آغوش خانواده یا مرکز بهزیستی: کدام مناسب تر است؟

آغوش خانواده یا مرکز بهزیستی: کدام مناسب تر است؟

لایحه "سرپرستی کودکان بد سرپرست و بی سرپرست"، توسط شورای نگهبان در ایران رد شده است. قرار بود در صورت تصویب این لایحه کودکانی که در زمره کودکان بد سرپرست یا بی سرپرست هستند به زنان مجرد بالای ۳۰ سال یا زوجینی که فرزند دارند اما می توانند فرزند دیگری را به فرزند خواندگی بگیرند و همچنین به ایرانیان خارج از کشور سپرده شوند.

فرزندخواندگی از مسائلی است که تاکنون کارشناسان و فعالان حوزه کودک نتواستند برای آن به یک راهکار مشترک برسند. قانون اولیه در مورد حمایت از کودکان بدون سرپرست در سال ۵۳ به تصویب رسید. این قانون تاکنون چندین بار مورد بازبینی قرار گرفته است. اما به اعتقاد کارشناسان همچنان مشکلاتی دارد.

فریده غیرت، حقوقدان، می گوید که مسئله فرزندخواندگی با مشکلات بسیاری روبرو است. در فقه امکان محرمیت در فرزندخواندگی مورد بحث است و همچنین موانع و مقررات قانونی مختلفی وجود دارد.

در لایحه جدیدی که از سوی مجلس به شورای نگهبان فرستاده شد و مورد تائید قرار نگرفت موارد مختلفی برای سرپرستی کودکان بد سرپرست و بی سرپرست در نظر گرفته شده بود. یکی از مواردی که شورای نگهبان به آن انتقاد کرده، دادن سرپرستی این کودکان به والدینی است که یک فرزند دارند و می خواهند فرزندی را به سرپرستی بگیرند. از دلایل ذکر شده مشخص نبودن مصلحت کودکان در این کار است.

در همین حال گروهی از کارشناسان معتقدند با تحقیق و مشخص شدن صلاحیت این افراد، سرپرستی این کودکان توسط این خانواده ها به صلاح آنها است.

خسرو منصوریان، کارشناس حوزه کودکان با اشاره به حضرت محمد، می گوید پیامبر اسلام در حالی که خودش صاحب فرزندی بود، فرزند دیگری را به فرزندخواندگی گرفت.

آقای منصوریان ادامه می دهد که نباید قوانینی را وضع کنیم و زوجی را که دارای یک فرزند هستند از سعادت داشتن فرزند خوانده محروم کنیم. مگر در صورتی که صلاحیت این افراد تائید نشود.

از موارد دیگری که در این لایحه مطرح شده، دادن حق سرپرستی این کودکان به دختران و زنان بدون شوهر بالای ۳۰ سال است که این بخش نیز مورد موافقت شورای نگهبان قرار نگرفته و از دلایل ذکر شده برای مخالفت با آن این است که ممکن است برای ازدواج مورد تشویق قرار نگیرد.

این در حالی است که برخی از دست اندرکاران امر نظر متفاوتی دارند.

فریده غیرت معتقد است که نداشتن همسر نباید مغایرت با گرفتن فرزند داشته باشد. خانم غیرت نمی گوید باید به نتیجه این حرکت اندیشید که در صورتی که زنی توانایی مالی داشته باشد، سرپرستی از کودک یا فرزند خواندگی هم به این زن و هم به کودک کمک می کند. آقای منصوریان نیز با خانم غیرت موافق است و با تاکید بر اینکه آغوش مادر بهترین مکان برای پرورش بچه است، می گوید: "در بسیاری از کشورهای اسلامی زنان شایسته و با صلاحیت مجرد می توانند کودکان بی سرپرست را به فرزندخواندگی بگیرند و یا از این کودکان نگهداری کنند. "

مسئله ایرانیان مقیم خارج از کشور که تقاضای سرپرستی می دهند نیز از موارد گنجانده شده در این لایحه است که این مورد نیز با این نقد از سوی شورای نگهبان روبرو شده که امکان نظارت بر ایرانیان مقیم خارج از کشور وجود ندارد.

