند.
این روند البته برای نخستین بار بود که در اسپانیا پی گرفته می‌شد. چرا که پیش از این مسابقه سوپر جام مانند تقریبا اکثر کشورهای جهان یک تک بازی میان دو تیم قهرمان لیگ و قهرمان کوپا دل ری برگزار می‌شد اما مقام‌های سعودی و اسپانیایی تصمیم گرفتند برای جذب بیشتر مخاطب و تماشاگر و بهره‌مندی بیشتر از منافع مالی این رقابت تک بازی را به چند بازی تبدیل کنند.
طبق قرارداد اولیه که در نوامبر ۲۰۱۹ میان طرفین به امضا رسید سعودی‌ها پذیرفتند که طی قراردادی ۳ ساله مبلغ ۱۲۰ میلیون یورو به فدراسیون فوتبال اسپانیا پرداخت کنند و مسابقات سوپرجام این کشور با مبلغ سالانه ۴۰ میلیون یورو در عربستان برگزار شود.
هرچند نخستین دوره این بازی‌ها در فصل ۲۰۱۹-۲۰۲۰ در ریاض برگزار شد اما به دلیل شیوع ویروس کرونا، فدراسیون فوتبال اسپانیا تصمیم گرفت رقابت‌های سال دوم را نه در خاورمیانه که در سه‌ویا اسپانیا برگزار کند. با این حال مقام‌های سعودی حتی برای آن سال هم پذیرفتند که طبق توافق پیشین تمام هزینه‌ها و مبالغ تعهد داده شده را به طرف اسپانیایی بپردازند.
در سال نخست این رئال مادرید بود که توانست در فینال با شکست اتلتیکو مادرید در ضربات پنالتی قهرمان نخستین دوره این بازی‌های ۴ تیمی شود. سال دوم که در اسپانیا برگزار شد این اتلتیکو بیلبائو بود که در دیدار پایانی با پیروزی برابر بارسلونا توانست جام قهرمانی را بالای سر ببرد.
با شیوع ویروس کرونا و عدم برگزاری این بازی‌ها در عربستان، طرفین به توافق جدیدی دست یافتند و قرار شد در ازای کاهش مبلغ سالانه پرداختی طرف سعودی، این رقابت‌ها تا سال ۲۰۲۹ همچنان در عربستان برگزار شود. به عبارت دیگر و بر اساس توافق جدید قرار شد ریاض برای هر فصل ۳۰ میلیون یورو بپردازد و در مقابل این قرارداد ۳ ساله برای ۷ سال دیگر هم تمدید شود.
در نتیجه این توافق طولانی‌مدت فدراسیون فوتبال اسپانیا فدراسیون فوتبال عربستان مبلغ ۲۱۰ میلیون یورو دیگر برای قرارداد جدید ۷ ساله دریافت خواهد کرد. این در حالیست که پیشتر هم برای قرارداد ۳ ساله ۱۲۰ میلیون یورو از سوی سعودی‌ها پرداخت شده بود و در نتیجه کل درآمد حاصله اسپانیایی‌ها از برگزاری این بازی ها در عربستان به ۳۳۰ میلیون یورو می‌رساند.
لوئیس روبیالس، رئیس فدراسیون فوتبال اسپانیا پیشتر به صورت علنی این موضوع را مطرح کرده که هدف او از این توفق تنها انگیزه‌های مالی است و فدراسیون فوتبال اسپانیا قصد دارد از این مبلغ کلان برای توسعه فوتبال آماتور و همچنین بخش زنان در این کشور بهره‌مند شود.
در سوی مقابل هم عربستان سعودی به بخشی از بلندپروازی‌های خود برای جلب توجه جهانی می‌پردازد و خود را به کانون اخبار طرفداران فوتبال اسپانیا تبدیل می‌کند. چرا که هر سال ۴ تیم برتر اسپانیا که احتمال بسیار زیاد بارسلونا و رئال هم سالانه در میان آنها خواهند بود برای چند روز مجبورند به عربستان سفر کنند و این می‌تواند تبلیغ قابل توجهی برای این کشور و فوتبال آن به شمار آید.
با این حال بسیاری این تصمیم فدراسیون فوتبال اسپانیا را به باد انتقاد گرفته و با آن مخالفت کرده‌اند. گروه‌های فعال حقوق بشر معتقدند سعودی با این ولخرجی‌های بی حد و حصر تلاش دارد چهره مخدوش خود در حوزه حقوق بشر را شستشو دهد و می‌خواهد توجهات جهانی را به «وجهی لوکس و نه چندان واقعی» از حکومت سعودی جلب کند.
در همین راستا سازمان عفو بین‌الملل پیش از این چندین بار از مسئولان فدراسیون فوتبال اسپانیا انتقاد کرده و تاکید کرده بود که این کار اسپانیایی‌ها به معنای نادیده‌گرفتن نقض حقوق بشر توسط حکومت سعودی است. ضمن اینکه مسئولین این نهاد بین‌المللی بازوبندهای بنفش رنگ برای تیم‌های حاضر در این رقابت فرستادند تا بازیکنان با این بازوبندها دست‌کم در حرکتی نمادین به نقض حقوق بشر توسط ریاض اعتراض کنند. اما قابل پیش‌بینی بود که طرف سعودی زیر بار چنین امری نخواهد رفت و مسئولان فوتبال اسپانیا را تحت فشار گذاشت که بازیکنان از انجام چنین اقدامات نمادینی پرهیز کنند.
همچنین برخی دیگر از منتقدان که بیشتر نگاه ورزشی به ماجرا دارند معتقدند کشاندن بازیکنان چهار تیم برتر اسپانیا در وسط فصل فوتبالی به خاورمیانه می‌تواند اثر منفی بر کیفیت این تیم‌ها در رقابت‌های داخلی و اروپایی بگذارد.
حالا عربستان سعودی که چند سالی است دست به چنین اقدامات بلندپروازانه‌ای در حوزه ورزش و فوتبال انجام می‌دهد، کریستیانو رونالدو را جذب می‌کند و پیشنهاد نجومی به لیونل مسی ارائه می‌دهد به دنبال کسب میزبانی جام جهانی هم می‌رود و می‌خواهد به صورت مشترک با یونان و مصر درخواست میزبانی جام جهانی ۲۰۳۰ را ارائه کند. اقداماتی که برآمده از سیاست‌های بلندپروازانه ولیعهد جوان سعودی است و او با پول‌پاشی‌های فراوان می‌خواهد به رویاهای خود جامه عمل بپوشاند. رویاهایی که البته مشخص نیست تا چه میزان رنگ و بوی حقیقت به خود خواهد گرفت و کارنامه نه چندان روشن سعودی‌ها در سیاست داخلی و حقوق بشر می‌تواند به مانعی در این مسیر بدل شود یا خیر.
