فناوری تبدیل فکر به کلام

 تصویری از اسکن مغزییورونیوز :پژوهشگران دانشگاه سانفرانسیسکو دستگاهی ساخته‌اند که به کسانی که قدرت تکلم جسمانی را از دست داده‌اند کمک می‌کند تا به‌وسیله بیان جملات ارتباط برقرار کنند.

این دستگاه که نوعی «اندامواره عصبی» است به اعصاب ناحیه ویژه تکلم در مغز بیمار متصل می‌شود و سیگنال‌های مغزی مربوط به کلام را گرفته و آنها را به شکل کلماتی روی صفحه نمایش می‌دهد.

این تیم پژوهشی برای مدتها فعالیت بخش مسئول تکلم را در مغز شماری از داوطلبان ثبت کرده‌ بودند تا ببینند مغز در هنگام تکلم چه سیگنال‌هایی به اعصاب ناحیه دهان می‌فرستد تا بعد بتوانند از طریق آزمون و خطا و نیز به کمک هوش مصنوعی این سیگنال‌ها را رمزگشایی و به‌شکلی به کلمات ترجمه کنند.

آنها نخست ۵۰ کلمه مهم را انتخاب کرده و از یک بیمار داوطلب که الکترودهایی در مغزش کار گذاشته بودند خواستند تا بارها آن کلمات را تکرار کند تا پژوهشگران بتوانند سیگنال‌های مغزی مربوط به هر کلمه تشخیص داده و ضبط کنند.

آنان سپس به کمک هوش مصنوعی و نیز یک سامانه خودکار تصحیح کلمات، ‌نظیر سامانه‌های موجود در گوشی‌های هوشمند، موفق شدند این سیگنال‌ها را به جملات ساده ترجمه کنند. سامانه نهایی می‌تواند از روی سیگنال‌های مغزی فردی که با سرعت ۱۸ کلمه در دقیقه صحبت می‌کند، کلمات مد نظر او را با دقت ۹۳ درصد حدس بزند و نمایش دهد.

هر سال هزاران نفر در جهان در اثر تصادف، بیماری یا سکته توان تکلم خود را از دست می‌دهند و پیش از این،‌ عصب‌شناسان بر تشخیص سیگنال‌های مغزی این افراد در هنگام تایپ یا نوشتن حروف متمرکز شده بودند. اما چنان که سرپرست این پروژه می‌گوید آدمی هنگام تکلم با سرعت میانگین ۱۵۰ تا ۲۰۰ کلمه در دقیقه صحبت می‌کند، حال آنکه این سرعت در هنگام نوشتن و تایپ بسیار کمتر است.

این فناوری برپایه مطالعات ده‌ساله دکتر ادوارد چانگ،‌ استاد عصب‌شناسی این دانشگاه شکل گرفته است. دکتر چانگ می‌گوید:«این نخستین بار است که می‌توانیم از نظارت بر فعالیت ذهنی کسی که دچار فلج در تکلم شده جملات کامل استخراج کنیم.»

پژوهشگران امیدوارند که این فناوری بتواند در آینده از طریق بررسی کامل‌تر نظام تکلم مغز امکان ارتباط کامل را برای چنین افرادی فراهم کند.