تاثیرات اقتصادی طرح امنیت اجتماعی

تاثیرات اقتصادی طرح امنیت اجتماعی

از اول اردیبهشت ماه سال گذشته طرح امنیت اجتماعی با شدت بیشتری نسبت به سال های گذشته اجرا شد. در این طرح با زنان و دخترانی که پوشش مناسبی نداشتند برخورد می شد. اموری از قبیل کوتاهی یا تنگی بیش از حد مانتو یا رنگ نامناسب آن، به پا نداشتن جوراب یا به سر کردن شال های باریک و غیره.

اما با این که سه سال از اجرای این طرح می گذرد، ابعاد آن همچنان نامشخص و مبهم است و امکان برخوردهای سلیقه ای را ممکن می سازد. طرح امنیت اجتماعی اولین بار سه سال پیش، در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی، و به دنبال اعتراضات برخی افراد مذهبی در خصوص اشاعه بی بند و باری در جامعه توسط محمدباقر قالیباف، فرمانده پیشین نیروی انتظامی و شهردار کنونی شهر تهران به اجرا در آمد و اساس آن بر تذکر شفاهی به افراد استوار بود. اما در طرحی که از سال گذشته اجرا می شود، افرادی که اصلاح وضعیت ظاهری شان در خیابان مقدور نیست، به اداره کل مبارزه با مفاسد اجتماعی، مشهور به بازداشتگاه وزرا، منتقل می شوند.

در سال های گذشته معمولا اجرای طرح‌‌ امنیت اجتماعی مقطعی بوده و بعد از چند ماه عملا کم رنگ می شد. اما از سال گذشته با تغییر فصل و گذر زمان نه تنها از شدت سخت گیری در اجرای طرح کاسته نشد بلکه برخورد با فروشگاه های لباس نیز در برنامه آن قرار گرفت. بر این اساس، فروشگاه های لباس اجازه ارایه مانتوهایی با رنگ های تند مانند قرمز و زرد و در اندازه های کوتاه تر از ۹۰ سانتی متر را ندارند و در صورت تخلف، به جریمه نقدی محکوم و یا پلمپ می شوند.

اما اجرای طرح همچنان ابعاد گسترده تری می یابد. اکنون علاوه برآن که از طرف نیروی انتظامی و اتحادیه لباس و پوشاک در خصوص رنگ، جنس و قد لباس ها به فروشگاه ها ابلاغیه داده شده، ماموران پلیس نیز به طور مداوم به فروشگاه ها سرکشی می کنند تا علاوه بر اطمینان از اجرای دستورات و قانون، وضعیت فروشندگان را نیز بررسی کنند.

یک فروشنده لباس در پاساژ پالیزی در خیابان سهروردی می‌گوید: "از پارسال که این طرح اجرا شده، حداقل ۵۰ درصد روی فروش ما تاثیر منفی داشته. غیر از این، اگر فروشنده‌ مرد لباس تنگ پوشیده باشد یا دستبند و گردنبند داشته باشد، با او برخورد می شود. مجازاتش از جریمه تا بستن مغازه است. مامورها هم دائم سرکشی می کنند و دستور داده شده که از ورود خانم های بدحجاب جلوگیری کنیم تا خودمان جریمه نشویم."

یک فروشنده خانم در خیابان ولی عصر، اجبار به سرکردن مقنعه را از دستورات پلیس اعلام می کند و می گوید: "پلیس در مورد سر کردن مقنعه و آرایش فروشندگان خانم تذکر و دستور داده. در صورتی که فروشنده خانمی روسری به سر داشته باشد و یا آرایشش زیاد باشد، صاحب مغازه جریمه می شود و تکرار آن نیز عواقب شدیدتری دارد. علاوه بر این، ماموران به طور مرتب هم به مغازه ها سر می زنند تا از اجرای دستورات مطمئن شوند. در مورد پخش موسیقی در مغازه، فروش مانتوهایی که به بدن می شچبند یا کوتاه هستند نیز سرکشی و کنترل مداوم دارند. همیشه باید در حالت آماده باش بود. هم مشتری، هم مغازه دارها. خب خریدار جایی می رود که مامور نباشد تا راحت تر خرید کند."

