نسل تازه‌ای از سوخت‌های طبیعی در راه است

پژوهشگران یک طرح اروپایی، در آزمایشگاهی در شمال اسپانیا، توانسته‌اند از کاه، یک زیست‌سوخت تازه بسازند.
 
زیست‌شناسان و شیمی‌دانان این مرکز پژوهشی که با استفاده از کاه، «بیوبوتانول» تولید می‌کنند می‌گویند این ماده‌ می‌تواند یک سوخت جایگزین تولید کند که‌ بسیار کاراتر بوده و با محیط زیست بسیار همسازتر است.
 
اینیس دل کمپو،‌ مهندس شیمی در این مرکز می‌گوید: «بوتانول،‌ در قیاس با دیگر زیست‌سوخت‌ها بسیار سنگین‌تر است یعنی فراریت بسیار کمتری دارد. بنابر این از انتشار گازهای مضر می‌کاهد و سبب می‌شود در پمپ‌بنزین‌ها یا تأسیسات صنعتی سوخت بسیار کمتری تبخیر شود.»
 
تبدیل خوراک دام به یک سوخت جایگزین، نیازمند یک فرآیند پیچیده مکانیکی، شیمیایی و مولکولی است. پژوهشگران برای رسیدن به فرمول تولید ایده‌آل، صدها فرآیند گوناگون را آزموده اند.
ایرانتزو الگریا، زیست‌شناس، فرایند تولید بیوبوتانول را شرح می‌دهد.  ایرانتزو الگریا که زیست‌شناس است فرآیند نهایی را چنین شرح می‌دهد:‌ «نخست کاه را آسیاب می‌کنیم. سپس آن را حدود ۵ دقیقه تا ۱۷۵ درجه سانتیگراد حرارت می‌دهیم و کمی اسید به آن اضافه می‌کنیم. حاصل کار بستر مناسبی برای افزودن آنزیم‌ها است. این آنزیمها زنجیره سنگین مولکولی مخلوط ما را می‌شکنند و آن را به مولکولهای ساده‌‌ای تجزیه می‌کنند که «مونومر» نام دارد. بعد باکتری‌هایی را می‌فرستیم تا از این مولکولها تغذیه کنند و آنها را مستقیما به بوتانول تبدیل کنند.»
 
اما در بریتانیا بود که زیست‌شناسان، باکتری مناسب برای این فرآیند را کشت دادند. نخستین انتخاب آنها ریزاندامواره‌هایی بود که مقاومت بسیاری در برابر برخی مواد شیمیایی نشان می‌دادند.
 
هالی اسمیت، زیست‌شناس مولکولی درباره تولید این باکتری‌های خاص‌ می‌گوید:«چالش اصلی ما کار کردن با ماده اولیه‌ بود، چون مواد شیمیایی بازدارنده‌ای در آن هست که فرآیند تخمیر باکتری‌ها را دچار تنش می‌کند. بنابراین نوعی باکتری‌ پرورش دادیم که مقاومت زیادی نسبت به این مواد شیمیایی دارد.»
 
آزمایشها نشان داده که بوتانول حاصل از این فرآیند را می‌توان تا ۴۰ درصد با بنزین و تا ۱۶ درصد با گازوئیل آمیخت. اکنون پژوهشگران به آینده این راه می‌اندیشند. اما بوتانول عملا کی می‌تواند وارد بازار شود؟
دانشمندان امیدوارند این سوخت تازه تا ده سال دیگر وارد بازار شود ادوارد تیموتی دیویس، ‌مهندس زیست‌شیمی و همکار پروژه بوتانکست می‌گوید: «فناوری این کار موجود است. نکته این است که هزینه تولید را پایین بیاوریم. احتمالا ۵ تا ۱۰ سالی زمان لازم است تا به اراده تجاری لازم برسیم. تغییر مقررات هم لازم است و اینها بدون نیاز بازار فراهم نمی‌شود.»
 
این دانشمندان امیدوارند کارشان به پروژه ویژه اتحادیه اروپا کمک کند؛ پروژه‌ای که هدفش آن است که تا سال ۲۰۲۰ میلادی دست‌کم ۱۰ درصد از سوخت ترابری کشورهای اروپایی از منابع تجدیدپذیر فراهم شود.