بریتانیا: رژیم ایران را برای سرنگونی هواپیمای اوکراین پاسخگو می‌کنیم
رأی دهید
در این بیانیه اشاره شد که بریتانیا به پیگیری عدالت از طریق دیوان بین‌المللی دادگستری و سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی ادامه خواهد داد.
وزارت خارجه بریتانیا همچنین بر تعهد لندن «به ارائه شفافیت، پاسخگویی مسئولان این اقدام و دسترسی به عدالت برای ۱۷۶ قربانی بی‌گناه و خانواده‌های آنها که شهروندان بریتانیا را نیز در برمی‌گیرد» تأکید کرد.
در این بیانیه آمده است که جمهوری اسلامی به مدت ۵ سال، به رغم اعتراف به شلیک موشک به پرواز «پی‌اس ۷۵۲»، از پذیرفتن مسئولیت کامل قانونی برای سرنگونی این هواپیما سرباز زده است و این موضوع نمی‌تواند ادامه پیدا کند.
انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲ نیز در پنجمین سالگرد «جنایت شلیک به هواپیمای مسافربری» در بیانیه‌ای تأکید کرد که خانواده‌ها «لحظه‌ای از دادخواهی» دست برنمی‌دارند و یک روز عوامل آن از سوی دادگستری مستقل در ایران محکوم و مجازات می‌شوند.
پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دی ۱۳۹۸، کمتر از سه دقیقه پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی تهران هدف دو موشک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.
مقام‌های جمهوری اسلامی پس از سه روز انکار، سرانجام شلیک موشک به هواپیما را پذیرفتند، اما آن را به «خطای انسانی» نسبت دادند.
پنهان‌کاری جمهوری اسلامی، تناقض‌های پرشمار و ادعاهای متعدد کذب مقامات مختلف حکومت ایران، از جمله فرماندهان سپاه، مقامات دولتی و قوه قضاییه باعث شده است که در صحت ادعاهای مقامات جمهوری اسلامی تردید جدی وجود داشته باشد.
کانادا، سوئد، اوکراین، و بریتانیا در ۱۴ تیر سال قبل از دیوان بین‌المللی دادگستری خواستند دادگاه رسیدگی به پرونده جمهوری اسلامی در سرنگونی هواپیمای اوکراینی را آغاز کند. این کشورها، حکومت ایران را به نقض کنوانسیون مونترال و سرنگونی عمدی هواپیمای مسافری اوکراین متهم کردند.
دادگاه عالی انتاریو در کانادا نیز در حکمی، شلیک موشک به هواپیمای مسافربری اوکراینی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را «عامدانه و تروریستی» دانسته است.
مقامات کشورهایی که شهروندان‌شان قربانی ساقط شدن هواپیما توسط سپاه پاسداران شده‌اند نیز در اظهارات خود به عمدی بودن شلیک و تلاش جمهوری اسلامی برای پنهان‌کاری و ارائه اطلاعات گمراه‌کننده در این زمینه اشاره کرده‌اند.
اولکسی دانیلوف، دبیر شورای دفاع و امنیت ملی وقت اوکراین، گفته بود سپاه پاسداران «عمدا» به هواپیمای مسافربری شلیک و آن را ساقط کرد تا از «افزایش تنش منطقه‌ای بین ایران و آمریکا جلوگیری کند.»
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، نیز گفته که تصویرسازی رسمی جمهوری اسلامی از چگونگی سرنگونی هواپیما «ریاکارانه، گمراه‌کننده و سطحی» بوده و به عمد عوامل مهم را نادیده گرفته است.
اگنس کالامارد، دبیرکل سازمان عفو بین‌الملل، پیش‌تر اطلاعات منتشر شده از سوی جمهوری اسلامی در خصوص نحوه سرنگونی هواپیمای مسافربری را «گمراه کننده» خوانده و گفته بود که این توضیحات به گونه‌ای طراحی شده‌اند که «به شدت گیج‌کننده» باشند.
تاکنون گزارش‌های متعددی از اقدامات نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی برای ارعاب خانواده‌های جان‌باختگان پرواز ۷۵۲ منتشر شده است.
سازمان اطلاعات و امنیت کانادا اعلام کرده که از آزار و ارعاب خانواده‌ها و بستگان قربانیان در کانادا «گزارش‌های معتبری» در دست است.
سازمان دیده‌بان حقوق بشر هم پیش‌تر اعلام کرده بود که از زمان سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران در دی‌ماه ۹۸ تاکنون، خانواده‌های جان‌باختگان این پرواز به شکل سازمان‌دهی‌شده هدف آزار و اذیت مقامات حکومت ایران قرار گرفته‌اند.
