چرا هند مأموریتی برای مطالعه خورشید شروع کرده است؟
رأی دهید
برنامه هند تأسیس یک رصدخانه مستقر در فضا است (این اولین بار است که هند چنین پروژهای اجرا میکند) تا با کمک آن بتوان خورشید، این نزدیکترین ستاره به کره زمین را مشاهده و پدیدههای آب و هوایی مانند بادهای خورشیدی که در فضا اتفاق میافتند را مطالعه کرد.
این اولین پروژهای نیست که قصد مطالعه خورشید را دارد. ناسا و آژانس فضایی اروپا پیشازاین ماهوارههای مدارگردی برای این منظور در فضا قرار دادهاند. اما پروژه هند ویژگیهای نادری دارد.
این ماموریت آدیتیا- ال ۱ نام دارد. در اینجا به هر آنچه لازم است درباره آدیتیا-ال ۱ بدانید، پرداختهایم:
ماموریت فضایی هند
آدیتیا در زبان سانسکریت و هندی به معنی خورشید است و اگر همهچیز طبق برنامه پیش برود این کاوشگر روز شنبه دوم سپتامبر در ساعت شش و بیست دقیقه بهوقت گرینویچ از پایگاه فضایی اصلی کشور در سری هاری کوتا که در ۱۰۰ کیلومتری شمال چنای قرار دارد به فضا پرتاب خواهد شد.
تصاویر منتشرشده آژانس فضایی هند نشان میدهند که راکت پرتابکننده فضاپیما اکنون کاملاً در سکوی پرتاب نصبشده است.
چقدر طول میکشد تا آدیتیا- ال ۱ به خورشید برسد؟
این کاوشگر قرار نیست به خورشید برسد و از نزدیک این نزدیکترین ستاره به ما را ملاقات کند.
مقصد این کاوشگر در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری با کره زمین قرار دارد. این فاصله ۴ برابر فاصله کره زمین با ماه است. اما این مسافت تنها ۱ درصد فاصله زمین تا خورشید است که ۱۵۱ میلیون کیلومتر دورتر قرار دارد.
فضاپیمای پارکر ناسا که هفته گذشته از ونوس عبور کرد، حداکثر تا ۶.۱ میلیون کیلومتری سطح خورشید خواهد رسید.
آدیتیا- ال ۱ مدتی طولانی در راه خواهد بود تا به مقصد خود برسد.
سؤال اینجاست که اینهمه تلاش برای فضاپیمایی که از خورشید دور است برای چیست؟
نقطه لاگرانژ چیست؟
ال ۱ که در نام این مأموریت آمده است به یکی از نقاط لاگرانژ اشاره دارد. نقطهای در فضا که نیروهای گرانشی بین دو جسم بزرگ، مثلاً خورشید و کره زمین، در حالت تعادل قرار دارند و درنتیجه محدودهای متعادل ایجاد میشود که فضاپیماها برای قرار داشتن در آن نیاز به مصرف میزان کمتری سوخت دارند.
نام این نقاط از نام ریاضیدان فرانسوی جوزف لوئیز لاگرانژ گرفتهشده که اولین بار در قرن هجدهم دراینباره مطالعه کرد.
اهداف مأموریت آدیتیا- ال ۱ چیست؟
این کاوشگر هندی قرار است درمجموع ۷ دستگاه رصد را به فضا منتقل کند و دولایه از خارجیترین لایههای سطح خورشید را موردمطالعه قرار دهد. این لایهها فوتوسفیر و کروموسفیر نام دارند. آدیتیا ال ۱ برای انجام این کار از دستگاههای مخصوصی ازجمله دستگاههای تشخیصدهنده میدانهای الکترومغناطیسی و ذرات معلق استفاده خواهد کرد.
بعدازآنکه آدیتیا ال ۱ در مدار خود قرار بگیرد، از این نقطه خواهد توانست منظره شفاف ، واضحی و بیوقفهای از خورشید را زیر نظر داشته باشد.
آنطور که ایسرو گفته است: «قرار گرفتن در این منطقه این حسن را دارد که کاوشگر میتواند تمام فعالیتهای خورشیدی و تأثیر آن بر تغییرات جوی فضا را بهطور همزمان بررسی کند.»
این کاوشگر همچنین خواهد توانست تشعشعات خورشیدی که از کره زمین به علت فیلتر شدن آنها توسط اتمسفر زمین قابلمطالعه نیستند را بررسی کند.
آدیتیا ال ۱ پس از قرار گرفتن در محل در نظر گرفتهشده با کمک چهار دستگاه رصد که مستقیماً به سمت خورشید تنظیمشدهاند ، آن را مطالعه خواهد کرد و سه دستگاه دیگر ذرات و اجسام شناوری و مدارهایی که از نقطه لاگرانژ ال ۱ قابلمشاهدهاند را بررسی خواهند کرد و به این وسیله اطلاعات بسیار مهمی درباره تأثیر فعلوانفعالات خورشیدی بر فضای بینا سیارهای در اختیار ما قرار خواهد داد.
هزینه مأموریت آدیتیا- ال ۱ چقدر بوده است؟
دولت هند در سال ۲۰۱۹ این پروژه را با بودجهای ۴۶ میلیون دلاری تصویب کرد.
آژانس فضایی هند هنوز باید جزییات هزینههای واقعی پروژه را اعلام کند زیرا این کاوشگر قرار است برای بیش از پنج سال در فضا بماند.
ایسرو راکتهای کم قدرتتری برای فرستادن کاوشگرها به فضا به کار میبرد و بهجای آن از نیروی گرانشی برای بالا فرستادن آنها استفاده میکند. استفاده از این روش باعث میشود زمان طولانیتری برای رسیدن به مقصد مثلاً ماه یا مریخ لازم باشد اما در عوض هزینه پرتاب و فرستادن کاوشگر به فضا که به خاطر استفاده از راکتهای سنگین بالا میرود، بهمراتب کمتر میشود.
این کاهش هزینه در سالهای اخیر به آژانس فضایی هند امکان داده است تا با هزینههایی بسیار کمتر به موفقیتهای بزرگی دست پیدا کند.
فضاپیمای بیسرنشین چاندارایام ۳- که در زبان سانسکریت به معنی ماه پیما است - هفته گذشته بر سطح کره ماه فرونشست و کشور هند را به دنبال ایالاتمتحده آمریکا، روسیه و چین چهارمین کشوری کرد که با موفقیت توانسته بر سطح ماه فرود بیاید.
در سال ۲۰۱۴، هند اولین کشور آسیایی بود که توانست فضاپیمایی را در مدار مریخ قرار دهد . مأموریت بعدی آنها برای سال آینده پرتاب فضاپیمایی با سه سرنشین به دور مدار کره زمین است.