ریش، ته‌ریش و بی‌ریش، مد روز چیست؟

گفته می شود که هنرپیشه های مشهوری مثل جورج کلونی و بن افلیک به موج اخیر روی آوردن به ریش دامن زدند

براساس یک پژوهش جدید کاهش و یا افزایش در گرایش مردها به گذاشتن ریش، ممکن است تابعی باشد از فرضیه های داروین در مورد روند گزینش طبیعی.

تدوین کنندگان این پژوهش علمی در استرالیا می گویند که روند گزینش طبیعی نشان می دهد که هر چه مقدار موی صورت مردها بیشتر باشد از جذابیت ظاهری آنها کاسته می شود و بنابراین صورت های تراشیده در این زمینه به نسبت سایرین برتری دارند.

پژوهشگران استرالیایی می گویند وقتی در یک دوره ای گذاشتن ریش مد می شود به فاصله کوتاهی چرخه به سوی گرایش به صورت های بدون مو تغییر می کند.

نتایج این تحقیقات در مجله انجمن سلطنتی زیست شناسی منتشر شده است.

در این پژوهش نظر گروهی از زنان و مردان در مورد چهار درجه متفاوت از ریش بررسی شده است. نتایج این نظرسنجی نشان داده که چه در مورد صورت های با ریش و چه در مورد صورت های بدون ریش، وقتی چهره ای متفاوت و نادر باشد جذابیت بیشتری پیدا می کند.

این نتیجه گیری در واقع تایید کننده یک پدیده شناخته شده در تکامل انسان است که در اصطلاح علمی به آن "ترجیح نمونه های نادر در جنس مخالف" می گویند.

به عنوان مثال رنگ ماهی های اینوس نر تحت تاثیر قدرت جسمی این جانور تغییر می کند اما دلیل تغییر رنگ آن در حقیقت پاسخ ماهی نر به تمایل ماهی ماده است.

پژوهشگران یکی از دانشگاههای استرالیا تصمیم گرفتند این فرضیه مربوط به گزینش جنس مخالف را در مورد موی صورت مردها به آزمایش بگذارند. به همین خاطر تعدادی داوطلب زن و مرد را برگزیده و مطالعه خود را از طریق بررسی واکنش های آنان انجام دادند.

پروفسور راب بروکس یکی از مسئولان این پژوهش می گوید:"ریش بلند دوباره مد شده و به همین خاطر ما فکر کردیم شاید از طریق بررسی این گرایش جدید بتوان فرضیه ترجیح نمونه های نادر در جنس مخالف را دوباره بررسی کرد."

او می افزاید:" شاید دلیل مد شدن ریش در این ابعاد وسیع دنباله روی از ستاره های سینما مثل جورج کلونی و یا خواکین فونیکس باشد که دوره ای ریش گذاشته بودند. اما وقتی که یک مد بیش از حد عمومی و تکرار شود حالت تازگی و جالب بودن خود را از دست می دهد. به همین خاطر ما فکر می کنیم که دوره جدید گرایش به ریش به اوج و تقریبا پایان خود رسیده است."

مد ریش گذاشتن زمانی به اوج خود رسید که مردان شاغل در رشته هایی مثل بانکداری، هنرپیشه های سینما و حتی فوتبالیست ها که معمولا صورت دو تیغه ای داشتند شروع کردند به گذاشتن ریش.

برخی معتقدند که نصف النهار مبدا در مورد عمر این مد زمانی طی شد که جرمی پکسمن مجری با سابقه و مشهور برنامه خبری شبکه دو تلویزیون بی بی سی ریش خود را تراشید و به شوخی گفت:"ریش گذاشتن مد سال ۲۰۱۳ بود و الان دیگر کهنه شده."

ریش جرمی پکسمن که مدتی در توییتر مورد توجه قرار گرفته بود، یک بحث گسترده را در مورد هراس از ریش یا "پوگونوفوبیا" به راه انداخت. این عبارت از دو کلمه با ریشه یونانی یعنی پوگون به معنای ریش و فوبو به معنای هراس ساخته شده است. در مقابل کلمه دیگری به نام "پوگونوفیلیا " به معنای علاقه به ریش است.

در تحقیقات پژوهشگران استرالیایی که حدود ۱۵۰۰ زن و بیش از ۲۰۰ مرد در آن شرکت کردند، از داوطلبان خواسته شد که نظر خود را در مورد جذابیت چهره تعدادی مرد که هر کدام میزان متفاوتی ریش داشتند بیان کنند.

