پاهای پرانتزی در کودکان

پاهای پرانتزی در کودکان

نرمی استخوان یا راشی تیسم

«پای پرانتزی» یا "نرمی استخوان" یکی از عوارضی است که بسیاری از پدر و مادرها به محض مشاهده آن در پای کودکشان، دچار دلشوره شده و جهت رفع آن به پزشک مراجعه می‌کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که معمولا وقتی نوزادی به دنیا می‌آید، به طور طبیعی دارای پاهای پرانتزی است که تا 18 ماهگی طول کشیده و به نهایتش می‌رسد.

دکتر محمد جواد زهتاب، ارتوپد و جراح زانو در این باره می‌‌گوید:

پای کودک پس از 18 ماهگی شروع به برعکس شدن می‌کند، یعنی ساق نسبت به ران، به طرف خارج منحرف می‌شود (حالت ایکسی)‌ که تا 3 سالگی به حداکثر رسیده و طی مراحل رشد، این زاویه کم‌کم برگشته و تا 7 سالگی به حالت طبیعی درمی‌آید.

وی حالت متعادل زاویه ساق به ران را 7 تا 10 درجه عنوان می‌کند که در زنان تا 10 درجه طبیعی است (ساق نسبت به ران به طرف خارج یا حالت X انحراف دارد که زاویه ی طبیعی به این صورت است)، ولی هنگامی که کودک رشد می‌کند، اگر زوایا خیلی زیاد باشد، غیرطبیعی قلمداد می‌شود.

در کودکانی که نسبت زاویه ساق و ران آنها خیلی متفاوت است، می‌توان با انجام چند آزمایش و تجویز دارو، مشکل را برطرف ساخت تا بقایای این نرمی استخوان (راشی تیسم) در بزرگسالی به شکل پای پرانتزی برایشان باقی نماند.

هر قدر فاصله بین دو زانو که قوزک پا را به هم می‌چسباند بیشتر باشد، به وخامت عارضه پای پرانتزی افزوده می‌شود.

معمولا در پایی که به صورت طبیعی است اگر خطی از وسط زانو کشیده شود، داخل و خارج زانو به دو قسمت مساوی تقسیم می‌شود، ولی کسی که دارای پای پرانتزی است، فشار بیشتری به داخل زانوهایش آمده و به تدریج باعث می‌شود سطح مفصلی طرف داخلی زانو خراب شود. حتی باعث ایجاد آرتروز در این ناحیه می گردد و آرتروز به تمامی زانو سرایت می کند که آرام آرام زانوهای بیمار درد کرده و به اصطلاح علائم آرتروز پیشرفته در وی ظاهر می‌شود.

اصولا مشکل این گونه پاها این است که دچار آرتروز زودرس می‌شوند، لذا به افرادی که دارای پاهای پرانتزی هستند، توصیه می‌کنیم جهت جلوگیری از آرتروز زودرس، تحت عمل جراحی قرار بگیرند.

این عمل صرفا برای جلوگیری از بروز آرتروز است و هیچ پزشک ارتوپدی آن را جهت رفع درد جلوی زانو یا زیبایی توصیه نمی‌کند، ولی می‌تواند نتیجه یک عمل زیبایی را نیز داشته باشد و پاها از نظر ظاهری، شکیل‌تر شوند.

عوارض جراحی

معمولا در این گونه اعمال جراحی، بالای ساق پا بریده می‌شود تا زاویه‌اش از حالت پرانتزی درآید. سپس توسط پزشک، گچ گرفته یا فیکس می‌شود تا به این وسیله پا جوش‌خورده و بیمار هر چه سریع‌تر به زندگی عادی خود برگردد.

گاهی پیش می‌آید که این گونه اعمال جراحی، عوارضی مانند جوش نخوردن محل استئومی، عفونت و ... را به دنبال دارند که پزشک بایستی بیمار را از آن مطلع کند.

همچنین زانوی پا از قسمت جلو مورد عمل جراحی قرار می‌گیرد که اعصاب مهم تغذیه‌کننده پا از پشت این منطقه می‌گذرند که ممکن است مورد صدمه قرار بگیرند. به همین جهت هر بیماری قبل از عمل جراحی، باید از این صدمات احتمالی و عوارض آن آگاه شود.

اگر کودکان در سنین رشد (دختران تا 13 الی 14 سالگی و پسران تا 15 الی 16 سالگی)، زمانی که صفحات رشد استخوانی آنها باز است (صفحات رشد در انتهای استخوان دراز قرار گرفته‌اند)، دچار صدمه شوند، می‌توانند بعدها دچار پای پرانتزی یا ایکسی گردند. ولی در بزرگسالی با بسته شدن این صفحات، چنین مشکلی پیش نمی آید.