۱۰ سؤالی که باید از پزشکتان بپرسید
رأی دهید
آیا شما تعجب میکنید که آخرین تحقیقات به شما توصیه میکنند تا اقدامات پیشگیرانه علیه مشکلاتی نظیر پوکی استخوان و سرطان سینه انجام دهید؟ ما با متخصصین مشورت کردیم تا فهرستی از 10 سؤال کلیدی را که باید از پزشکتان بپرسید، تهیه کنیم.
دفعه بعدی که میخواهید به پزشک مراجعه کنید، این چک لیست سؤالات را با خود به همراه داشته باشید:
1. آیا در حال حاضر بهترین روش غربالگری سرطان را در پیش گرفتهام؟
وقتی حرف از سرطان سینه به میان میاید، ماموگرام بهترین گزینه غربالگری در زنان دارای ریسک خطر متوسط و زنان 50 تا 69 ساله است.
اما آزمایشهای سونوگرافی و MRI میتواند به عنوان بهترین ضمیمه در کنار ماموگرام، مناسب برای زنان دارای ریسک ابتلای بالا، نظیر آنهایی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، باشد.
سونوگرافی و MRI لزوماً قابل اطمینان تر از ماموگرامها نیستند مگر اینکه آنها در ارتباط با یک ماموگرام مورد استفاده قرار بگیرند، ماموگرامها میتوانند کلاسیفیکیشنهای کوچک را شناسایی کنند که ممکن است سرطان سینه را در مراحل اولیه تشخیص دهد. (کلاسیفیکیشن سینه، رسوبات کلسیمی کوچک است که در بافت سینه رشد میکند. آنها بسیار رایج هستند و معمولاً خوشخیم (noncancerous) میباشند. در برخی موارد، انواع خاصی از آنها ممکن است سرطان اولیه سینه را نشان دهند). سونوگرافی ممکن است وضوح بیشتری را برای زنان با سینههای متراکم ارائه دهد. MRI ها ممکن است برای زنان دارای ریسک بالا، مفید باشد.
اگر سابقه خانوادگی سرطان سینه دارید، آزمایش بر روی ژنهای BRCA1 و یا BRCA2 میتواند به پزشک کمک کند تا یک برنامه پیشگیرانه برای شما طراحی نماید. برای آزمایش سرطان دهانه رحم، در حالی که پاپاسمیر اغلب برای اولین بار این بیماری را تشخیص میدهد، آزمایشهای پاپیلومای انسانی (HPV) به طور مداوم به عنوان یک مکمل استفاده میشود.
وقتی حرف از سرطان سینه به میان میاید، ماموگرام بهترین گزینه غربالگری در زنان دارای ریسک خطر متوسط و زنان 50 تا 69 ساله است.
اما آزمایشهای سونوگرافی و MRI میتواند به عنوان بهترین ضمیمه در کنار ماموگرام، مناسب برای زنان دارای ریسک ابتلای بالا، نظیر آنهایی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند، باشد.
سونوگرافی و MRI لزوماً قابل اطمینان تر از ماموگرامها نیستند مگر اینکه آنها در ارتباط با یک ماموگرام مورد استفاده قرار بگیرند، ماموگرامها میتوانند کلاسیفیکیشنهای کوچک را شناسایی کنند که ممکن است سرطان سینه را در مراحل اولیه تشخیص دهد. (کلاسیفیکیشن سینه، رسوبات کلسیمی کوچک است که در بافت سینه رشد میکند. آنها بسیار رایج هستند و معمولاً خوشخیم (noncancerous) میباشند. در برخی موارد، انواع خاصی از آنها ممکن است سرطان اولیه سینه را نشان دهند). سونوگرافی ممکن است وضوح بیشتری را برای زنان با سینههای متراکم ارائه دهد. MRI ها ممکن است برای زنان دارای ریسک بالا، مفید باشد.
اگر سابقه خانوادگی سرطان سینه دارید، آزمایش بر روی ژنهای BRCA1 و یا BRCA2 میتواند به پزشک کمک کند تا یک برنامه پیشگیرانه برای شما طراحی نماید. برای آزمایش سرطان دهانه رحم، در حالی که پاپاسمیر اغلب برای اولین بار این بیماری را تشخیص میدهد، آزمایشهای پاپیلومای انسانی (HPV) به طور مداوم به عنوان یک مکمل استفاده میشود.