اوکراین: عدالت درباره سقوط پرواز پی‌اس۷۵۲ اجرا خواهد شد
این بیانیه همچنین به همکاری نظامی و سیاسی ایران با روسیه به‌عنوان تهدیدی فوری برای منطقه و جهان اشاره کرده و بر اهمیت پاسخگویی برای جلوگیری از نقض مکرر حقوق بین‌الملل تأکید دارد.
وزارت خارجه اوکراین در پنجمین سالگرد سقوط پرواز پی‌اس ۷۵۲ توسط موشک‌های سپاه پاسداران گفت این کشور از هیچ تلاشی برای اجرای عدالت و محاکمه مسئولان حادثه فروگذاری نخواهد کرد.
وزارت خارجه اوکراین روز چهارشنبه ۱۹ دی‌ماه با انتشار بیانیه‌ای در سایت رسمی خود تصریح کرد «جمهوری اسلامی به‌صورت وحشیانه‌ای قوانین متعدد بین‌المللی را در جریان حادثه پرواز پی‌اس ۷۵۲ نقض کرد».
این بیانیه در ادامه می‌گوید نقض قوانین شامل استفاده از سلاح علیه یک هواپیمای غیرنظامی در حین پرواز، عدم اتخاذ تدابیر عملی برای جلوگیری از سقوط هواپیما و عدم تضمین یک تحقیق شفاف و بی‌طرفانه درباره شرایط این حادثه یا پیگرد مناسب افراد متهم است.
وزارت خارجه اوکراین با اشاره به کشته شدن ۱۷۶ نفر را از جمله ۱۱ شهروند اوکراین و شهروندانی از کانادا، سوئد، بریتانیا، افغانستان و ایران در این حادثه گفته است سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دو موشک زمین‌به‌هوا به سوی این هواپیمای غیرنظامی شلیک کرد: «یک سال پیش، گروه هماهنگی و پاسخگویی بین‌المللی برای قربانیان این پرواز که شامل اوکراین، کانادا، سوئد و بریتانیا است، پرونده‌ای را علیه ایران به دلیل نقض کنوانسیون شیکاگو (۱۹۴۴) نزد شورای سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری، ایکائو، آغاز کرد.
این پرونده همچنان در جریان است و گام‌های بعدی گروه هماهنگی برای پاسخگو کردن ایران در چهارچوب شورای ایکائو در ماه‌های آینده برداشته خواهد شد».
وزارت خارجه اوکراین در ادامه گفته است گروه هماهنگی همچنین در اکتبر ۲۰۲۴، یادداشتی را در پرونده مرتبط با سرنگونی پرواز پی‌اس ۷۵۲ به دادگاه بین‌المللی دادگستری ارائه کرد.
انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲ نیز روز سه‌شنبه در پنجمین سالگرد سرنگون شدن این هواپیما با انتشار بیانیه‌ای با تأکید بر نقش سپاه پاسداران بر قتل ۱۷۶ مسافر، خواستار «روشن شدن حقیقت و اجرای عدالت» در روند حقوقی پیگیری این اتفاق در دیوان بین‌المللی دادگستری و سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی شد.
بیانیه وزارت خارجه اوکراین در ادامه تصریح کرده است امروز نیز جمهوری اسلامی همچنان با ارائه حمایت نظامی و سیاسی به روسیه در تجاوز مسلحانه علیه اوکراین، به عنوان یک «قاتل» عمل می‌کند.
این بیانیه هشدار داده است که همکاری رو به افزایش رژیم‌های مسکو و تهران «تهدیدی فوری» برای اروپا و خاورمیانه محسوب می‌شود: «مصونیت از مجازات برای جرائم گذشته، ایران و روسیه را به ارتکاب مکرر نقض حقوق بین‌الملل تشویق می‌کند. به این دلیل، دستیابی به عدالت از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است».
پرواز پی‌اس ۷۵۲ پنج سال پیش در ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸ با شلیک موشک‌های سپاه و در روزی سرنگون شد که جمهوری اسلامی پایگاه عین‌الاسد در عراق را در واکنش به کشته شدن قاسم سلیمانی به‌دستور رئیس‌جمهور وقت آمریکا هدف حملات موشکی قرار داد.
جمهوری اسلامی ایران با وجود مخاطرات ناشی از حمله موشکی در منطقه، آسمان ایران را به روی پروازهای مسافربری نبسته بود و سرنگونی پرواز ۷۵۲ به کشته شدن همه ۱۷۶ سرنشین آن منجر شد.
