ایران در وضعیت «نه جنگ نه صلح»؛ حکومت برای خطری جدیتر از جنگ ۱۲ روزه آماده میشود؟
رأی دهید
روزنامه گاردین در گزارشی به فضای عمومی این روزها در میان هواداران حکومت جمهوری اسلامی پرداخته است. یکی از شرکتکنندگان در نماز جمعه تهران به این روزنامه بریتانیایی گفته است: «واقعیت این است که بسیاری از کشورها قدرت هستهای هستند و این قوانین شاملشان نمیشود، اما ایران به دلیل مخالفت با اسرائیل و سیاستهای خارجیاش تحت فشار قرار گرفته است. با ایران به دلیل سیاستهای خارجیاش به شیوهای متفاوت با دیگر کشورها برخورد میشود.»
این شهروند ایرانی در ادامه ضمن ابراز نگرانی از تبعات اقتصادی بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه تهران میگوید تحریمهای جدید با آنچه ایران تاکنون تجربه کرده است «بسیار متفاوت» خواهد بود. او میافزاید: «فکر میکنم که باید کمی نرمش نشان دهیم و اجازه دهیم بازرسان سازمان ملل وارد شوند. احتمالا مواد هستهای زیادی برای نشان دادن به آنها وجود ندارد.»
البته بسیاری از شرکتکنندگان در نماز جمعه تهران دیدگاه تندروتری دارند. یکی از آنها به گاردین گفته است: «۴۰ سال است که با تحریمها آشنا شدهایم. این تحریمها نتوانستند ما را بشکنند، بلکه ما را مقاومتر کردهاند. زندگی ادامه دارد. برای ما فرقی نمیکند که این تحریمها از سوی سازمان ملل باشد یا آمریکا. اگر مجبور به انتخاب بین جنگ و ورود بازرسان سازمان ملل باشیم، جنگ را انتخاب خواهیم کرد. ما از ایران و اسلام محافظت خواهیم کرد.»
یکی دیگر از شرکت کنندگان در نماز جمعه تهران گفته است: «اگر جنگ دومی در کار باشد، این بار تمام مسیر را تا اسرائیل خواهیم رفت. دفعه گذشته زود دست کشیدیم و حالا موشکهایی داریم که میتوانیم این کار را انجام دهیم.»
او ادامه داد: «چطور میتوانیم به کشوری مثل آمریکا اعتماد کنیم وقتی که در وسط مذاکرات بودیم و آنها اجازه دادند اسرائیل به ما حمله کند؟ اگر نمیگفتند که ما در حال ساخت سلاح هستهای هستیم، بهانه دیگری پیدا میکردند.»
یکی از رزمندگان جنگ ایران و عراق نیز با اشاره به توانایی نظامی برتر عراق در جنگ هشت ساله گفت: «ما تنها بودیم و پیروز شدیم.»
او افزود: «همه دولتها تابآوری ما را دست کم گرفتهاند. ما عقبنشینی نخواهیم کرد. دفعه بعد اسرائیل کاملا نابود خواهد شد. یک سوم جمعیت ۹۰ میلیونی کشور آماده جنگ هستند و از مرگ نمیترسیم، چون وقتی میمیریم به بهشت میرویم چون توسط ظالمان ظلم دیدهایم، اما اسرائیلیها چنین شانسی ندارند.»
فرار از بازرسی آژانس از بیم اعلام علنی نابود شدن مراکز هستهای در جنگ ۱۲ روزه؟
این دیدگاهها از نظر گاردین نشان میدهند که برای دولت ایران دستیابی به توافقهای مورد نظر کشورهای اروپایی و دادن امتیازات به آنها دشوار خواهد بود. از یک سو تندروها در مجلس ایران در حال برنامهریزی برای تدوین قانون جدیدی هستند که خواستار خروج ایران از پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT) است و از سوی دیگر تصمیمگیری نهایی در ساختار حکومت ایران با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است.
گاردین در ادامه نوشته است ایران از زمان پایان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل و برقراری آتشبس در وضعیت «نه جنگ، نه صلح» قرار دارد. اروپا هشدار داده است که تحریمها را بازخواهد گرداند، مگر اینکه بازرسان هستهای سازمان ملل به تمامی تاسیسات هستهای ایران، و نه فقط آنهایی که توسط اسرائیل مورد حمله قرار نگرفتهاند، دسترسی پیدا کنند.
تهران اعلام کرده است که آماده است برای مذاکره درباره نحوه بازگشت بازرسان آژانس وارد عمل شود، اما دیپلماتهای غربی میگویند هیچ پیشنهاد جدی و ملموسی از سوی ایران برای نحوه اجرای این بازرسیها دریافت نکردهاند. تهران تاکید میکند که قدرتهای اروپایی هیچ پایه قانونی برای اعمال تحریمهای سازمان ملل ندارند.
این در حالی است که دیپلماتهای اروپایی بر این باورند که ایران اجازه بازرسی نمیدهد زیرا از تایید مستقل این موضوع که برنامه هستهای ۳۰ سالهاش به طور قابل توجهی توسط حملات هوایی اسرائیل نابود شده است، در هراس است. موضوعی که میتواند در میان پایههای حکومت احساس سرخوردگی پدید آورد چرا که آنها احساس خواهند کرد همه مشقاتی که تاکنون متحمل شدهاند بیفایده بوده است.
دیپلماتهای ایرانی میگویند که در صورت ادامه فشارها از سوی بریتانیا، فرانسه و آلمان برای بازگرداندن تحریمها، اقدامات متقابل خود را به وضوح اعلام خواهند کرد.
