آیا حکم فدراسیون فوتبال برای علی‌رضا بیرانوند در دولت نوشته شده بود؟
رأی دهید
فدراسیون فوتبال، پس از سه ماه و چهارده روز، حکم خود برای آنچه «فسخ غیرقانونی قرارداد علی‌رضا بیرانوند با باشگاه پرسپولیس» نامیده را، صادر کرد.
طبق این حکم، «علی‌رضا بیرانوند»، دروازه‌بان تیم فوتبال و باشگاه تراکتور نه‌تنها مشمول محرومیت قطعی نشد، که فقط به پرداخت ۱۹ میلیارد و ۸۷۵ میلیون تومان به باشگاه پرسپولیس محکوم شده است. در این حکم، کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، این دروازه‌بان را به‌مدت چهار ماه به‌صورت غیرالزام‌آور (تعلیقی) از بازی‌های باشگاهی نیز محروم کرده است.
محروم نشدن این بازیکن پس از فسخ غیرقانونی با یک باشگاه و قرارداد بستن غیرقانونی با باشگاهی دیگر، شائبه‌های قبلی در مورد توصیه‌های برخی از نزدیکان دولت به فدراسیون فوتبال را در جامعه رسانه‌ای و هواداری فوتبال ایران زنده کرده است.
«رضا درویش»، مدیرعامل باشگاه پرسپولیس نیز در نخستین واکنش به صدور این حکم گفته است: «فدراسیون فوتبال ما، از فیفا هم سیاسی‌تر است.»
آیا در کنار پدیده «بازیکن‌سالاری» و قدرت گرفتن یک باند سیاسی در فوتبال ایران، می‌توان دست داشتن دولت در این حکم غیرمتعارف را نیز پذیرفت؟
***
خبرگزاری «ایسنا» ۲۵مرداد۱۴۰۳، مصاحبه‌ای از «محمدرضا زنوزی»، مالک باشگاه تراکتور تبریز را منتشر کرد که در آن گفته بود: «اگر رای به محرومیت علی‌رضا بیرانوند صادر شود، من متاسف خواهم شد و یک سری ناگفته‌ها را بازگو خواهم کرد.»
آقای زنوزی به‌صورت مستقیم از رییس فدراسیون فوتبال و «جمشید نورشرق»، رییس کمیته تعیین وضعیت این فدراسیون نام برد و آن‌ها را به‌صورت مستقیم تهدید کرد.
هم‌زمان گزارش‌هایی در برخی رسانه‌ها از «سیاسی شدن» پرونده علی‌رضا بیرانوند در فدراسیون فوتبال منتشر شد. برخی رسانه‌ها مدعی بودند که «شهرام دبیری»، معاون پارلمانی «مسعود پزشکیان» که پیش‌از این در دولت «محمود احمدی‌نژاد» با آقای زنوزی فعالیت‌های اقتصادی انجام داده، برای صادر نشدن رای دروازه‌بان خاطی فوتبال ایران با مدیران ارشد فدراسیون مذاکره کرده است.
این شایعات زمانی قوت بیشتری گرفت که «محمدحسین میثاقی»، مجری برنامه «فوتبال برتر»، دوشنبه ۲مهر۱۴۰۳ در برنامه خود ادعا کرد که حکم محرومیت قطعی علی‌رضا بیرانوند آماده شده و طی روزهای آینده اعلام خواهد شد.
دو روز بعد اما وبسایت «طرفداری» با انتشار اسنادی از باشگاه پرسپولیس که نشان می‌داد فدراسیون فوتبال در جریان «طلب‌کار نبودن» علی‌رضا بیرانوند از «نظر مالی» از این باشگاه قرار گرفته، مدعی شد که فدراسیون فوتبال حکم خود را برای محرومیت این دروازه‌بان صادر کرده، اما به‌دلایلی فعلا اعلام نمی‌کند.