صاحبنظران معتقدند این موضوع نیز راهکار دارد و می توان به جای نگهداری کودکان بدون سرپرست و یا بد سرپرست در مراکز بهزیستی و یا دیگر مراکز نگهداری کودکان با تائید صلاحیت و بررسی وضعیت خانواده های درخواست کننده، این کودکان را به آغوش خانواده های صلاحیت دار سپرد.

آقای منصوریان کارشناس حوزه کودکان در این مورد می گوید:"مگر آنها ایرانی نیستند، که ما بگوییم چون خارج از کشور زندگی می کند نمی تواند از وطن خودش فرزند بگیرد. بچه که بچه است، می تواند از جای دیگری بچه بگیرد. اینجا در حقیقت چه کسی ضرر می کند؟ نمی توان به چشم یک آدم بی صلاحیت به کسی نگاه کرد که در خارج از کشور زندگی می کند."

خانم غیرت می گوید شاید این شبهه وجود دارد که تابعیت بچه را تغییر دهند. اما می توان ضابطه ای را برای عدم تغییر تابیعت هم در نظر گرفت.

به اعتقاد کارشناسان باید به دنبال راهکاری برای جایگزین کردن آغوش خانواده به جای پرورشگاه بود. با بازبینی در قوانین و ایجاد تسهیلات بیشتر می توان حمایت از این کودکان را افزایش داد.

blueberry64 - ایران - تهران حالا نمیشه از صدر اسلام مثال نزنن؟ ...."کارشناس حوزه کودکان با اشاره به حضرت محمد، می گوید پیامبر اسلام در حالی که خودش صاحب فرزندی بود، فرزند دیگری را به فرزندخواندگی گرفت.".. مردها که جنبه ندارن اینور قضیه رو ول میکنن میرن سراغ چندزنه بودن و خلاصه از مهدکودک هم شروع میکنن. اونوقت تا 30-40 تایی نگیرن که سنت پیامبرو به جا بیارن کوتاه نمیان.// جالبه نه به ایرانیان مقیم خارج میدن نه به اینجایی ها، اونوقت دنبال راهکار هم هستن. سه‌شنبه 3 آذر 1388

elora - نروژ - اسلو اینکه بچه رو به سختی به اینور ابی ها میدن اشتباه محضه.من خودم میخوام فرزند خونده بیارم .ایرانی چون سخته مجبورم از تایلند بیارم.اینجا حداقل یه بچه ایرانی شانس خانواده دار شدن و تحصیل و رفاه اروپا رو از دست میده. سه‌شنبه 3 آذر 1388

pariha - کویت - کویت من نمی دونم چرا زوجهایی که بچه دار نمیشن سرپرستی یک بچه را به عهده نمیگیرند هنوز در فرهنگ ما جایی جدی پیدا نکرده البته هستند کسانی که پیشقدم شدن ولی تعداد انها زیاد نیست واقعا نمی دونم چرا ؟؟؟ولی من خیلی دلم برای کودکان بی سرپرست میسوزه اصلا دلم نمیاد نگاهشون کنم دست خودم نیست خیلی مظلوم واقع شدن در این دنیای زشت و زیبا سه‌شنبه 3 آذر 1388

armiita_nl - هلند - المیره الورا اسلو . می شه شرایطه بچه اوردنو به من هم بگی عزیز . چون من ده ساله بچه میخوام ولی هر چی دما درمون میکنم نمیشه . ممنون میشم اگه راهنمایی کنی سه‌شنبه 3 آذر 1388

Madrid - ایران - قزوین blueberry64 - ایران - تهران. حرفت درست بود .متاسفانه ما از سنت های پیامبر فقط ازدواجش رو بجا می آریم. // جالبه نه به ایرانیان مقیم خارج میدن نه به اینجایی ها، اونوقت دنبال راهکار هم هستن.// چون تو ایران طرف از پس خرج خودش بر نمی اد با این همه گرونی. سه‌شنبه 3 آذر 1388