بررسی روزنامه‌های صبح دوشنبه تهران - ۲۱ فروردین
روزنامه‌های صبح امروز تهران در عنوان‌های اصلی خود، سخنان رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با اعضای دور تازه مجمع تشخیص مصلحت نظام را نقل کرده و در عین حال رد لایحه بودجه دولت را در کمیسیون بودجه مجلس بااهمیت دیده و به عنوان یک اتفاق تازه در تاریخ بودجه‌نویسی کشور از آن یاد کرده‌اند. گزارش‌هایی درباره گرانی و افزایش تورم در همه روزنامه‌ها هست که از بخش‌های مختلف مصرف گزارش می‌دهند.
کارتون سعید صادقی در جام جم
در حالی که رسانه‌های خبری جهان از مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای پنج به اضافه یک می‌نویسند و ایران نیز از این مذاکرات استقبال کرده است، کلیک جوان، روزنامه سپاه پاسداران پرسیده است: منظور غرب از تکرار خواسته‌های بی‌نتیجه چیست؟
این روزنامه اظهارنظر کرده که: به نظر می‌رسد با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران از مذاکرات قبلی اعلام کرده بود که موضوع مذاکرات را حول محور مسائل منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دنبال می‌کند و از طرفی، با توجه به صلح‌آمیزبودن مسائل هسته‌ای ایران، دلیلی برای مذاکره بر سر این مسائل نمی‌بیند، غرب اصرار دارد تا پیش از مذاکرات، با بذرپاشی روی مسایل بین‌المللی، مخالفت علنی‌اش را درباره محور مذاکرات اعلام کند.
کشمکش ایران و ترکیه
روزنامه جمهوری اسلامی در کلیک سرمقاله خود به سوریه پرداخته و ناآرامی‌های آن کشور را به توطئه‌های غرب نسبت داده و نوشته است: در این میان، آنچه موجب تعجب و تأسف است مواضع دولتمردان ترکیه به‌ویژه شخص رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر این کشور است که با تمام توان و امکانات با مثلث "آمریکا ـ صهیونیسم بین‌الملل و ارتجاع عرب" علیه دولت سوریه همکاری می‌کند.
به نوشته این روزنامه: شاید بعضی ایرادهای سران دولت ترکیه به دولتمردان سوری وارد باشد و در این واقعیت تردیدی وجود ندارد که بشار اسد و سران حزب بعث سوریه، باید واقعیت‌های جدید را بپذیرند و در روش سیاسی خود تغییرات عمده‌ای پدید آورند، لکن راه رسیدن به این هدف منطقی، همراهی با آمریکا و صهیونیست‌ها و سران ارتجاع عرب و شرکت در توطئه این مثلث شوم نیست.
این روزنامه بدون اشاره به منبع خبر، مدعی شده است که مردم ترکیه به طور گسترده‌ای با سیاست دولت آن کشور در قبال سوریه مخالفند و بر همین اساس، توصیه کرده است: اکنون که ابعاد مختلف ماجرای سوریه روشن شده است و مردم ترکیه نیز به عمق توطئه پی برده و دولتمردان خود را از ادامه همراهی با این توطئه برحذر می‌دارند، وقت آن است که سران دولت ترکیه بیش از این، در زمین دشمنان ملت‌های منطقه بازی نکنند.
امیرمحبیان در کلیک سرمقالهرسالت به تز داوداوغلو در زمینه سیاست خارجی اشاره کرده است که در آن، روند تازه به جای تلاش برای عضویت در اتحادیه اروپا پیش‌بینی شده و نوشته است: هر چند این تز در مقایسه با گرایش سکولار و غربگرای دولت‌های پیشین، جهشی بزرگ به پیش تلقی می‌شود، ولی از جهاتی گرایش‌های اسلامی آن در خدمت ملی‌گرایی "پیش آتاتورکی" قرار گرفته است. شاید از همان رو است که بعضی از نویسندگان عرب در انتظاری فزاینده برای برخورد منافع ایران و ترکیه قرار دارند و با بازسازی صحنه‌های تاریخی نبرد میان صفوی‌ها و عثمانی‌ها را در انتظار نشسته‌اند.
به نظر سرمقاله رسالت: هرچند پیروزی اسلامگرایان ترکیه گامی مهم برای بازگشت اسلامگرایی به آن کشور بود، ولی این روند هنوز در نیمه راه است و غرب هرچند اساسا علاقه‌ای به دولت فعلی ترکیه ندارد، ولی با آن احساس نزدیکی بیشتری به نسبت اسلامگرایان ایرانی دارد. لذا در یک ترجیح طبیعی می‌کوشد با کمک مدل ترکیه فعلی (نیمه‌سکولار- نیمه‌اسلامگرا) الگوی تمام‌اسلامگرای ایرانی را از میدان به در کند.
