سنت مکزیکی: هنگام ترس نان بخورید
رأی دهید
پولا کاربالو، زن ۵۳ ساله مکزیکی که صاحب کافهای در مکزیکوسیتی است، از خاطره زلزله در سپتامبر ۲۰۲۰ میگوید.
او گفت: «احساس کردم که در دقایقی جهان زیرورو شده است. به نظر میرسید همهچیز در حال سقوط است. اما بعد از زلزله، به یاد آوردم که ما در شهرمان "هاستکا"، به کمک روابط انسانی، اجتماع خوبی تشکیل میدهیم. بنابراین، بهسرعت ۵۰ تکه نان بولیلو [نان مخصوص مکزیک] برداشتم و برای توزیع برش زدم.»
ایده کاربالو و همکارانش بهسرعت در فضای مجازی فراگیر شد. او زیر یکی از پستهایی که به اشتراک گذاشته بود، نوشت: «هنگام ترس یک تکه بولیلو میخوری و بعد ترس ناپدید میشود.»
کاربالو و همراهانش از یک سنت باستانی مکزیکی پیروی کردند. بنابر این سنت، اگر شخصی با موقعیت استرسزایی مانند هشدار زلزله، تصادف، یا خبری بد مواجه شود، سراغ تکهای نان یا بهاصطلاح مکزیکی «یک تکه برای ترس» میرود.
نانهای بولیلو به شکل بیضیهای بلند با برش طولیاند. یک بولیلوی خوب باید از بیرون طلایی و ترد و از درون سفید و نرم باشد.
آلونسو رووالکابا، نویسنده مکزیکی، میگوید: «فکر میکنم موضوع فراتر از خوردن نان پس از زلزله یا ترس بزرگ است. ما این نان را به نشانه پیشکش صلح و آرامش میدهیم. در واقع نانِ اشتراک و رستگاری است.»
با این همه، توضیح علمی نیز برای این کار وجود دارد.
نایلی اورتیز اولورا، متخصص گوارش و محقق در دانشگاه مکزیک، گفت: «تمایل به غذا خوردن پس از شوک یا بعد از مواجهه با موقعیتهای استرس شدید کاملا منطقی است. همه اینها دستگاه عصبی ما را تحریک میکند، ضربان قلب را بالا میبرد و تنفس را نیز سریعتر میکند. بدینترتیب، به تولید انرژی در بدن کمک میشود.»
«درست در این لحظات اضطرابآور، نان بولیلو که شبیه نان فرانسوی است وارد عمل میشود. بولیلو کربوهیدراتی است که در اثر خوردن آن، اسید تولیدشده در معده خنثی میشود. علاوه بر این، جویدن ساده باعث حواسپرتی و کاهش بیقراری و همچنین کنترل مجدد بدن میشود. بولیلو در واقع احساس خالی بودن و ناراحتی معده را از بین میبرد و برای همین است که مادربزرگها میگویند برای از بین بردن ترس و اضطراب، بولیلو بخورید، چون جواب میدهد.»
به گفته محققان دانشگاه هاروارد، فشار و استرس جسمی یا عاطفی سبب مصرف غذاهای سرشار از چربی یا قند، یا هر دو، میشود.
نانهای بولیلو در رژیم غذایی مکزیکی همهجا هستند، زیرا از آنها برای تهیه غذاهای متنوع به صورت ساندویچ استفاده میشود.
راهحلهایی برای ترس
ترس، یا به زبان پرتغالی سوستو، یکی از «پیچیدگیهای بیمارگونه» یا بیماریهای اجدادی است که توجه محققان را به خود جلب کرده است.
طب سنتی مکزیک آن را تاثیر شدید و ناگهانی در ماهیت جسمی و روحی انسان میداند که در اثر مواجهه با حیوانات خطرناک، اشیاء عجیب، موجودات ماوراءطبیعی، یا سقوط بر روی زمین یا در آب ایجاد میشود.
برخی محققان مانند آرتور روبل، استاد پزشکی خانواده در دانشگاه کالیفرنیا، ریشههای انسانشناختی ترس را در کتابهایی نظیر «سوستو: بیماری عامیانه» بررسی میکنند.
او با توجه به این اثر توضیح میدهد: «پدیده سوستو یا ترس به فرهنگ مکزیکی محدود نمیشود، بلکه در میان آمریکاییهای ایالات متحد آمریکا نیز که اصالت مکزیکی دارند و همچنین در کشورهای دیگری مانند آرژانتین، بولیوی، کلمبیا، گواتمالا، مکزیک، و پرو نیز دیده میشود.»
طب سنتی مکزیک خوردن نان سفت- بولیلو- و حتی تورتیلای سرد را توصیه میکند، زیرا که بهتر است بعد از وارد شدن شوک، معده خالی نماند. البته شاید غذاهای دیگر هم اثر مشابهی داشته باشند.
