«افزایش چهار برابری» سهم نیروهای مسلح ایران از درآمد صادرات نفت و گاز

رادیو فردا: جزئیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد سهم نیروهای مسلح از درآمدهای «صادرات نفت و گاز بودجه عمومی دولت» ۵۱ درصد خواهد بود.

بر اساس متن لایحه بودجه که مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، روز سه‌شنبه اول آبان تحویل مجلس داده است، سهم دولت از کل صادرات نفت و گاز در سال آینده ۳۷.۵ درصد، معادل ۱۲۰۰ تریلیون تومان خواهد بود.

از این رقم ۵۶۱ تریلیون تومان، معادل ۵۱ درصد، سهم نیروهای مسلح «برای افزایش بنیه دفاعی کشور» است که نسبت به سال جاری (۱۳۴ هزار میلیارد تومان) بیش از چهار برابر شده است.

با توجه به تغییرات چشمگیر در ساختار لایحه بودجه سال آینده و جابجا شدن ردیف‌های بودجه‌ای و فرابودجه‌ای، دقیقا مشخص نیست نهایتا سهم نیروهای مسلح از کل بودجه دولتی چه تغییری نسبت به سال جاری دارد و آیا با افزایش سهم نیروهای مسلح از بودجه نفتی دولت، تغییری در دیگر ردیف‌های مربوط به نیروهای مسلح در بودجه لحاظ شده است، یا نه.

محاسبات رادیوفردا نشان می‌دهد ارزش بودجه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در سال ۱۴۰۳ دست‌کم ۱۷ میلیارد دلار است.

ارقام ارزی مربوط به صادرات نفت در بودجه عمومی سال آینده با نرخ یورو محاسبه شده است و نکته قابل توجه آن، تغییر چشمگیر نرخ تسعیر یورو در فروش نفت است که از ۳۱ هزار تومان در سال جاری به بیش از ۵۰ هزار تومان در سال آینده رسیده است.

اگر با نرخ یورو محسابه کنیم، امسال قرار است دولت ۴.۵ میلیارد یورو محموله نفتی در اختیار نیروهای مسلح برای صادرات قرار دهد و سال آینده این رقم بیش از ۹ میلیارد یورو خواهد بود که رشدی ۱۰۰ درصدی نسبت به سال جاری و ۱۴۴ درصدی نسبت به سال گذشته دارد.
کل صادرات نفت و گاز کشور
دولت در لایحه بودجه سال آینده، رقمی برای حجم صادرات نفت بیان نکرده، اما در مجموع، آمارهای کلی بودجه نشان می‌دهد که انتظار دارد سال آینده ارزش کل صادرات نفت و گاز کشور حدود سه هزار تریلیون تومان باشد که با نرخ تسعیر یاد شده، معادل ۶۰ میلیارد یورو است.

از این میزان، حدود ۵ میلیارد یورو مربوط به صادرات گاز و ۵۵ میلیارد یورو صادرات نفت و محصولات نفتی است.

سهم دولت از درآمد صادرات نفت و گاز حدود ۳۷.۵ درصد، بعلاوه کل درآمد ناشی از صادرات محصولات نفتی است.

ایران پارسال حدود ۳۷ میلیارد دلار (۳۵ میلیارد یورو) صادرات نفت داشت و در نیمه ابتدایی امسال این رقم به ۲۴ میلیارد دلار رسید.

دقیقا مشخص نیست دولت با چه حسابی انتظار افزایش این رقم به ۵۵ میلیارد یورو در سال آینده را دارد. قیمت نفت در لایحه بودجه سال آینده نیز از بشکه‌ای ۵۷.۵ یورو در نظر گرفته شده است که تغییر چندانی نسبت به قانون بودجه امسال ندارد.

با این حال، اگرچه در لایحه بودجه اشاره‌ای به حجم صادرات نفت نشده، اما تولید نفت خام کشور سه میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه در نظر گرفته شده که ۳۵۰ هزار بشکه بیشتر از سطح کنونی است.
سهم واقعی بخش‌های مختلف کشور از درآمد نفتی
از کل درآمد صادرات نفت و گاز کشور، چنانچه ذکر شد، ۳۷.۵ درصد آن سهم دولت است. حدود ۱۴.۵ درصد نیز سهم شرکت ملی نفت و ۴۸ درصد سهم صندوق توسعه ملی خواهد بود.

با اینحال، بندی از لایحه بودجه ۱۴۰۴ تصریح می‌کند ۲۸ درصد از سهم صندوق توسعه ملی از محل صادرات نفت، به عنوان استقراض تحویل دولت خواهد شد؛ یعنی عملا سهم دولت از درآمدهای نفتی چه بصورت مستقیم و چه استقراض از صندوق توسعه ملی به ۶۵.۵ درصد خواهد رسید، ۱۴.۵ درصد سهم شرکت ملی نفت خواهد بود و ۲۰ درصد بقیه به حساب صندوق توسعه ملی واریز خواهد شد.
کل درآمدهای بودجه نفتی دولت، چه صادرات و چه بازارهای داخلی، برای سال آینده نیز ۲۱۰۰ تریلیون تومان در نظر گرفته شده که ۳۲ درصد بیشتر از پارسال است.

بدین ترتیب ۵۷ درصد از بودجه نفتی دولت وابسته به بازارهای خارجی و ۴۳ درصد، بازارهای داخلی خواهد بود.