در این نوشته آمده است: این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که عمق استراتژیک ایران و ترکیه در اسلام به هم رسیده است و کلیه منافع دیگر باید ذیل آن تعریف شود. با چنین نگرشی، فضایی برای سوءاستفاده دیگران باقی نمانده و سیاستمداران ایرانی و ترک هم باید نقش تاریخی خود را در بازسازی آینده بر پایه حاکمیت ارزش های اسلامی در جهان فراموش نکنند.
خوش و بش احمدی‌نژاد و هاشمی
"تشخیص مصلحت باید با رای اکثریت قاطع اعضا باشد" به نقل از رهبر جمهوری اسلامی تیتر اول جوان، ابتکار و روزنامه جمهوری اسلامی است و کیهان همین گزارش را با عنوان "مجمع تشخیص مظهر خرد جمعی نظام است" منعکس کرده است.
کلیک جام جم در زیر این عکس نوشته است: خوش‌وبش احمدی‌نژاد و هاشمی رفسنجانی در جلسه دیدار اعضای مجمع تشخیص مصلحت با رهبر انقلاب می‌تواند یکی از عکس‌های پربیننده امروز باشد. این تصویر لحظاتی قبل از ورود رهبر معظم انقلاب ثبت شده است.
به نوشته این روزنامه، "احمدی‌نژاد تاکنون از شرکت در جلسات مجمع تشخیص پرهیز کرده است، اما محسن رضایی چند روز قبل، از گفت‌وگو با رییس جمهور خبر داد و اعلام کرد امسال دولت قول همکاری بیشتری را با مجمع داده است."
رد تاریخی مجلس
"رد تاریخی" عنوان اصلی شرق است، تهران امروز "دومین چالش اقتصادی مجلس با دولت" را در صدر اخبار خود آورده، جهان صنعت نوشته "کلیات بودجه در کمیسیون مجلس رد شد" و "اتفاق بی‌سابقه در تاریخ بودجه‌نویسی" تیتر اول اعتماد است.
سروش فرهادیان در کلیک گزارش اصلی شرق نوشته است: بودجه‌ای که با "تقدیم" سرسازگاری نداشت، سر "تصویب" هم برنداشت. کمیسیون تلفیق مجلس کلیات لایحه بودجه سال ۱۳۹۱ را رد کرد؛ آن هم چه رد کردنی. کمتر از یک سوم اعضای کمیسیون تلفیق به لایحه بودجه سال ۱۳۹۱ رأی مثبت دادند تا یک "اولین" دیگر شکل بگیرد. اولین لایحه بودجه‌ای که از دروازه کمیسیون تلفیق نگذشت و مهر "بازگشت خورد" بر پیشانیش نشست؛ اتفاقی که حتما در تاریخ بودجه‌نویسی کشور ثبت می‌شود.
جواد سیدپور در کلیک مقاله‌ای در تهران امروز، عمل مجلس را زنگ هشداری برای دولت خوانده و نوشته است: این هشداری است که به نظر می‌رسد پیامدهای عملی عدم‌توجه دولت به مصوبه مجلس درباره توقف فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها تا ابتدای تابستان ۹۱ و همچنین بی‌توجهی مفرط دولتمردان به برنامه‌های فرادستی و قوانین موضوعه کشور را شامل می‌شود.
به نوشته این مقاله، اگرچه رأی و نظر کمیسیون تلفیق حتما همانی نخواهد بود که در صحن علنی مجلس تصویب یا رد خواهد شد، اما تجارب گذشته نشان داده است که در جریان تصویب لایحه بودجه، معمولا مصوبات کمیسیون تلفیق مورد توجه قرار می‌گیرد و کمیسیون تلفیق، به نوعی دیدگاه اکثریت نمایندگان را نمایندگی می‌کند. بر همین اساس، احتمال اینکه مهر رد کمیسیون تلفیق مورد تایید در صحن علنی مجلس هم قرار بگیرد، زیاد است.
کلیک همشهری دلایل رد کلیات لایحه بودجه دولت را در کمیسیون مجلس در یک جدول گرد آورده و چنین فهرست کرده است: قانون هدفمندی یارانه‌ها در لایحه بودجه نیامده بود، نرخ ارز در لایحه معلوم نبود، درآمدهای لایحه واقعی نبود، سقف بودجه مشخص نبود، میزان انتشار اوراق مشارکت مشخص نبود، توزیع بودجه بر اساس شاخص‌های کلان مورد اعتراض نمایندگان مخالف کلیات لایحه بودجه قرار داشت، تعداد زیادی طرح جدید با نظرات خاص در لایحه بودجه دولت آورده شده بود که نمایندگان با آن مخالف بودند.
