واشینگتن: مرگ خامنه‌ای می‌تواند جمهوری اسلامی را به چالش بکشد
رأی دهید
جامعه اطلاعاتی آمریکا در گزارش سالانه خود با موضوع ارزیابی تهدیدها علیه این کشور اعلام کرد جمهوری اسلامی به تهدید منافع آمریکا و متحدانش در خاورمیانه ادامه خواهد داد.
هم‌زمان، روزنامه وال استریت ژورنال نوشت تهدیدات تروریستی جدید مرتبط با تهران در اروپا در حال شکل‌گیری است.
گزارش سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا روز دوشنبه ۲۱ اسفند از سوی اداره ملی اطلاعات ایالات متحده به صورت عمومی منتشر شد.
بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی قصد دارد موقعیت نوظهور خود را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای تثبیت کند و در عین حال تهدیدها علیه حکومت ایران و خطر درگیری نظامی مستقیم را به حداقل برساند.
هم‌زمان سن بالای خامنه‌ای و احتمال ایجاد اختلاف در لایه‌های بالایی قدرت پس از مرگ او، موقعیتی تهدیدآمیز برای تهران است.
جامعه اطلاعاتی آمریکا در گزارش سالانه خود نوشته مرگ علی خامنه‌ای می‌تواند حکومت ایران را دچار چالش جدی کند
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) March 12, 2024
جمهوری اسلامی پس از مرگ علی خامنه‌ای با چه چالش‌هایی مواجه است؟
گفت‌وگو با جابر رجبی، فعال و تحلیلگر سیاسی pic.twitter.com/AOJffsdXoh
برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی
به گفته جامعه اطلاعاتی آمریکا، هر چند حکومت ایران در حال حاضر اقدامات «کلیدی» لازم را برای تولید «یک دستگاه هسته‌ای قابل آزمایش» به انجام نمی‌رساند اما فعالیت‌هایی را در دستور کار قرار داده که می‌توانند این روند را تسهیل کنند.
این گزارش افزوده است جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد دیگر خود را متعهد به محدودیت‌های ذکر شده در برجام نمی‌داند و از آن زمان تا کنون، برنامه هسته‌ای خود را گسترش و نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را کاهش داده است.
راهبرد جنگی نامتعارف تهران و استفاده از گروه‌های نیابتی
بخشی از گزارش سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا به راهبردهای جنگی جمهوری اسلامی و حمایت آن از گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه اختصاص یافته است.
در این گزارش آمده است رویکرد ترکیبی ایران به جنگ و استفاده از قابلیت‌های متعارف و نامتعارف، تهدیدی برای منافع ایالات متحده در آینده‌ای قابل پیش‌بینی خواهد بود: «عملیات جنگی غیرمتعارف و شبکه‌ای از متحدان شبه‌نظامی و نیروهای نیابتی، جمهوری اسلامی را قادر می‌سازد تا به دنبال برآوردن منافع خود باشد و تا حدی بدون مسوولیت‌پذیری [در قبال اقدامات گروه‌های مورد حمایتش]، عمق استراتژیک خود را حفظ کند.»
از زمان آغاز مناقشه حماس و اسرائیل در روز ۱۵ مهر (هفتم اکتبر)، جمهوری اسلامی کوشیده به صورت غیرمستقیم و از طریق گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت خود، منافع اسرائیل و آمریکا را در منطقه هدف قرار دهد.
حوثی‌های یمن یکی از این گروه‌ها هستند که با حمله به کشتی‌های بین‌المللی در دریای سرخ، تنگه باب‌المندب و خلیج عدن، امنیت دریانوردی را در منطقه به خطر انداخته‌اند.
دامنه تهدیدات جمهوری اسلامی تنها محدود به خاورمیانه نمی‌شود. وال استریت ژورنال روز ۲۲ اسفند در گزارشی نوشت از زمان آغاز مناقشه غزه، کشورهای اروپایی با شناسایی عوامل افراطی، مانع از انجام چندین حملات تروریستی شده‌اند.
بر اساس این گزارش، نیروهای امنیتی دو کشور اتریش و بوسنی در دسامبر سال گذشته میلادی، گروهی از مهاجران افغانستانی و سوری را به اتهام برنامه‌ریزی برای انجام حملات تروریستی بازداشت کردند.
گروهی از اتباع تاجیک نیز به دلیل تلاش برای هدف قرار دادن دو کلیسای جامع در آلمان و اتریش در دوران کریسمس دستگیر شده بودند.