ماجرای فسخ چه بود؟
علی‌رضا بیرانوند ۳۰خرداد۱۴۰۳ در رفتاری مشابه با یک سال قبل، قرارداد خود با پرسپولیس را فسخ کرد.
خبرگزاری «ایسنا» همان روز در خبری مدعی شد در قرارداد علی‌رضا بیرانوند بندی وجود دارد مبنی‌بر اینکه باشگاه پرسپولیس موظف است طی ۱۵ روز بعد از اتمام لیگ تمام مطالبات این دروازه‌بان را بپردازد، در غیر این‌صورت، او می‌تواند قرارداد خود را فسخ کند. طبق گزارش این خبرگزاری، دروازه‌بان پرسپولیس دیروز (سه‌شنبه) با استناد به همین بند، اقدام به فسخ یک طرفه قرارداد خود با پرسپولیس کرد.
یک روز بعد باشگاه پرسپولیس، با ارائه شکایت خود به فدراسیون فوتبال ادعا کرد که نه‌تنها دروازه‌بان فصل گذشته‌اش هیچ طلبی از این باشگاه ندارد، که تمامی مبالغ مربوط به قرارداد خود را در تاریخ‌های مقرر در قراردادش به‌صورت کامل دریافت کرده است.
آقای بیرانوند، فصل گذشته هم در چنین مقطع زمانی با فسخ قرارداد خود با پرسپولیس با مدیران باشگاه استقلال وارد مذاکره شد تا رقم قرارداد خود با باشگاه پرسپولیس را بالاتر ببرد، اما در پایان بازارگرمی خود، به پرسپولیس بازگشت. باشگاه پرسپولیس در تابستان ۱۴۰۳ اما حاضر به مذاکره مجدد با علی‌رضا بیرانوند نشد، چون به ادعای مدیران و وکلایش، از پیروزی خود در پرونده شکایت از این دروازه‌بان و محروم کردن او اطمینان داشت.
دروازه‌بان تیم فوتبال، ۲۰تیر۱۴۰۳ رسما با تراکتور قرارداد یک ساله بست و شنبه۱۴مهرماه پس از اعلام شدن حکم کمیته انضباطی، قراردادش را برای سه سال تمدید کرد.
چرا حکم فدراسیون فوتبال سراسر غیرقانونی است؟
ساعاتی پس از اعلام حکم فدراسیون فوتبال مبنی‌بر محکومیت نقدی و مصونیت علی‌رضا بیرانوند از محرومیت، باشگاه پرسپولیس اعلام کرد سه شکایت خود از دروازه‌بان سابقش را در «قوه‌قضاییه» ثبت کرده است.
طبق قوانین فدراسیون جهانی فوتبال، کشاندن دعاوی مرتبط با فوتبال به نهادهایی غیر از فدراسیون فوتبال کشور تابعه، کنفدراسیون فوتبال قاره مرتبط، فدراسیون جهانی فوتبال و در نهایت دادگاه حکمیت ورزش (CAS) خلاف مقررات است و تبعیت از احکام صادر شده از سوی دستگاه‌های قضایی حکومت‌ها،می‌تواند با محرومیت و تعلیق همراه شود.
با‌این‌حال، حکم صادره از سوی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی به‌حدی غیرطبیعی و سیاست‌زده نیز به نظر می‌رسد که حتی حقوق‌دان‌های ورزشی نیز نسبت به تصمیم غیرحرفه‌ای باشگاه پرسپولیس، موضع‌گیری یا واکنشی نداشته‌اند.
«رسول باختر»، کارشناس حقوقی ورزش به خبرگزاری «تابناک» گفته است: «وقتی رای را خواندم تعجب کردم. براساس رای اعلامی، فسخ غیرموجه علی‌رضا بیرانوند برای کمیته وضعیت اثبات شده و این بازیکن باید چهار ماه محروم شود.»