به نوشته این روزنامه، دلایل دیگر عبارت بود از برخی از مواد لایحه بودجه برخلاف مواد قانون برنامه پنجم مانند ماده ۱۸۰ بود و همچنین با ۴ ماده دیگر قانون برنامه پنجم مغایرت داشت و جدول مصرف ارزی در پیوست لایحه بودجه وجود نداشت، یک سری احکام جدید در لایحه بودجه ۹۱ آمده است که مخالف قوانین برنامه پنجم، قانون هدفمندی یارانه‌ها و قانون مدیریت خدمات کشوری بوده است، پیشنهاد دولت در طرح‌های عمرانی واقعی نبوده است.
مریم باستانی در کلیک سرمقالهجهان صنعت نوشته است: اگر قرار باشد طرحی به عظمت هدفمندی یارانه‌ها که همه ارکان کشور را دربرمی‌گیرد، نامشخص باشد، این موضوع برنامه‌ریزی بودجه سنواتی را هم متاثر کرده و موجب می‌شود که بسیاری نتوانند برای دو ماه آینده یا حتی فردای خود برنامه‌ریزی دقیق انجام دهند.
به نوشته این مقاله، هرچند نمی‌توان به صراحت گفت که آنچه دولت پیشنهاد داده، قابل اجراست اما رویه مجلس نیز در مواجهه با بودجه نمی‌تواند رویه‌ای قابل تایید باشد. مجلس برای دو ماه به دولت تنخواه پرداخت کرده است و این به آن معناست که این دو ماه، عملا قابل برنامه‌ریزی نیست و دولت تنها می‌تواند دخل و خرج کند و برنامه‌های بلندمدت را فعلا اجرایی نکند، اما اگر قرار باشد که تصویب قانون بودجه باز هم به درازا بکشد، توان مانور دولت روی برنامه‌های کلان و بلندمدت یک‌ساله کاهش خواهد یافت.
گرانی در مجلس و سرودخوانی مردم
اعتماد در کلیک گزارشی نوشته است: انگار آرام آرام گرانی پایش را به خانه نمایندگان هم باز می‌کند. میکروفن‌ها تک‌تک باز می‌شوند. یکی می‌گوید میوه خیلی گران شده و دیگری می‌گوید گرانی آن قدر است که کمر معیشت مردم خم است، و یکی دیگر دولت را متهم می‌کند که درباره تورم راست نمی‌گوید و برای نخستین‌بار مردم با تمام وجود گرانی را حس می‌کنند.
کارتون علی درخشی، شرق
به نوشته گزارشگر این روزنامه، دیروز گرانی از نطق نماینده گرفته تا تذکر شفاهی و کتبی و گفت‌وگو در راهرو، سایه‌اش را بر سر نمایندگانی انداخته بود که تصور می‌رفت عادت کرده‌اند به قیمت‌ها و دیگر زیاد یاد گرانی نمی‌کنند. اما می‌گفتند دیگر مردم تحمل‌شان تمام شده و وزارت بازرگانی و صنعت و تجارت و سازمان تعزیرات حکومتی چرا کاری نمی‌کنند؟
گزارشگر اعتماد در نهایت نوشته است: جالب اینجاست که نماینده‌اند، میکروفن مجلس در اختیارشان است و مخاطب مستقیم‌شان بر اساس بدیهیات باید دولت و وزرا باشند، اما خودشان می‌گویند صدایشان به کابینه‌ای که بی‌خیال گرانی شده، نمی‌رسد و خطاب به رسانه‌ها می‌گویند: بهتر است شما بروید از طرف ما از دولت بپرسید مردم با گرانی چه کار کنند؟
محمدحسین روانبخش در ستون طنز کلیک مردم‌سالاری نوشته است: پنج سال از شروع داستان مسکن مهر (که ۹۹ ساله است و دولت حالا ۹۴ سال دیگر برای اجرای آن وقت دارد!) و تبلیغات عجیب و غریب درباره آن گذشته، ولی گلاب به رویتان، رویم به دیوار، وضعیت مسکن تفاوت چندانی نداشته و مشکل مسکن همچنان پابرجاست و همان‌طور که همه می‌دانید مسکن در ماه‌های آخر سال گذشته مثل همه‌چیز دیگر گران شد.
به نوشته این طنز: واضح و مبرهن و اظهر من‌الشمس است که همین دو سه روز کاهش قیمت مسکن و زمین آغاز شده است، ولی بر همه مردم عزیز ایران‌زمین فرض است که برای همراهی دولت در این اقدام افتخارآفرین دولت، سرود ملی! را حفظ کرده و روزی چهارمرتبه، بعد از صبحانه و ناهار و شام و قبل از خواب، دسته‌جمعی آن را با هم اجرا کنند تا تاثیر آن بیشترتر شود و به این ترتیب ظرف چند ماه قیمت زمین و مسکن مفت شود.
