بررسی روزنامه های صبح تهران؛ چهارشنبه اول خرداد
رأی دهید
روزنامه ابتکار در تیتر و عکس یک شماره چهارشنبه خود رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی را «شوک بزرگ» توصیف کرده و نوشته است که «شورای نگهبان با رد صلاحیت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، شوک بزرگ را به جریان انتخابات ریاست جمهوری یازدهم وارد کرد».
روزنامه بهار نیز گزارش داده است که «هاشمی در فهرست نیست»، و روزنامه شرق نیز از قول محمدرضا تابش نماینده اصلاح‌طلب مجلس شورای اسلامی درباره واکنش احتمالی اکبر هاشمی رفسنجانی نوشته است که «هاشمی نه انصراف می‌دهد و نه اعتراض می‌کند».
روزنامه‌های وابسته به جناح حاکم از جمله روزنامه‌های کیهان، جوان و سیاست روز از رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی و اسفندیار رحیم مشایی استقبال کرده‌اند. روزنامه سیاست روز نوشته است که «اصولگرایان این بار به نظر می‌رسد در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری رقیب جدی نداشته باشند و تنها رقیب‌شان خودشان باشند».
امیر محبیان در سرمقاله روزنامه رسالت ضمن «بررسی نقاط قوت و ضعف سعید جلیلی» نوشته است که «تحلیل موقعیت شخصی و جایگاه سعید جلیلی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است»، زیرا بعید نیست که «شرایط و گردش روزگار فضا را به گونه‌ای رقم زند که سعید جلیلی در جایگاه سکانداری مدیریت اجرایی کشور قرار گیرد».
روزنامه کیهان در شماره چهارشنبه استقرار ماموران نیروی انتظامی در ۷۰ نقطه شهر تهران از شامگاه دوشنبه ۳۰ اردیبهشت را تائید کرده است، اما از فرمانده پلیس پیشگیری پایتخت دلیل آن را اجرای طرح نیروی انتظامی برای برخورد با «مزاحمین نوامیس، آلودگی صوتی و دور دور زدن» اعلام کرده است.
شوک رد صلاحیت رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از سوی شورای نگهبان
روزنامه ابتکار در تیتر و عکس یک شماره چهارشنبه رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی را «شوک بزرگ» توصیف کرده و نوشته است که «شورای نگهبان با رد صلاحیت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، شوک بزرگ را به جریان انتخابات ریاست جمهوری یازدهم وارد کرد».
این روزنامه تاکید کرده است که رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی در حالی صورت گرفت که روز سه‌شنبه «برخی از رسانه‌ها خبر از تماس‌های گسترده چهره‌های سرشناس حوزه و شخصیت‌های مطرح سیاسی با شورای نگهبان» خبر دادند، و «حتی برخی منابع با اشاره به تجدید جلسه شورای نگهبان در ساعت ۵ بعداز ظهر سه‌شنبه از احتمال تغییر نظر شورای نگهبان خبر دادند».
به گزارش روزنامه ابتکار، از جمله این شخصیت‌ها محی‌الدین حائری شیرازی نماینده استان فارس در مجلس خبرگان بود که در نامه‌ای به علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد که «حماسه سیاسی در انتخابات و مشارکت حداکثری وقتی تحقق می‌یابد که افراد رده اول دو طرف در رقابت حاضر باشند».
محمدعلی وکیلی در سرمقاله روزنامه ابتکار با اشاره به فهرستی از مناصب اکبر هاشمی رفسنجانی نوشته است که «مبارزه و مجاهدت، زندان و شکنجه بخشی از زندگی اوست. هاشمی جزء هسته اصلی اتاق تصمیم‌گیر دولت پس از انقلاب بود، او در محور شورای انقلاب قرار داشت. نقش اصلی در تشکیل نهادهای مهم از جمله سپاه پاسداران را ایفا کرد».
«ریاست مجلس شورای اسلامی در دهه ۶۰، فرماندهی کل جنگ به نیابت از آیت‌الله خمینی، ریاست جمهوری پس از جنگ، ریاست مجلس خبرگان رهبری، و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام» برخی دیگر از مناصب اکبر هاشمی رفسنجانی است که در سرمقاله روزنامه ابتکار به اشاره شده است.