در حکم صادره از سوی فدراسیون فوتبال، دروازه‌بان کنونی تیم فوتبال به «محرومیت تعلیقی» محکوم شده است. رسول باختر به‌عنوان کارشناس حقوق ورزش گفته است: «در بحث فسخ غیرموجه، محرومیت تعلیقی نداریم و برای تعلیق آن شرایط خیلی خاصی وجود دارد که در رای به بند ۸ ماده ۱۸ استناد شده، اما باز هم مطابق با شرایط فعلی نیست و نباید محرومیت تعلیقی در نظر گرفته می‌شد.»
او به مدیران باشگاه پرسپولیس توصیه کرده که آرامش خود را حفظ کنند و شکایت خود را به دادگاه حکمیت ورزش یا کنفدراسیون فوتبال آسیا ببرند.
خبرگزاری «تسنیم» با تیتر «کوه موش زایید»، به سیاست‌زدگی فدراسیون فوتبال طعنه‌زده و در گفت‌وگو با برخی کارشناسان حقوقی ورزش کشور مدعی شده است که حکم اعلام شده از سوی فدراسیون ایران، قابل شکایت در مراجع بین‌المللی ورزش جهان است.
فدراسیون فوتبال اما در توجیه حکم خود، در بیانیه‌ای نوشته است: «نظر به حسن سوابق بازیکن در تیم ملی و حضور موثر در بازی‌های ملی و همچنین فقدان سابقه محکومیت قبلی در این کمیته، مجازات ورزشی او به‌مدت یک سال تعلیق می‌شود که در صورت تکرار در این مدت، علاوه‌بر مجازات ورزشی آنی، محرومیت تعلیقی نیز اجرا خواهد شد.»
به این ترتیب اگر علی‌رضا بیرانوند یک بار دیگر قراردادش با باشگاهی را یک‌طرفه و غیرقانونی فسخ کند، چهار ماه محرومیتش به جریان خواهد افتاد. در غیر این صورت او به زندگی حرفه‌ای خود ادامه خواهد داد.
حکم صادر شده از سوی فدراسیون فوتبال یک معنی مشخص دارد؛ بازیکنانی با پشتوانه‌های سیاسی می‌توانند قرارداد خود را به‌صورت غیرقانونی فسخ کرده و به تیم‌های دیگر بروند.
طبق این حکم، «علی‌رضا بیرانوند»، دروازه‌بان تیم فوتبال و باشگاه تراکتور نه‌تنها مشمول محرومیت قطعی نشد، که فقط به پرداخت ۱۹ میلیارد و ۸۷۵ میلیون تومان به باشگاه پرسپولیس محکوم شده است. در این حکم، کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال، این دروازه‌بان را به‌مدت چهار ماه به‌صورت غیرالزام‌آور (تعلیقی) از بازی‌های باشگاهی نیز محروم کرده است.
محروم نشدن این بازیکن پس از فسخ غیرقانونی با یک باشگاه و قرارداد بستن غیرقانونی با باشگاهی دیگر، شائبه‌های قبلی در مورد توصیه‌های برخی از نزدیکان دولت به فدراسیون فوتبال را در جامعه رسانه‌ای و هواداری فوتبال ایران زنده کرده است.
«رضا درویش»، مدیرعامل باشگاه پرسپولیس نیز در نخستین واکنش به صدور این حکم گفته است: «فدراسیون فوتبال ما، از فیفا هم سیاسی‌تر است.»
آیا در کنار پدیده «بازیکن‌سالاری» و قدرت گرفتن یک باند سیاسی در فوتبال ایران، می‌توان دست داشتن دولت در این حکم غیرمتعارف را نیز پذیرفت؟
***
خبرگزاری «ایسنا» ۲۵مرداد۱۴۰۳، مصاحبه‌ای از «محمدرضا زنوزی»، مالک باشگاه تراکتور تبریز را منتشر کرد که در آن گفته بود: «اگر رای به محرومیت علی‌رضا بیرانوند صادر شود، من متاسف خواهم شد و یک سری ناگفته‌ها را بازگو خواهم کرد.»