2. آیا من از نظر بالینی یک فرد چاق محسوب میشوم؟
شیوع چاقی و اضافه وزن در ایران افزایش یافته و به طور متوسط 60 درصد جمعیت 15 تا 64 ساله ایرانی چاق هستند. همچنین در گروههای سنی 45 تا 55 سال و 55 تا 65 سال این رقم به 70 تا 75 درصد هم میرسد، ضمن اینکه چاقی و اضافه وزن در همه گروههای سنی خانمها خیلی بیشتر است. با وجود این که چاقی، دری است که به سمت دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی و سرطان باز میشود، تنها درصد کمی از این افراد به هشدارهای پزشکان اهمیت میدهند. بعد از گفتگو با پزشک راجع مشکلی که به خاطر آن به او مراجعه نمودهاید از او در مورد وزن خود سؤال کنید. از پزشک خود بخواهید وزن و دور کمرتان را اندازهگیری کند. دور کمر 80 سانتیمتر به بالا در زنان میتواند موجب تشدید مشکلاتشان شود. سپس از پزشک خود در مورد گزینههای درمان چاقی سؤال کنید. زیرا اگر از نظر بالینی چاق باشید، حتی 5 تا 10 درصد کاهش وزن میتواند به سلامتی شما کمک کند.
شیوع چاقی و اضافه وزن در ایران افزایش یافته و به طور متوسط 60 درصد جمعیت 15 تا 64 ساله ایرانی چاق هستند. همچنین در گروههای سنی 45 تا 55 سال و 55 تا 65 سال این رقم به 70 تا 75 درصد هم میرسد، ضمن اینکه چاقی و اضافه وزن در همه گروههای سنی خانمها خیلی بیشتر است. با وجود این که چاقی، دری است که به سمت دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی و سرطان باز میشود، تنها درصد کمی از این افراد به هشدارهای پزشکان اهمیت میدهند. بعد از گفتگو با پزشک راجع مشکلی که به خاطر آن به او مراجعه نمودهاید از او در مورد وزن خود سؤال کنید. از پزشک خود بخواهید وزن و دور کمرتان را اندازهگیری کند. دور کمر 80 سانتیمتر به بالا در زنان میتواند موجب تشدید مشکلاتشان شود. سپس از پزشک خود در مورد گزینههای درمان چاقی سؤال کنید. زیرا اگر از نظر بالینی چاق باشید، حتی 5 تا 10 درصد کاهش وزن میتواند به سلامتی شما کمک کند.
3. آیا کمردرد و درد مفاصل من، نشاندهنده یک بیماری مزمن است؟
سرطان تخمدان و پانکراس و حتی سنگ کلیه میتوانند علائم را از طریق درد کمر نشان دهند. در یک مطالعه دانشگاه علوم پزشکی توکیو، 30 درصد از بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده از درد شکمی یا کمردرد رنج میبردند. بیماریهایی مانند لوپوس اغلب خود را از طریق درد مفاصل نشان میدهد.
سرطان تخمدان و پانکراس و حتی سنگ کلیه میتوانند علائم را از طریق درد کمر نشان دهند. در یک مطالعه دانشگاه علوم پزشکی توکیو، 30 درصد از بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده از درد شکمی یا کمردرد رنج میبردند. بیماریهایی مانند لوپوس اغلب خود را از طریق درد مفاصل نشان میدهد.
4. آیا باید قبل از 50 سالگی در مورد پرفشاری خون نگران باشم؟
بله، اگر شما فردی باردار با فشارخون بالا هستید یا سابقه خانوادگی فشار خون بالا دارید. ما میدانیم که در عرض 10 سال بعد از این حاملگی، زنان دارای خطر بالقوه فشارخون بالا هستند و خطر ابتلا به بیماری قلبی در آنها 10 سال قبل از سایر مردم افزایش مییابد. آنچه ما در حق شریانهایمان در دوره 30 و 40 سالگی انجام میدهیم، بسیار مهم است: باید یک رژیم غذایی مناسب با کلسترول کم، وزن طبیعی و تمرین را در پیش بگیرید.
بله، اگر شما فردی باردار با فشارخون بالا هستید یا سابقه خانوادگی فشار خون بالا دارید. ما میدانیم که در عرض 10 سال بعد از این حاملگی، زنان دارای خطر بالقوه فشارخون بالا هستند و خطر ابتلا به بیماری قلبی در آنها 10 سال قبل از سایر مردم افزایش مییابد. آنچه ما در حق شریانهایمان در دوره 30 و 40 سالگی انجام میدهیم، بسیار مهم است: باید یک رژیم غذایی مناسب با کلسترول کم، وزن طبیعی و تمرین را در پیش بگیرید.