به گفته وال استریت ژورنال، دستگیری مظنونان تاجیک به این نگرانی دامن می‌زند که جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی آن از حضور فزاینده پناهجویان در اروپا برای افزایش نفوذ خود در این منطقه سوءاستفاده کنند.
راهبردهای تسلیحاتی حکومت ایران
برنامه‌های جمهوری اسلامی برای تولید و خرید تسلیحات در گزارش سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا مورد توجه قرار گرفته‌اند.
این گزارش خبر داد اخیرا هواپیمای آموزشی پیشرفته در اختیار ایران قرار گرفته و این کشور احتمالا به دنبال دست‌یابی به سامانه‌های تسلیحاتی متعارف جدید، نظیر هواپیماهای جنگنده پیشرفته، هلی‌کوپترها و تانک‌های جنگی مهم خواهد بود.
با این حال محدودیت‌های بودجه‌ای، سرعت و میزان خریدهای تسلیحاتی تهران را کاهش داده است.
جامعه اطلاعاتی آمریکا افزود موشک‌ها، پهپادها، سامانه‌های دفاع هوایی و توانایی‌های دریایی ایران همچنان تهدیدی برای دارایی‌های تجاری و نظامی آمریکا و متحدانش در خاورمیانه خواهند بود.
بر اساس این گزارش، ایران بزرگ‌ترین ذخیره موشک‌های بالیستیک در منطقه را دارد و می‌کوشد تا دقت، کشندگی و بُرد موشک‌های خود را بهبود ببخشد.
تقویت روابط ایران، روسیه، چین و کره شمالی در حوزه اقتصاد و تولیدات دفاعی، چالشی بزرگ در برابر آمریکا و متحدان آن توصیف شده است.
گرانت شاپس، وزیر دفاع بریتانیا روز ۱۵ اسفند اعلام کرد بر اساس اطلاعات رسیده به لندن، جمهوری اسلامی موشک‌های بالیستیک زمین به زمین در اختیار روسیه قرار داده است.
حکومت ایران که یکی از متحدان اصلی مسکو به شمار می‌رود، پیش‌تر متهم شده است پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ را به روسیه ارسال کرده تا در جریان حمله نظامی روسیه به اوکراین مورد استفاده قرار گیرند.
روسیه روز ۲۱ اسفند اعلام کرد گروهی از کشتی‌های جنگی این کشور برای شرکت در رزمایش مشترک پنج روزه با جمهوری اسلامی و چین در آب‌های عمان و اقیانوس هند، وارد آب‌های ایران شده‌اند.
دست داشتن ایران در حملات سایبریرزمایش پنج‌روزه ایران، روسیه و چین در آب‌های عمان و اقیانوس هند
— ایران اینترنشنال (@IranIntl) March 12, 2024
حسین آقایی، پژوهشگر روابط بین‌الملل و امور استراتژیک: استراتژی چین و روسیه، واگذاری مسئولیت ناامن سازی آبراه‌های بین‌المللی به جمهوری اسلامی به واسطه حمله به کشتی‌ها است pic.twitter.com/mR8TLKt3wW
بنا بر گزارش سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا، تخصص و تمایل فزاینده ایران برای انجام حملات سایبری، این کشور را به تهدیدی عمده برای امنیت شبکه‌ها و داده‌های ایالات متحده، متحدان و شرکای آن بدل کرده است.
این گزارش با اشاره به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ تاکید کرد ایران ممکن است عملیات نفوذی را با هدف تاثیرگذاری بر این انتخابات به انجام برساند.
شرکت مطرح امنیت سایبری «کراود استرایک» روز چهارم اسفند هشدار داد جمهوری اسلامی به عنوان حکومتی علاقه‌مند به دخالت در رویدادهای سیاسی ایالات متحده ممکن است در حال برنامه‌ریزی برای نفوذ در انتخابات پیش روی این کشور باشد.
پیش‌تر مرکز تحلیل تهدیدهای شرکت مایکروسافت با انتشار گزارشی از احتمال دخالت دولت‌های ایران، روسیه و چین در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خبر داده بود.
چالش‌های پیش‌روی جمهوری اسلامی
در گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا به چالش‌های پیش‌روی جمهوری اسلامی پرداخته شده است.
سوء مدیریت، تحریم‌های بین‌المللی، تورم بالا، سقوط ارزش ریال، کاهش قدرت خرید خانوارها، تغییرات اقلیمی، کمبود منابع آبی، کند شدن رشد اقتصادی چین به عنوان خریدار اصلی نفت ایران، افزایش کسری بودجه، کاهش سرمایه‌گذاری حکومت در زیرساخت‌های انرژی و آب و برق، از جمله مواردی هستند که تهران با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند.