هم زمان با اجرای طرح امنیت اجتماعی از سوی نیروی انتظامی، مرکز اماکن نیز علاوه بر تذکر به فروشگاه های لباس و مانتو، طرحی را با عنوان "جلوه حجاب" به اجرا گذاشت. در این طرح، مانتوهایی که از نظر رنگ و قد مشکلی نداشت و مطابق با الگوهای اسلامی بود، عرضه ‌شد. فروشگاه های لباس تابلوهای بزرگی را بر در مغازه هایشان با عنوان "جلوه حجاب" نصب کرده بودند که نشانه فروش لباس های مطابق با شئونات اسلامی بود. بررسی میزان موفقیت این طرح خود موضوع دیگری است. اما از بررسی مجموع این تحولات می توان نتیجه گرفت که هنوز طرح کامل و روشنی که ابعاد مختلف آن برای مجریان و مردم معلوم باشد، در دست نیست و همین امر بر اجرای سلیقه ای آن و احیانا برخوردها و نارضایتی ها دامن می زند. اما اجرای این طرح چه تاثیری در بازار فروش البسه داشته است؟

رکود بازار لباس و مانتو

در سال گذشته تا پیش از اجرای طرح، مصادیق تخلف از جمله نوع رنگ ها و کوتاهی مانتوها مشخص نشده بود. در نتیجه بخش زیادی از پوشاکی که قبلا طراحی، تولید و راهی بازار شده بودند با اجرای این طرح جمع آوری و مرجوع شد. یک عمده فروش کیف و کفش در خیابان سپهسالار می گوید: "از اول پارسال پیش بینی مان این بود که بازار مال ماست. تولید ما روی کیف و کفش هایی با رنگ های شاد و روشن و مخصوص فصل بهار و تابستان متمرکز شد، اما این طرح همه جنس ها را مرجوع کرد. اساس کار ما امانی فروشی است. جنس را به مغازه دار می دهیم و در آخر پول می گیریم. با این طرح تمام جنس ها برگشت خورد. وقتی می گیرند، مشتری هم ندارد. همه جنس ها شد ضرر."

در اجرای طرح امنیت اجتماعی، واحدهای پلیس در ورودی های فروشگاه های لباس و مراکز خرید مستقر شده و با افرادی که ظاهری مناسب نداشته باشند، برخورد می کنند و در ساعت های مختلف نیز به فروشگاه ها وارد شده و در داخل مراکز گشت می زنند.

همین مساله موجب شده تا زنان و دختران اغلب تمایل چندانی برای ورود به فروشگاه ها نداشته باشند و بازارها به تدریج دچار رکود شوند. یک فروشنده مانتو و شلوار در مرکز خرید ونک می گوید: "مامورها جلوی در هستند، خریدار جرات ورود ندارد. خیلی از مشتری های ما الان به سمت ترکیه و دوبی رفته اند. چون هم تفریح می کنند و هم آزادانه خرید می کنند. بازار ما پارسال خیلی کساد شد. شاید ۴۰ درصد کاهش فروش داشتیم."

میزان افت فروشی که مغازه داران اعلام می کنند بسیار متفاوت است: از ۲۰ تا ۶۰ درصد. برخی نیز، همچون مغازه داری در میدان هفت تیر که گشت ارشادی پلیس دقیقا در مقابل مغازه اش توقف می کند، تاثیر آن را "خیلی زیاد" می داند و می گوید: "وقتی جای پلیس چنان ثابت شده که اگر یک روز کمی‌ دیرتر بیاید باعث تعجب می شود، خریدار نه تنها وارد این مغازه نمی شود که سعی می کند به مراکزی برود که از پلیس خبری نیست. در این شرایط تاثیرش می شود "خیلی زیاد". آن قدر که گفتن ندارد. اما چاره ای نیست. باید عادت کرد."

