درباره کلسترول خطرناک مخفی چه می‌دانیم؟

العربیه: کلسترول ماده‌ای حیاتی در بدن است که در ساخت سلول‌ها به کار می‌رود، اما برای ایمنی بدن باید در تعادل نگه داشته شود. این ماده از طریق خون توسط حامل‌هایی به نام «لیپوپروتئین‌» منتقل می‌شود. آزمایش‌های خون منظم برای بررسی سطح کلسترول لازم است تا معلوم کند در محدوده سالم قرار دارد.

دو نوع اصلی کلسترول وجود دارد: لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا «کلسترول خوب»، که به حذف کلسترول اضافی از خون کمک می‌کند؛ و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا «کلسترول بد»، که می‌تواند در رگ‌ها جمع ‌شود و خطر بیماری قلبی، سکته، و لخته‌ خون را افزایش دهد.

سوای این دو، نوع دیگری از کلسترول بد نیز وجود دارد که کمتر شناخته شده است. این کلسترول «لیپوپروتئین(a)» یا Lp(a) نام دارد، و مثل کلسترول بدِ شناخته‌شده می‌تواند خطر بیماری قلبی را افزایش دهد.

Lp(a) نوعی از کلسترول LDL است که دارای پروتئین اضافی به نام آپولیپوپروتئین (a) است، و این باعث می‌شود چسبنده‌تر باشد و بیشتر در دیواره‌های رگ‌ها تجمع یابد و به تشکیل پلاک منجر شود. برخلاف کلسترول LDL معمولی، آزمایش‌های روتین کلسترول معمولاً سطح Lp(a) را اندازه‌گیری نمی‌کنند، که یعنی حتی افرادی که سطح کلسترول طبیعی دارند، می‌توانند Lp(a) بالایی داشته باشند.

سطح Lp(a) عمدتاً توسط ژنتیک انسان تعیین می‌شود، به طوری که 70 تا 90 درصد ناشی از عوامل ارثی است. این بدین معنی است که اگر کسی Lp(a) بالایی داشته باشد، اعضای خانواده او نیز در معرض خطر افزایش سطح قرار دارند.

آزمایش برای Lp(a) تنها راه تعیین سطح آن است، زیرا Lp(a) بالا اغلب بدون نشانه است. پزشک می‌تواند آزمایشی ویژه را برای افراد با سابقه خانوادگی یا شخصی بیماری قلبی زودرس، کلسترول LDL بالا یا چندین حمله قلبی توصیه کند.

اگرچه درمان‌ خاصی برای کاهش Lp(a) وجود ندارد، تغییرات در سبک زندگی مانند داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش، و ترک دخانیات می‌تواند خطر کلی بیماری قلبی را کاهش دهد. اتخاذ رویکردی پیشگیرانه، شامل آزمایش Lp(a) و همکاری با پزشک، می‌تواند به افراد کمک کند تا سلامت قلب خود را حفظ کنند.