چرا غرق کردن ناوهای هواپیمابر آنقدر که فکر می‌کنیم دشوار نیست؟

هر یک از ناوهای هواپیمابر در نیروی دریایی آمریکا جزو بزرگ‌ترین و مقاوم‌ترین جنگ‌افزارهای دریایی ساخته‌شده تا به امروز به شمار می‌رود. 

یک ناو هواپیمابر کلاس نیمیتز بیش از ۱۰۰,۰۰۰ تن وزن دارد و طول آن بیش از ۳۰۴ متر است. ناوهای کلاس فورد جدیدتر، با اینکه تقریباً هم‌اندازه‌اند، اما از نظر فناوری پیشرفته‌تر هستند. اندازه عظیم بزرگ‌ترین ناوهای هواپیمابر جهان آن‌ها را فوق‌العاده مقاوم کرده، اما توانایی بقا در میدان نبرد فراتر از اینهاست. این ناوها با چندین لایه زره، بخش‌های ضدآب و دیواره‌های تقویت‌شده ساخته شده‌اند.

حتی اگر یک اژدر یا موشک بدنه آن را بشکافد، طراحی خاص ناو این امکان را به خدمه می‌دهد که بخش‌های آسیب‌دیده را مسدود کنند تا کشتی همچنان شناور بماند. آزمایشی که در سال ۲۰۰۵ با استفاده از ناو بازنشسته USS America انجام شد، این قدرت را نشان داد؛ این ناو تقریباً چهار هفته تحت انفجارهای آزمایشی قرار گرفت تا سرانجام توسط تیم‌ تخریب غرق شد.

این آزمایش نشان داد که غرق کردن کامل ناوهای هواپیمابر آمریکایی تا چه اندازه دشوار است. آسیب ممکن است برخی سیستم‌ها را از کار بیندازد، اما تقریباً همه عملکردهای حیاتی دارای نسخه پشتیبان و امکان بازیابی هستند. برق می‌تواند مسیر جدیدی پیدا کند، سیستم‌های محرکه پشتیبان دارند و محل نگهداری تسلیحات با دقت محافظت می‌شود تا از وقوع واکنش‌های زنجیره‌ای فاجعه‌بار جلوگیری شود. حتی در بدترین شرایط، ناوها طوری طراحی شده‌اند که به اندازه کافی شناور بمانند تا فرصت فرار و بازسازی داشته باشند.

محافظت با سپر چندلایه
معمولاً ناوهای هواپیمابر تنها نیستند. هر ناو، مرکز یک گروه ضربت ناو هواپیمابر محسوب می‌شود که شامل رزمناوها، ناوشکن‌های موشک‌دار، زیردریایی‌ها و کشتی‌های پشتیبانی هستند. این واحدها با هم یک سامانه دفاعی چندلایه ایجاد می‌کنند که تهدیدها را پیش از رسیدن به خود ناو خنثی می‌کند. ناوشکن‌ها و رزمناوهای مجهز به سامانه نبرد ایجیس موشک‌های ورودی را شناسایی و رهگیری می‌کنند. زیر سطح آب، زیردریایی‌ها برای مقابله با قایق‌های دشمن گشت‌زنی کرده و در آسمان، هواپیماهایی مانند اف/ای-۱۸ سوپر هورنت و اف-۳۵سی لایتنینگ ۲ گشت‌های هوایی رزمی انجام می‌دهند، در حالی که EA-18G Growlers (هواپیما مخصوص جنگ الکترونیک)، سنسورهای دشمن را از کار می‌اندازند.

علاوه بر این، ناوها و همراهانشان دارای موشک‌های رهگیر مانند SM-2 ،SM-6 و موشک‌های Evolved Sea Sparrow و همچنین سامانه‌های دفاع نزدیک مانند Phalanx CIWS و SeaRAM هستند. این لایه‌های حفاظتی با هم عمل می‌کنند تا مهاجمان نتوانند با یک حمله، همه سطوح دفاعی را پشت سر بگذارند. به منظور وارد آوردن خسارت، دشمن باید یک حمله عظیم و پیوسته را هماهنگ کند، کاری که علیه هدفی متحرک و محافظت‌شده توسط ده‌ها کشتی و سامانه‌های الکترونیکی، بسیار دشوار است.

ترکیبی از اندازه، سامانه‌ها و استراتژی
غرق کردن یک ناو هواپیمابر دشوار است و این سختی به یک عامل واحد مربوط نمی‌شود، بلکه نتیجه ترکیب طراحی، سامانه‌های دفاعی و نحوه بهره‌برداری از آن است. ناوها اهداف ساکن نیستند. نیروی محرکه هسته‌ای آن‌ها برد تقریباً نامحدودی به آن می‌دهد و تحرک بالای ناوها، پیدا کردن و هدف قرار دادن آن‌ها توسط موشک‌ها یا زیردریایی‌ها را بسیار دشوار می‌کند. نیروی دریایی همچنین آموزش‌های لازم در زمینه کنترل خسارت‌های وارده به ناو را در اختیار خدمه خود قرار داده تا خدمه سریعاً بتوانند آب‌گرفتگی یا آتش‌سوزی را مهار کنند، همان‌طور که در حوادث گذشته مانند برخورد USS Fitzgerald در سال ۲۰۱۷ دیده شد.

داده‌های تاریخی این موضوع را تأیید می‌کنند: هیچ ناو آمریکایی از زمان جنگ جهانی دوم در نبرد غرق نشده است، با اینکه دشمنان بارها تلاش کرده‌اند. امروزه چین و روسیه موشک‌های پیشرفته ضدکشتی دارند، از جمله موشک‌های معروف به «قاتل ناو» مانند DF-21D؛ اما هدف گرفتن و غرق کردن یک ناو، دو مقوله کاملاً متفاوت است.

حتی اگر یک حمله به عرشه پروازی یا برخی سیستم‌ها آسیب بزند، کشتی اغلب قادر است بازیابی شده یا عقب‌نشینی کند. در نهایت، غرق کردن یک ناو هواپیمابر مدرن آمریکایی نیازمند نیرویی فراگیر، هماهنگی کامل و شانس بسیار است. به همین دلیل است که کارشناسان نظامی همواره آن‌ها را سخت‌ترین جنگ‌افزارهای دریایی جهان برای نابودی می‌دانند؛ و این دقیقاً همان چیزی است که با توجه به نقش و اهمیت آن‌ها در نیروی دریایی باید باشد.