تغییر ذائقه‌ خریداران؟

به نظر می رسد مشتریان نیز آماده می شوند که به این شرایط "عادت" کنند. این تحول را می توان در تغییر ذائقه آنها ملاحظه کرد. با آغاز فصل بهار، معمولا انتظار آن است که مانتوهایی با رنگ های روشن در مغازه ها دیده شود. اما امسال بازار یکدست تیره است. رنگ های مشکی و قهوه ای اصلی ترین رنگ های مانتوها هستند. یک مغازه دار در مرکز خرید قائم، در حوالی میدان تجریش، می گوید: "خریداران دیگر دنبال رنگ های روشن نیستند. حتی اگر قرار باشد مانتوی کوتاهی بخرند، ترجیح می دهند مشکی باشد که کمتر به چشم ماموران بیاید. هرچند فروشگاه ها مانتوهای ممنوع نمی آورند."

اما با تمام این تفاصیل آیا می توان گفت که اجرای این طرح باعث تغییر یا هدایت ذائقه خریداران شده است؟ به نظر می رسد پاسخ دادن به این سوال نیازمند بررسی های مفصل تری است. اما اگر این ذائقه هدایت نشده باشد، می توان گفت که احتمالا بحران اقتصادی فروشندگان ادامه خواهد یافت. چرا که تاثیرات رکود بر بازار لباس و پوشاک همچنان برجا است. گروهی از فروشندگان مانتو و لباس معتقدند: "با وجود آن که بسیاری به حضور ماموران عادت کرده اند و چاره ای جز خرید مانتوهای موجود با رنگ های تیره را ندارند. اما رکود سال گذشته همچنان باقی مانده است. آن زمان تنوع رنگ و مدل باعث خرید می شد. اما وقتی قرار است رنگ ها تغییری نکنند، خریدار هم میلی به خرید ندارد به خصوص که باب میلش هم نیست."

برخوردهای گاه سلیقه ای پلیس و ترس خریداران از روبرویی‌ با آن، اصلی ترین عاملی است که موجب افت فروش فروشگاه ها شده است. در سال گذشته و همزمان با برخوردهای پلیس بسیاری از مسئولان از جمله محمود هاشمی شاهرودی، رئیس قوه قضاییه، نسبت به نوع برخوردها و ورود جوانان به حوزه های قضایی و بازداشتگاه تذکراتی دادند و فرهنگ سازی برای استفاده از پوشش مناسب را اصل دانستند. اما فرماندهان پلیس در همان زمان فرهنگ سازی را وظیفه دیگر بخش ها دانستند و برخورد با تخطی از قانون را وظیفه پلیس اعلام کردند.

با این حال به نظر می رسد که تا زمان روشن نشدن دقیق ابعاد طرح و رفع ابهامات آن و رسیدگی به تخلفات احتمالی مجریان و نیز توجیه آنها در مورد نحوه رفتار با مشتریان و مغازه داران این معضل همچنان باقی خواهد ماند.

mahkame - اتریش - وین خاک تو سر دولت و حکومت جمهوری اسلامی که اون کشور عزیز را به گند کشید. میخوان همه چادر سرشون کنن ولی خبر ندارن که زیر اون چادر چه کارهایی که نمیکنن!!!!! دختران از بهر عفت می کنند چادر به سر نامه را از زیر چادر میدهن به دوست پسر پنج‌شنبه 2 خرداد 1387

rusvadek - روسیه - روسیه اون مغازه دار بیچاره راست میگه همه دوستای خود من با تور میرن انتالیا با 500 دلار و 10 روز هم عشق و هم استراحت و هم خرید در ثانی قبلا همه دخترها پسرها تو پارک قرار میذاشتن الان که بگیر بگیره تو خونه قرار میذارن خب جوان بیچاره چیکار کنه وقتی تنها جنس مخالف رو تو خونه تنها میبینه چقدر حرف بزنه اخه بالاخره ......... و این طوریه که الان خیلی از دخترها پرده ندارن ما جوانها هم که اینها رو میبینیم خب نمیتونیم ازدواچ کنیم دوستان فاجعه است فاجعه این احمقی نژاد دیوانه است به خدا جمعه 3 خرداد 1387

ocean bird - ایران - ایران این طرح امنیت اجتماعی خیلی عالیه. من به شدت موافقم. باید سخت تر هم بشه . باید تا جایی که میشه از این راه مردم را به تنگ بیارن و بخصوص به همه جااااااااااای بازاری ها فشار بیاد. چرا؟ چون این یکی از کارهایی است که بعدها آخوندا به خاطر انجامش، نه فقط لبشونو بلکه همه جاشونو از پشیمانی میگزند. جمعه 3 خرداد 1387