5. آیا من، باید حتی اگر جوان هستم؛ غربالگری تراکم استخوان را انجام دهم؟
اگر شما کمتر از 50 سال دارید و سابقه خانوادگی تخریب استخوان دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید بررسی شوید یا خیر، اگر شما بیش از 50 سال دارید، باید مورد ارزیابی قرار بگیرید و اگر یک یا چند فاکتور عمده یا دو یا چند فاکتور جزئی ابتلا به پوکی استخوان را دارا هستید، یک آزمایش تراکم معدنی استخوان توصیه میشود. (همه افراد بیش از 65 سال نیز باید این آزمون را انجام دهند). انجام تمرینات تحمل وزن و مقاومت سه بار در هفته احتمال خطر را کاهش میدهد. و زنان بالای 50 سال روزانه باید 1500 میلیگرم کلسیم و حداقل 800 واحد بینالمللی ویتامین D دریافت کنند. برای افراد زیر 50 سال، این مقدار باید 1000 میلیگرم کلسیم و حداقل 400 واحد ویتامین D در روز باشد.
اگر شما کمتر از 50 سال دارید و سابقه خانوادگی تخریب استخوان دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید بررسی شوید یا خیر، اگر شما بیش از 50 سال دارید، باید مورد ارزیابی قرار بگیرید و اگر یک یا چند فاکتور عمده یا دو یا چند فاکتور جزئی ابتلا به پوکی استخوان را دارا هستید، یک آزمایش تراکم معدنی استخوان توصیه میشود. (همه افراد بیش از 65 سال نیز باید این آزمون را انجام دهند). انجام تمرینات تحمل وزن و مقاومت سه بار در هفته احتمال خطر را کاهش میدهد. و زنان بالای 50 سال روزانه باید 1500 میلیگرم کلسیم و حداقل 800 واحد بینالمللی ویتامین D دریافت کنند. برای افراد زیر 50 سال، این مقدار باید 1000 میلیگرم کلسیم و حداقل 400 واحد ویتامین D در روز باشد.
6. چرا این سردرد شدید از بین نمیرود؟
" شدید" به معنای سردرد با سطوح درد مشقتبار است که پیش از این هرگز تجربه نکردهاید: خواه این یک سردرد واحد و یا تکرار شونده و عودکننده باشد. و اگر تهوع، استفراغ، تشنج، یا سایر علائم عصبی نیز با آن همراه باشد، باید خود را به اورژانس برسانید. ممکن است، این درد فقط ناشی از یک میگرن باشد، اما همچنین میتواند به علت پارگی آنوریسم رخ دهد (انقباض بالقوه کشنده یک رگ خونی برآمده و یا گسترده در مغز) اگر به موقع متوجه آن شوید، میتوانید بهبود پیدا کنید.
" شدید" به معنای سردرد با سطوح درد مشقتبار است که پیش از این هرگز تجربه نکردهاید: خواه این یک سردرد واحد و یا تکرار شونده و عودکننده باشد. و اگر تهوع، استفراغ، تشنج، یا سایر علائم عصبی نیز با آن همراه باشد، باید خود را به اورژانس برسانید. ممکن است، این درد فقط ناشی از یک میگرن باشد، اما همچنین میتواند به علت پارگی آنوریسم رخ دهد (انقباض بالقوه کشنده یک رگ خونی برآمده و یا گسترده در مغز) اگر به موقع متوجه آن شوید، میتوانید بهبود پیدا کنید.
7. چرا علائم آنفلوانزا در من از بین نمیرود؟
آنفلوانزا معمولاً 3 تا 4 روز طول میکشد و با تب، لرز، سرفه خشک و درد همراه است. اما اگر بیش از چهار روز ادامه یابد، ممکن است عفونت ثانویه مانند پنومونی، مونونوکلئوزیس، گلودرد، عفونت استافیلوکوکوس یا حتی سرطان ریه اولیه داشته باشید. به خصوص اگر دچار سرفه مزمن هستید یا اگر خلط رنگی را سرفه میکنید، باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرید.
آنفلوانزا معمولاً 3 تا 4 روز طول میکشد و با تب، لرز، سرفه خشک و درد همراه است. اما اگر بیش از چهار روز ادامه یابد، ممکن است عفونت ثانویه مانند پنومونی، مونونوکلئوزیس، گلودرد، عفونت استافیلوکوکوس یا حتی سرطان ریه اولیه داشته باشید. به خصوص اگر دچار سرفه مزمن هستید یا اگر خلط رنگی را سرفه میکنید، باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرید.