سرمقاله‌نویس روزنامه ابتکار یادآوری کرده است که «نقش‌های پشت صحنه هاشمی رفسنجانی نه قابل احصاء و نه قابل اندازه‌گیری است».
روزنامه ابتکار نوشته است که «با این مهر عدم صلاحیت اکبر هاشمی رفسجانی دیگر همه القاب را با خود همراه دارد و این باعث تفاوت و عجیب بودن فضای سیاسی ایران است».
محمدعلی وکیلی در سرمقاله روزنامه ابتکار نوشته است که «در روزهای اخیر با هر کس سر صحبت پیرامون احتمال رد صلاحیت هاشمی باز می‌شد، مخالف و موافقش حاضر به باور این نکته نبودند. آنان معتقد بودند که هر چیزی ممکن است به جز این یکی. حال معلوم شد که این یکی هم ممکن است».
روزنامه بهار نیز در گزارشی با تیتر «هاشمی در فهرست نیست» نوشته است که «در فهرست احراز صلاحیت شدگان شورای نگهبان نام رئیس مجمع تشخیص‌مصلحت نظام، رئیس قبلی مجلس خبرگان، رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی، رئیس جمهوری اسبق و فرمانده جنگ با عراق نیست».
به نوشته این روزنامه، هنگامی که اکبر هاشمی در ۲۱ اردیبهشت‌ماه به در وزارت کشور رسید، جمعیتی در انتظارش بودند و شعار می‌دادند که «هاشمی زنده‌باد، خاتمی پاینده‌باد»،«زنده‌باد اصلاحات»، اما حالا «پیش‌بینی‌های رسانه‌های محافظه‌کار درست از آب درآمده است».
روزنامه بهار نوشته است که رسانه‌های محافظه‌کار و وابسته به جناح حاکم «تمام تمرکزشان در چند روز گذشته بر این بود که هاشمی سن‌وسالش بیش از آن است که رئیس جمهور شود؛ بی آن که یادشان باشد همین شورای نگهبان قانونی که مجلس درباره سقف‌گذاری سنی برای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری تصویب کرده بود مخالف شرع و قانون تشخیص داد و رد کرد».
این روزنامه در عین حال خبر داده است که «برخی گمانه‌زنی‌ها احتمال تغییر این فهرست را هم مطرح می‌کنند، اما دست‌کم فعلا نظر بر این است که هاشمی صلاحیت رئیس جمهوری ایران را ندارد؛ هاشمی‌ای که پس از اعلام نامزدی در انتخابات، مورد حمایت اصلاح‌طلبان و بخش معتدل اصولگرایان قرار گرفت و با فاصله، نفر نخست نظرسنجی‌ها معرفی می‌شد».
روزنامه بهار همچنین از قول محمد واعظ موسوی، نماینده آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان، نوشته است که «تاکید بعضی افراد روی سن بالای اکبر هاشمی رفسنجانی اشکال واردی نیست، برای این که روحانیت شیعه و مراجع تقلید، عموما از سنین بالا، مسئولیت‌های سنگین در حوزه علمیه را می‌پذیرند».
این عضو مجلس خبرگان گفته است که «ده‌ها و صدها نمونه از علما و استادان و مراجع و زعما و رهبران دینی را داریم که در سنین بسیار بالا، از توانمندی فوق‌العاده‌ای برخوردارند و برای مثال آیت‌الله اراکی در ۱۰۰ سالگی، مسئولیت سنگین مرجعیت تشیع و مرجعیت عامه مردم به دوشش گذاشته شد».
همزمان روزنامه شرق نیز از قول محمدرضا تابش نماینده اصلاح‌طلب مجلس شورای اسلامی درباره واکنش احتمالی اکبر هاشمی رفسنجانی نوشته است که «هاشمی نه انصراف می‌دهد و نه اعتراض می‌کند».
محمدرضا تابش گفته است که «هاشمی مانند برخی افراد نیست که در قدوقواره ریاست جمهوری نبودند و بعد از این که به آنها خبر رد صلاحیت‌شان اعلام شد انصراف دادند یا به نفع کسی کناره‌گیری کردند، هاشمی نه انصراف می‌دهد و نه اعتراض می‌کند».
استقبال اصولگرایان از رد صلاحیت‌ها: تنها رقیب‌شان خودشان هستند
روزنامه‌های وابسته به جناح حاکم از جمله روزنامه‌های کیهان، جوان و سیاست روز از رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی و اسفندیار رحیم مشایی استقبال کرده‌اند. روزنامه سیاست روز نوشته است که «اصولگرایان این بار به نظر می‌رسد در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری رقیب جدی نداشته باشند و تنها رقیب‌شان خودشان باشند».
روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده علی خامنه‌ای منتشر می‌شود ضمن چاپ عکس هشت کاندیدای تائید صلاحیت شده از سوی شورای نگهبان، در صفحه یک نوشته است که «خاتمی می‌خواست از هاشمی استفاده ابزاری کند».
روزنامه جوان نزدیک به سپاه پاسداران در صفحه یک با انتشار عکس هشت کاندیدای تائید صلاحیت شده از سوی شورای نگهبان از «آغاز حماسه انتخابات با هشت رقیب» گزارش داده است.
این روزنامه نوشته است که «محمدرضا صادق، مشاور آیت‌الله هاشمی رفسنجانی» در خصوص واکنش وی به عدم احراز صلاحیتش در انتخابات ریاست جمهوری گفت که «سابقه ایشان نشان می‌دهد که در چهارچوب قانون و مصالح ملی حرکت می‌کند».
روزنامه جوان همچنین از قول اسفندیار رحیم مشایی نوشته است که «رد صلاحیت خود را ظلم می‌دانم و حل آن را از طریق رهبری پیگیر خواهم بود».
حسین نقوی حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی نیز به روزنامه جوان تاکید کرده است که «وزارت اطلاعات هرگونه توطئه انتخاباتی را در نطفه خفه می‌کند».
این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس به روزنامه جوان گفته است که «این اطمینان را می‌دهم که وزارت اطلاعات یک فضای کاملا امن و آرام برای برگزاری انتخابات فراهم کرده و هر اغتشاشگر، توطئه‌گر و فتنه‌انگیزی را در نطفه خفه می‌کند».
روزنامه سیاست روز دیگر روزنامه وابسته به جناح حاکم از قول علیرضا پناهیان از روحانیان نزدیک به علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نوشته است که «آنهایی که احراز صلاحیت نشده‌اند، دلخور نشوند».
علیرضا پناهیان گفته است که «رد صلاحیت نامزدها به این معنا نیست که آن افراد صالح نیستند، بلکه به این معنا است که صلاحیت آنها برای تصدی این پست در این موقعیت تشخیص داده نشده است».
روزنامه سیاست روز همچنین نوشته است که با رد صلاحیت اکبرهاشمی رفسنجانی و اسفندیار رحیم مشایی «اصولگرایان این بار به نظر می‌رسد در رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری رقیب جدی نداشته باشند و تنها رقیب‌شان خودشان باشند چون با چند نامزد وارد عرصه انتخابات ریاست جمهوری شده‌اند».
نقاط ضعف و قوت سعید جلیلی به روایت رسالت
روزنامه رسالت وابسته به جناح حاکم در سرمقاله شماره اول خردادماه به بررسی «نقاط ضعف و قوت سعید جلیلی» پرداخته است.
امیر محبیان در سرمقاله روزنامه رسالت نوشته است که «تحلیل موقعیت شخصی و جایگاه سعید جلیلی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا شرایط او را در موقعیتی قرار داده است که احتمال دارد به نقطه عطف تلاش‌های همه جریانات اصولگرا تبدیل شود».
سرمقاله‌نویس روزنامه رسالت همچنین نوشته است که «سعید جلیلی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی و کاندیدای ریاست جمهوری در این دوره از انتخابات با طی مقدمات سیاسی نه چندان زیادی در جایگاه کسب رأی مردم برای انتخابات ریاست جمهوری قرار گرفته است».
امیر محبیان از «سابقه اجرایی کم» به عنوان یکی از نقاط ضعف سعید جلیلی یاد کرده و نوشته است که «سابقه اجرایی او منحصر به حرکت در مسیر ادارات وزارت خارجه و نهایتاً دبیری شورای عالی امنیت ملی است. سابقه سیاسی خاصی از وی گزارش نشده است».
«دیپلمات‌مآبی» و «روابط عمومی غیرفعال» دو نقطه ضعف دیگر سعید جلیلی است که در سرمقاله روزنامه رسالت مورد توجه قرار گرفته است. سرمقاله‌نویس این روزنامه نوشته است که «شخصیت کمرو و تا حدودی خجالتی که از سعید جلیلی به نمایش درآمده است، تا حدودی حکایت از خصلت غیرفعال او در مواجهه با افکار عمومی و محیط دارد. این خصوصیت کاملاً در ضدیت با خصلت‌های سیاستمداران عرفی است».
