اعتراض مصری‌ها به سیاه پوست بودن ملکه کلئوپاترا در سریال «ملکه‌های آفریقایی؛ ملکه کلئوپاترا»

سریال «ملکه‌های آفریقایی: ملکه کلئوپاترا»، بازیگر بریتانیایی، اَدل جیمز را در نقش حاکم مصر نشان می‌دهدبی بی سی: سریال «ملکه‌های آفریقایی؛ ملکه کلئوپاترا» که قرار است از شبکه خانگی نتفلیکس پخش شود، جنجال‌هایی را در مصر به راه انداخته است.

نقش ملکه کلئوپاترا هفتم را در این سریال، اَدل جیمز، بازیگر سیاه پوست به تصویر می‌کشد. این در حالی است که یک باستان‌شناس برجسته معتقد است که کلئوپاترا سیاه‌پوست نبوده است.

همزمان یک وکیل با اشاره به اینکه این سریال قوانین رسانه‌ای را نقض کرده، شکایتی را در دادگاه طرح کرده است. او در این شکایت می‌گوید که این سریال با هدف «پاک کردن هویت مصری» ساخته شده است.

اما تهیه کننده سریال در پاسخ می‌گوید: «این سریال به میراث ملکه کلئوپاترا می‌پردازد که بسیار مورد بحث است.» و خانم جیمز نیز به منتقدان گفته است: «اگر بازیگران سریال را دوست ندارید، تماشا نکنید.»

این اظهار نظر را اَدل جیمز، همراه با تصاویری از پیام‌های توهین‌آمیز و نژادپرستانه که دریافت کرده است، در شبکه اجتماعی توییتر همرسان کرده است.

کلئوپاترا که در سال ۶۹ قبل از میلاد در شهر اسکندریه مصر به دنیا آمد، آخرین ملکه از یک سلسله یونانی‌زبان بود که توسط بطلمیوس، از سرداران اسکندر مقدونی، تأسیس شد.

او در سال ۵۱ قبل از میلاد، جانشین پدرش، بطلمیوس دوازدهم، شد و تا زمان مرگش، سال ۳۰ قبل از میلاد، سلطنت کرد. پس از مرگ او، مصر تحت سلطه رومیان قرار گرفت.

هویت مادر کلئوپاترا مشخص نیست و مورخان احتمال می‌دهند که او و یا اجداد مادری‌اش، از بومیان مصر و یا سایر نقاط آفریقا بوده باشند.

وبسایت تودوم در ماه فوریه گزارش داده بود که انتخاب آدل جیمز، بازیگر دو رگه بریتانیایی، در نقش کلئوپاترا با هدف «نشان دادن گفتگو و گوناگونی چند صد ساله، درباره نژاد حاکمان آن نقطه از جهان» است.

در همین حال، جادا پینکت اسمیت، بازیگر آمریکایی که از تهیه‌کنندگان و همچنین راوی این مستند است، می‌گوید: «معمولا داستان‌هایی که درباره ملکه‌های سیاه‌پوست باشند، کمتر بازگو می‌شوند، و این برای من و همچنین دخترم بسیار مهم بود که جامعه از شنیدن این داستان‌ها - که بسیار هم هستند - محروم نشود.»

اما هفته گذشته، هنگامی که تریلر این مستند چند قسمتی پخش شد، بسیاری از مصری‌ها، انتخاب «رنگ پوست تیره» را برای کلئوپاترا، محکوم کردند.

زاهی حواس، مصر شناس برجسته و وزیر سابق باستان‌شناسی مصر، به روزنامه «المصری الیوم» گفته است: «کلئوپاترا یونانی بود، و این بدین معنی است که او پوستِ روشنی داشته، نه سیاه. این، به وضوح، جعل تاریخ است.»

آقای حواس اضافه می‌کند که تنها سلسله‌ای در مصر که فرمانروایانشان سیاهپوست بوده‌اند، امپراتوری کوشی بیست و پنجم(۷۴۷-۶۵۶ قبل از میلاد) بود.

او در ادامه می‌گوید: «نتفلیکس با انتشار مطالب دروغین و فریبنده مبنی بر سیاه بودن خاستگاه تمدن مصر، سعی در تحریف واقعیت و همچنین ایجاد سردرگمی در میان مخاطبانش دارد.» زاهی حواس همزمان از مصری‌ها خواست که جلوی پخش این سریال را بگیرند.
گَل گَدوت، بازیگر اسرائیلی، نیز برای بازی در نقش کلئوپاترا مورد انتقاد قرار گرفته بودروز یکشنبه، محمود السمری، وکیل دادگستری، شکایتی را به دادستان عمومی مصر تسلیم کرد و خواست که «اقدامات قانونی لازم» در این زمینه انجام شود. او همچنین درخواست کرد که دسترسی به شبکه خانگی نتفلیکس در مصر مسدود شود.

آقای السمری مدعی است که «مطالب و محتوای بصری این سریال»، قوانین رسانه‌ای مصر را نقض می‌کند و نتفلیکس را به تلاش برای ترویج «تفکر افراسنتریک، تفکری شامل شعارهایی با هدف تحریف و محو هویت مصری» متهم کرد.

سه سال پیش نیز، انتخاب گَل گَدوت، بازیگر اسرائیلی، برای بازی در فیلمی درباره کلئوپاترا، بحث‌های داغی را در شبکه‌های اجتماعی برانگیخت و بعضی اصرار داشتند که این نقش را باید بازیگری عرب و یا آفریقایی بازی کند.

در آن زمان خانم گَدوت از این تصمیم دفاع کرد و گفت: «ما ترجیحا به دنبال یک بازیگر مقدونیه‌ای بودیم که نقش کلئوپاترا را بازی کند. از آنجا که بازیگری که مناسب این نقش باشد در مقدونیه پیدا نکردیم، من که به شخصیت کلئوپاترا نیز علاقه زیادی داشتم، این نقش را پذیرفتم.