8. آیا عفونتهای منتقلشونده از راه جنسی باید من را نگران کنند؟
اگر شما یک شریک جدید جنسی داشته باشید، صرف نظر از سنتان، خطر عفونتهای منتقل شونده از راه جنسی برایتان وجود دارد. موارد مثبت HIV در 5 سال گذشته برای کسانی که بیش از 30 سال دارند، به دلیل بخشی از زندگی جنسی فعالتر در میان افراد مسن و کمبود آگاهی HIV است. عدم استفاده از ابزار پیشگیری در طول رابطه جنسی نگرانی اصلی ماست، زیرا شانس انتقال عفونت در شما افزایش مییابد. زنان بعد از یائسگی دارای بافتهای واژن نازکتر هستند و بیشتر در معرض خطر خراش قرار میگیرند و این عوامل خطر ابتلا به HIV را افزایش دهد. آمار ابتلا به باکتری کلامیدیا (عامل بیماری مقاربتی کلامیدیا)، گونورهآ (باکتری عامل بیماری سوزاک) و HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) نیز در حال افزایش است.
اگر شما یک شریک جدید جنسی داشته باشید، صرف نظر از سنتان، خطر عفونتهای منتقل شونده از راه جنسی برایتان وجود دارد. موارد مثبت HIV در 5 سال گذشته برای کسانی که بیش از 30 سال دارند، به دلیل بخشی از زندگی جنسی فعالتر در میان افراد مسن و کمبود آگاهی HIV است. عدم استفاده از ابزار پیشگیری در طول رابطه جنسی نگرانی اصلی ماست، زیرا شانس انتقال عفونت در شما افزایش مییابد. زنان بعد از یائسگی دارای بافتهای واژن نازکتر هستند و بیشتر در معرض خطر خراش قرار میگیرند و این عوامل خطر ابتلا به HIV را افزایش دهد. آمار ابتلا به باکتری کلامیدیا (عامل بیماری مقاربتی کلامیدیا)، گونورهآ (باکتری عامل بیماری سوزاک) و HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) نیز در حال افزایش است.
9. چرا ناراحتی شکمی دارم؟
احساس تورم، نفخ یا درد ممکن است نشان دهنده علتی جدیتر از یک وعده غذایی نامناسب داشته باشد. ناراحتی مزمن میتواند به مواردی مانند آپاندیسیت، کیست تخمدان، دیورتیکولیت و بیماری التهابی لگن اشاره کند. برای اطمینان، ممکن است پزشک شما، همراه با فشار دادن شکمتان، دستور بررسی با یک اشعه ایکس را بدهد. اگر درد شدیدی دارید که پس از 24 تا 48 ساعت تشدید شد، اگر تب را تجربه کردید یا اگر الگوهای کار روده در طول زمان تغییر کرده باشد، باید معاینه شوید.
احساس تورم، نفخ یا درد ممکن است نشان دهنده علتی جدیتر از یک وعده غذایی نامناسب داشته باشد. ناراحتی مزمن میتواند به مواردی مانند آپاندیسیت، کیست تخمدان، دیورتیکولیت و بیماری التهابی لگن اشاره کند. برای اطمینان، ممکن است پزشک شما، همراه با فشار دادن شکمتان، دستور بررسی با یک اشعه ایکس را بدهد. اگر درد شدیدی دارید که پس از 24 تا 48 ساعت تشدید شد، اگر تب را تجربه کردید یا اگر الگوهای کار روده در طول زمان تغییر کرده باشد، باید معاینه شوید.
10. چرا سوزش سر دل و تنگی نفس دارم؟
نشانههای ناراحتی قلبی در زنان ممکن است دقیقتر و پایدارتر از درد قفسه سینه و سوزش دست و پا که شما برای مردان شنیدهاید، باشد. زنان مبتلا به حمله قلبی ممکن است دچار تنفس کوتاه و خستگی شوند. سوزش خفیف مزمن سردل نیز میتواند نشان دهنده GERD باشد (بیماری ریفلاکس گوارشی که طی آن اسید معده به مری وارد میشود). اگر این علائم به طور ناگهانی سر برمیآورند، یا بروز مییابند، به پزشک مراجعه کنید.
نشانههای ناراحتی قلبی در زنان ممکن است دقیقتر و پایدارتر از درد قفسه سینه و سوزش دست و پا که شما برای مردان شنیدهاید، باشد. زنان مبتلا به حمله قلبی ممکن است دچار تنفس کوتاه و خستگی شوند. سوزش خفیف مزمن سردل نیز میتواند نشان دهنده GERD باشد (بیماری ریفلاکس گوارشی که طی آن اسید معده به مری وارد میشود). اگر این علائم به طور ناگهانی سر برمیآورند، یا بروز مییابند، به پزشک مراجعه کنید.