برخی از این مردان ریش کاملا تراشیده شده و برخی دیگر ریش های بلند و انبوهی داشتند. به یک گروه دیگر از داوطلبان ترکیب متنوع تری از چهره مردها نشان داده شد که برخی ته ریش کوتاه، برخی دیگر ته ریش بلند و برخی ریش کامل داشتند.

اکثر داوطلبان، چه زن و چه مرد، به این نتیجه رسیدند که صورت مردهایی که مشخصات ویژه و نادری داشته باشند، چه با ریش بلند و چه بدون ریش، از چهره های دیگری که عمومیت دارند جذاب تر هستند.

پروفسو راب بروکس از روی این آزمایش ها به این نتیجه رسید که فرضیه "ترجیح نمونه های نادر در جنس مخالف " روی گرایش مد به ریش گذاشتن و یا ریش تراشیدن تاثیر دارد.

او می افزاید:"ما می دانیم که گرایش به ریش گذاشتن دوره ای است، یک دوره مد می شود و یک دوره دیگر از مد می افتد. برخی معتقدند که این چرخه ممکن است هر سی سال یکبار تکرار شود. تحقیقات بسیار جالبی در مورد عکس مردهای بریتانیایی در فاصله ۱۸۷۱ تا ۱۹۷۲ انجام شده که نشان می دهد در یک دوره به مرور خط ریش مردها به سبیل آنها پیوست و بعد به مرور به ریش کامل بدل شد."

پروفسور بروکس می افزاید:" مثلا در دهه ۱۹۷۰ سبیل های معروف به دسته موتوری مرسوم شد، در دهه ۱۹۸۰ سبیل های مرتب و چیده شده مد شد، در دهه ۱۹۹۰ صورت دو تیغه مد شد و امروزه دوباره ریش گذاشتن در اشکال مختلف مد شده است."

ریش جرمی پکسمن مجری سرشناس برنامه خبری تلویزیون بی بی سی، مدتی در توییتر مورد بحث بود

پروفسور بروکس می گوید شاید دلیل روی آوری مجدد به ریش بحران اقتصادی جهانی باشد که از سال ۲۰۰۸ شروع شد.

او می افزاید:"یکی از دلایل بازگشت ریش به مد مردانه این است که در دوران سختی زندگی می کنیم. مردان جوان برای یافتن شغل به نسبت گذشته باید بیشتر با یکدیگر رقابت کنند. بنابر این داشتن ظاهری به اصطلاح مردانه تر ممکن است بر قدرت رقابت این جوانان بیافزاید."

"در سالهای پس از بحران مالی و سقوط بازار بورس در اواخر دهه ۱۹۲۰ نیز گرایش به ریش گذاشتن افزایش پیدا کرده بود. بنابر این شاید شرایط و عوامل اقتصادی در بازگشت ریش موثر بوده اند. باید دید که آیا حوادثی مثل سقوط اقتصاد یونان در بیشتر شدن ریش تاثیر گذار بوده است."

هر چند نحوه آراستن ریش در مردان یک مشخصه ژنتیک نیست ولی ویژگیهای ظاهری دیگر در میان انسانها ممکن است به مشخصه های ژنتیک ارتباط داشته باشند.

پروفسور بروکس می گوید:"در مورد رنگ موی زنان، اینطور حدس می زنند که رنگ موی قرمز، بور و قهوه ای روشن به خاطر اینکه رنگ های نادری بوده و در جنس مخالف جذابیت بیشتری ایجاد می کردند، به مرور از طریق تولید مثل بیشتر با این زنان گسترش یافته است. ولی شواهد مربوط به این فرضیه مبهم است."

گروه پژوهشی پروفسور بروکس در نظر دارد که تحقیقات خود در مورد نقش ریش در جذابیت مردان را ادامه داده و هم اکنون در حال انتخاب داوطلبان برای مرحله بعدی این تحقیقات هستند که موضوع آن واکنش مردم به میزان متفاوت موی صورت در مردان است.

پروفسور بروکس می گوید:" آزمایش های آخر ما نشان داد که ته ریش بلند، ریش ۵ تا ۱۰ روزه، بیشترین واکنش مثبت را برمی انگیزد. خوشبختانه در زندگی واقعی اکثر مردم به دنبال نمونه ای از آنچه که مد روز باشد نمی گردند بلکه برای انتخاب زوج دنبال یک فرد مشخص هستند."