آقای زنوزی به‌صورت مستقیم از رییس فدراسیون فوتبال و «جمشید نورشرق»، رییس کمیته تعیین وضعیت این فدراسیون نام برد و آن‌ها را به‌صورت مستقیم تهدید کرد.
هم‌زمان گزارش‌هایی در برخی رسانه‌ها از «سیاسی شدن» پرونده علی‌رضا بیرانوند در فدراسیون فوتبال منتشر شد. برخی رسانه‌ها مدعی بودند که «شهرام دبیری»، معاون پارلمانی «مسعود پزشکیان» که پیش‌از این در دولت «محمود احمدی‌نژاد» با آقای زنوزی فعالیت‌های اقتصادی انجام داده، برای صادر نشدن رای دروازه‌بان خاطی فوتبال ایران با مدیران ارشد فدراسیون مذاکره کرده است.
این شایعات زمانی قوت بیشتری گرفت که «محمدحسین میثاقی»، مجری برنامه «فوتبال برتر»، دوشنبه ۲مهر۱۴۰۳ در برنامه خود ادعا کرد که حکم محرومیت قطعی علی‌رضا بیرانوند آماده شده و طی روزهای آینده اعلام خواهد شد.
دو روز بعد اما وبسایت «طرفداری» با انتشار اسنادی از باشگاه پرسپولیس که نشان می‌داد فدراسیون فوتبال در جریان «طلب‌کار نبودن» علی‌رضا بیرانوند از «نظر مالی» از این باشگاه قرار گرفته، مدعی شد که فدراسیون فوتبال حکم خود را برای محرومیت این دروازه‌بان صادر کرده، اما به‌دلایلی فعلا اعلام نمی‌کند.
ماجرای فسخ چه بود؟
علی‌رضا بیرانوند ۳۰خرداد۱۴۰۳ در رفتاری مشابه با یک سال قبل، قرارداد خود با پرسپولیس را فسخ کرد.
خبرگزاری «ایسنا» همان روز در خبری مدعی شد در قرارداد علی‌رضا بیرانوند بندی وجود دارد مبنی‌بر اینکه باشگاه پرسپولیس موظف است طی ۱۵ روز بعد از اتمام لیگ تمام مطالبات این دروازه‌بان را بپردازد، در غیر این‌صورت، او می‌تواند قرارداد خود را فسخ کند. طبق گزارش این خبرگزاری، دروازه‌بان پرسپولیس دیروز (سه‌شنبه) با استناد به همین بند، اقدام به فسخ یک طرفه قرارداد خود با پرسپولیس کرد.
یک روز بعد باشگاه پرسپولیس، با ارائه شکایت خود به فدراسیون فوتبال ادعا کرد که نه‌تنها دروازه‌بان فصل گذشته‌اش هیچ طلبی از این باشگاه ندارد، که تمامی مبالغ مربوط به قرارداد خود را در تاریخ‌های مقرر در قراردادش به‌صورت کامل دریافت کرده است.
آقای بیرانوند، فصل گذشته هم در چنین مقطع زمانی با فسخ قرارداد خود با پرسپولیس با مدیران باشگاه استقلال وارد مذاکره شد تا رقم قرارداد خود با باشگاه پرسپولیس را بالاتر ببرد، اما در پایان بازارگرمی خود، به پرسپولیس بازگشت. باشگاه پرسپولیس در تابستان ۱۴۰۳ اما حاضر به مذاکره مجدد با علی‌رضا بیرانوند نشد، چون به ادعای مدیران و وکلایش، از پیروزی خود در پرونده شکایت از این دروازه‌بان و محروم کردن او اطمینان داشت.
دروازه‌بان تیم فوتبال، ۲۰تیر۱۴۰۳ رسما با تراکتور قرارداد یک ساله بست و شنبه۱۴مهرماه پس از اعلام شدن حکم کمیته انضباطی، قراردادش را برای سه سال تمدید کرد.