عکس و تیتر صفحه اول جهان صنعت
نامه‌نگاری‌های حساب‌نشده
حمیدرضا شکوهی در کلیک سرمقالهمردم‌سالاری نوشته است: از وقتی که محمود احمدی‌نژاد نامه‌نگاری به سران برخی کشورهای دیگر را آغاز کرد، اینگونه نامه‌نگاری‌ها مورد توجه دیگران هم قرار گرفت. البته نامه‌نگاری‌های احمدی‌نژاد از جنبه مصلحانه بود و نامه‌نگاری‌های دیگران از نوع تشکرآمیز. اما نتیجه هردو، یکی بود؛ بی‌پاسخ ماندن و بی‌نتیجه بودن نامه‌ها! اما گاه کار به گاف دادن هم می‌رسد که نمونه‌اش نامه اخیر آقای شمقدری معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به گونترگراس، شاعر آلمانی است.
نویسنده این مقاله اشاره کرده است: صرفنظر از اینکه معلوم نیست نوشتن نامه به یک شاعر خارجی، چه ربطی به مسوولیت‌های معاون سینمایی دارد، به نظر می‌رسد که اصلا این شعر را نخوانده، چرا که ترجمه کامل آن نشان می‌دهد که در این شعر از مسوولان و مردم ایران هم انتقاد شده است و گونترگراس هم در مصاحبه‌ای تلویزیونی، نه تنها بر مواضع خود بر ضد جمهوری اسلامی با تعابیر تند تاکید کرده، بلکه حتی از موجودیت اسرائیل هم دفاع کرده است.
سرمقاله مردم‌سالاری به یاد آورده است که پیش از این هم آقای شمقدری در نامه‌ای به ژیل ژاکوب، مدیر جشنواره کن، از رفتار آنان در قبال لارس فون‌تریه که سخنان غیرمنتظره‌ای برزبان آورده بود، انتقاد کرده و این رفتارها را "فاشیست‌گونه" توصیف کرده بود، اما در پی عذرخواهی فون‌تریه از مدیر جشنواره کن و ابراز پشیمانی او از رفتارش، نامه حمایت شمقدری از این کارگردان، با تعجب همگان همراه شد. به راستی هدف از این نامه‌نگاری‌ها چیست؟
هر صفائی دارید بکنید
پوریا عالمی در کلیک ستون طنزاعتماد بعد از نقل چند جمله از نمایندگان مجلس که از وزیری خواسته‌اند این همه شوخی نکند، نوشته است: آخی. دل آدم کباب می‌شود. نماینده خواهش می‌کند وزیر باهاش توی مجلس شوخی نکند. حالا به نظر ما، نماینده‌ها شانس آورده‌اند که هیات دولت مثل رییس‌شان، آقای احمدی‌نژاد، برای صفا کردن نمی‌روند مجلس. وگرنه فکر کنید هر وقت وزرا می‌خواستند صفا کنند، می‌رفتند مجلس، چه فشاری به مجلس می‌آمد. یک لحظه بهش فکر کنید. فکر کنید هیات دولت فقط برای شوخی کردن و صفا کردن برود مجلس. ما پیشنهاد می‌دهیم اگر هیات دولت، آقای احمدی‌نژاد و وزرایش فقط برای "صفاکاری" می‌خواهند بروند مجلس، اسم مجلس به "صفاییه" تغییر کند.
طنزنویس اعتماد در پایان نوشته است: بعید هم نیست یک اتوبوس جهانگردی–ایرانگردی وارد صحن علنی مجلس شود. بعد هیات دولت با شلوارک بر پا و تی‌شرت بر تن و کوله‌پشتی بر پشت و کلاه حصیری بر سر و عینک آفتابی بر صورت، یکی یکی از اتوبوس پیاده می‌شوند. لیدر و سرگروه این تیم هم آقای احمدی‌نژاد است که به وزرا می‌گوید: اینجا صفاییه، یکی از باصفاترین مناطق صفاخیز کشور است. وزرای عزیز دقت کنند دو ساعت بیشتر اینجا نیستیم. هر کی هر کاری و هر صفایی خواست می‌تواند بکند. با هر نماینده‌ای هم خواستید شوخی کنید عیبی ندارد، چون من قبلا سر شوخی را باز کردم. دیگر سفارش نمی‌کنم. به همگیتان خوش بگذرد...
کارتون روز
کارتون احسان گنجی، اعتماد