روزنامه رسالت از شعارها و اظهارات سعید جلیلی با عنوان «عدالت‌گرایی غیراجرایی» یاد کرده و نوشته است که «از مجموعه شعارهای عدالت‌گرایانه سعید جلیلی نوعی کلی‌گویی و تفلسف مشاهده می‌شود که متأسفانه خصلت بسیاری از عدالت‌گرایان است. آنها از عدالت به مثابه یک آرمان سخن می گویند، ولی راهکاری اجرایی عرضه نمی‌دارند».
سرمقاله‌نویس رسالت تاکید کرده است که «عدالت در مهم‌ترین و عینی‌ترین جلوه خود رویکردی اقتصادی دارد که در حوزه تخصص و آگاهی سعید جلیلی نیست».
این روزنامه همچنین «شناخت اندک جامعه از سعید جلیلی» را دیگر نقطه ضعف او توصیف کرده و نوشته است که «جامعه شناخت زیادی از سعید جلیلی ندارد».
روزنامه رسالت در مقابل از «جوان بودن و فقدان گذشته منفی» و نیز «تصویر مثبت» سعید جلیلی در میان طیف‌هایی از هواداران جناح حاکم به عنوان «نقاط قوت» او نام برده است.
امیر محبیان در سرمقاله روزنامه رسالت به طور ضمنی سعید جلیلی را کاندیدای مورد نظر رهبر جمهوری اسلامی برای تشکیل دولت بعدی معرفی کرده و نوشته است که «هرچند به نظر می‌رسد که شرایط سعید جلیلی با سوابق و خصلت‌های مورد نیاز ریاست جمهوری بر حسب شناخت عرفی فاصله زیادی دارد ولی بعید نیست که شرایط و گردش روزگار فضا را به گونه‌ای رقم زند، که سعید جلیلی نیز برخلاف محاسبات اولیه و حتی استنکاف خود، در جایگاه سکانداری مدیریت اجرایی کشور قرار گیرد».
تائید استقرار یگان‌های نیروی انتظامی در ۷۰ نقطه تهران؛ اجرای طرح برخورد با دور دور زدن
روزنامه کیهان در شماره چهارشنبه از اجرای طرح نیروی انتظامی برای برخورد با «مزاحمین نوامیس، آلودگی صوتی و دور دور زدن» خبر داده است.
در حالی که منابع غیررسمی شامگاه دوشنبه، ۳۰ اردیبهشت، خبر از امنیتی و پلیسی شدن فضای تهران پیش از اعلام نظر شورای نگهبان درباره کاندیداها داده بودند، روزنامه کیهان تحت نظر نماینده علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در شماره چهارشنبه استقرار ماموران نیروی انتظامی در «۷۰ نقطه پایتخت» را تائید کرده است.
این روزنامه نوشته است که «ماموران پلیس پایتخت از ساعات پایانی دوشنبه با حضور در معابر پایتخت برخورد با مزاحمین نوامیس، آلودگی صوتی و دور دور زدن را آغاز و در نخستین شب اجرای این طرح حدود ۱۵۰ خودرو متخلف را توقیف و رانندگان آنها را برای تشکیل پرونده به پلیس امنیت معرفی کردند».
روزنامه کیهان از قول محسن خانچرلی، رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ، نوشته است که «در آستانه فصل تابستان طرح برخورد با مزاحمت نوامیس، آلودگی صوتی و دور دور زدن از شامگاه دوشنبه سی‌ام اردیبهشت در ۷۰ نقطه پایتخت آغاز شد».
اجرای طرح‌هایی با اسامی «برخورد با مزاحمین نوامیس» یا «طرح برخورد با آلودگی صوتی» پیشتر نیز از سوی نیروی انتظامی سابقه دارد، اما این نخستین بار است که نیروی انتظامی جمهوری اسلامی از اجرای «طرح برخورد با دور دور زدن» خبر داده است.
روزنامه کیهان نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی از قول فرمانده پلیس پیشگیری نیروی انتظامی پایتخت نوشته است که «یکی از اهداف اصلی اجرای این طرح روان‌سازی ترافیکی است».