چرا حکم فدراسیون فوتبال سراسر غیرقانونی است؟
ساعاتی پس از اعلام حکم فدراسیون فوتبال مبنی‌بر محکومیت نقدی و مصونیت علی‌رضا بیرانوند از محرومیت، باشگاه پرسپولیس اعلام کرد سه شکایت خود از دروازه‌بان سابقش را در «قوه‌قضاییه» ثبت کرده است.
طبق قوانین فدراسیون جهانی فوتبال، کشاندن دعاوی مرتبط با فوتبال به نهادهایی غیر از فدراسیون فوتبال کشور تابعه، کنفدراسیون فوتبال قاره مرتبط، فدراسیون جهانی فوتبال و در نهایت دادگاه حکمیت ورزش (CAS) خلاف مقررات است و تبعیت از احکام صادر شده از سوی دستگاه‌های قضایی حکومت‌ها،می‌تواند با محرومیت و تعلیق همراه شود.
با‌این‌حال، حکم صادره از سوی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی به‌حدی غیرطبیعی و سیاست‌زده نیز به نظر می‌رسد که حتی حقوق‌دان‌های ورزشی نیز نسبت به تصمیم غیرحرفه‌ای باشگاه پرسپولیس، موضع‌گیری یا واکنشی نداشته‌اند.
«رسول باختر»، کارشناس حقوقی ورزش به خبرگزاری «تابناک» گفته است: «وقتی رای را خواندم تعجب کردم. براساس رای اعلامی، فسخ غیرموجه علی‌رضا بیرانوند برای کمیته وضعیت اثبات شده و این بازیکن باید چهار ماه محروم شود.»
در حکم صادره از سوی فدراسیون فوتبال، دروازه‌بان کنونی تیم فوتبال به «محرومیت تعلیقی» محکوم شده است. رسول باختر به‌عنوان کارشناس حقوق ورزش گفته است: «در بحث فسخ غیرموجه، محرومیت تعلیقی نداریم و برای تعلیق آن شرایط خیلی خاصی وجود دارد که در رای به بند ۸ ماده ۱۸ استناد شده، اما باز هم مطابق با شرایط فعلی نیست و نباید محرومیت تعلیقی در نظر گرفته می‌شد.»
او به مدیران باشگاه پرسپولیس توصیه کرده که آرامش خود را حفظ کنند و شکایت خود را به دادگاه حکمیت ورزش یا کنفدراسیون فوتبال آسیا ببرند.
خبرگزاری «تسنیم» با تیتر «کوه موش زایید»، به سیاست‌زدگی فدراسیون فوتبال طعنه‌زده و در گفت‌وگو با برخی کارشناسان حقوقی ورزش کشور مدعی شده است که حکم اعلام شده از سوی فدراسیون ایران، قابل شکایت در مراجع بین‌المللی ورزش جهان است.
فدراسیون فوتبال اما در توجیه حکم خود، در بیانیه‌ای نوشته است: «نظر به حسن سوابق بازیکن در تیم ملی و حضور موثر در بازی‌های ملی و همچنین فقدان سابقه محکومیت قبلی در این کمیته، مجازات ورزشی او به‌مدت یک سال تعلیق می‌شود که در صورت تکرار در این مدت، علاوه‌بر مجازات ورزشی آنی، محرومیت تعلیقی نیز اجرا خواهد شد.»
به این ترتیب اگر علی‌رضا بیرانوند یک بار دیگر قراردادش با باشگاهی را یک‌طرفه و غیرقانونی فسخ کند، چهار ماه محرومیتش به جریان خواهد افتاد. در غیر این صورت او به زندگی حرفه‌ای خود ادامه خواهد داد.
حکم صادر شده از سوی فدراسیون فوتبال یک معنی مشخص دارد؛ بازیکنانی با پشتوانه‌های سیاسی می‌توانند قرارداد خود را به‌صورت غیرقانونی فسخ کرده و به تیم‌های دیگر بروند.