Zps - ایران - تهران از وقتی این شیپیش اومد این طرحهای مزخرف رو راه انداخت صد رحمت به خاتمی من که همش منتظرم زودتر این یه سالشم تموم شه راحت شیم! جمعه 3 خرداد 1387

iran zamen - نروژ - روگنان اینها یک مشت کرمهای بد شکل هستند که به داخل سیبی وارد شده ا ند بنام ایران.و این کرمها در حال نابودی این گره خاکی بنام اسلام هستند.نابود باد اسلام. جمعه 3 خرداد 1387

Hoo lala - ایران ویران - طهران به خدا پناه میبرم از دست این قوم جاهل و انچه بنظر قطعی میاید شکست این متحجرهاست و این راهی که اینها دارن میرن مسیر تاریخ هستش تمام انقلاب ها همینطور بوده و این احمقها نمیدونن که دارن ارام ارام بسوی سقوط میرن فکر نکنید که این موضوع نشدنیست چون از اینها قلدر تر هاش که میخواستن زوری حجاب رو بردارن سقوط کردن اینها که چیزی نیستن به امید روزی که ببینیم و با اراده خودمون این وارثان کثیف خدا رو از روی زمین جمع کنیم و امید داریم که این طوره جمعه 3 خرداد 1387

bahram1 - ایران - تبریز ظهور طالبان به جای امام زمان را در ایران تبریک میگوییم. باز تو افغانستان لباس رنگی ممنوع نیست شنبه 4 خرداد 1387

ajin - ایران - کردستان واقعا متاسفم! اینا فقط می خوان ذهن مردم رو به این چیزا مشغول کنن ( اخ امروز چی بپوشم که بهم گیر ندن!؟ وای اگه بگیرن چی کار کنم؟و...) تا نفهمن دوروبرشون چی می گذره! اول که پاچتو می گیرن می گن می خوان ارشادت کنن بعد چند ساعت که تو ماشین حبسی ساعت 8 شب می برنت وزرا تا تعهد بدی که ارشاد شدی! رفتارشون تو خیابون خیلی خویه وای به اون لحظه ای که وارد وزرا می شی هر چیزی ممکنه که اتفاق یبفته! سعی می کنن شخصیت تورو خرد کنن بهت توهین می کنن اگه اعتراض کنی کتک می خوری باهات مثه بدترین مجرما رفتار می کنن ازت عکس و اثر انگشت ؛ تعهد کتبی از خودت و قیم قانونیت می گیرن یک جلسه مشاوره واسه اصلاح شدنت می زارن لباساتو ضبط می کنن که دوباره شیطون تو جلدت نره اونارو بپوشی! به قول خودشون آدمت می کنن! تا خانوادت نیان تعهد ندن آزادت نمی کنن همونجا تو بازداشت می مونى!!!!! در ضمن اگه دوباره بگیرنت جریمه نقدی ؛شلاق وحبس 1 تا 6 ماه در انتظارته! به خدا راست میگم همه ی اینا واقعیته! کاش که یه کابوس خیلی بد بو د اما تمام این اتفاقات چند روز پیش تو همین تهران واسه من پیش اومد طوری که جرات بیرون رفتن رو ندارم! شنبه 4 خرداد 1387

parviz1 - انگلستان - کترینگ چرا دست از سر ناموس مردم بر نمیدارین. شنبه 4 خرداد 1387

سوین - ایران - تهران بزرگ آخه جالبی قضیه اینجاست که حتی اگر مانتورو از جلوه حجاب گرفته باشی بازم گیر می دن . اصلا معیار مشخصی ندارن . من شخصا از پارسال که گرفتنم دیگه هیچ مرکز خریدی نمیرم . اگه هم برم 9 شب به بعد می رم که گورشونو گم کرده باشن. تو خیابونم که می ریم همش باید حواسمون باشه از یه جا پیداشون نشه.جدیدا هم که هم تو مغازه ها میان هم تو کافه ها . آدم همش احساس می کنه مجرمه. حتی لباس پوشیدن به طرز دلخواه که طبیعی ترین حق انسانه واسه ما شده آرزو . واقعا مسخرست . شنبه 4 خرداد 1387