سوژه شدن شاهنامه خوانی پر غلط مسعود فراستی در برنامه تلویزیونی
رأی دهید
مسعود فراستی ، منتقد نام آشنا و جنجالی سینما مهمان جدیدترین قسمت از برنامه ی کتاب باز بود، برنامه ای تلویزیونی با موضوع کتاب و کتابخوانی که از شبکه نسیم پخش می شود و اجرای آن را سروش صحت برعهده دارد.
فراستی که برای چندمین بار مهمان این برنامه بود، در بخشی از گفتگوی خود به روایت داستانی از شاهنامه و خوانش ابیاتی از آن پرداخت که خود آن ها را انتخاب کرده بود. روایت و شاهنامه خوانی فراستی اما با غلط های زیادی همراه بود، امری که باعث تعجب مخاطبان شد و واکنش های زیادی را در پی داشت.
رک گویی ها و گاهاً اهانت های مسعود فراستی به اهالی سینما در سال های اخیر از او چهره ای جنجالی ساخته که همواره دیگران را به بی سوادی متهم کرده است. با انتشار این ویدئو اما این بار او خود در کانون اتهاماتی قرار گرفت که همیشه به دیگران نسبت می داد.
واکنش کاربران فضای مجازی مانند همیشه همراه با طنز و تمسخر بود. به خصوص آن بخش از خواندن فراستی مورد توجه قرار گرفت که در مصرع «گلوی سیاوش به خنجر برید» او کلمه برید را با کسره خواند.
کاربری نوشت :«پس گلوی سیاوش به خنجر برید “بِرید” درسته آقای فراستی؟ ما مقوایی ها تا حالا بُرید می‌خوندیم.»
کاربر دیگری نوشت: «فراستی نه خوندن بلده، نه نخوندن.»
ابراز تأسف از نحوه ی قرائت شعر فارسی هم دیده می شد. کاربری نوشت: «جگرم سوخت، بند بند تنم از هم گسست، دلم صد پاره شد از شاهنامه خواندن جناب فراستی در برنامه کتاب باز. یک مرد سخندان در این کشور که سرزمین سخن و سخنورانه پیدا نمی شد کارشناس این برنامه بشه؟؟»
واکنش های جدی هم در فضای رسانه ای ابراز شد.
جواد رنجبر درخشی لر، شاهنامه پژوه در یادداشتی در خبرگزاری ایبنا، اشتباهات این منتقد جنجالی در قرائت شعر فردوسی را برمی شمارد. او پس از برشمردن اشتباهات محتوایی فراستی درباره ی نحوه ی مرگ رستم نوشت: «اگر او متن را یک بار خوانده بود چنین اشتباهاتی نمی کرد.» وی ادامه داد: «روایت فراستی وقتی عجیب و خنده دار می شود که او بیت ها را می خواند. فراستی نشان می دهد که هرگز شاهنامه را به دست نگرفته. چرا که یک بار خواندن این بیت ها که واژگان دشوار هم ندارد، آدم را برای خواندن درست آماده می کند.»
این شاهنامه پژوه ادامه داد: «البته باید گفت که غلط خواندن یک متن کهن دشوار، همانند شاهنامه عیب بزرگی نیست، و حتی برخی از استادان تراز اول شاهنامه شناس هم ممکن است بیتی را غلط بخوانند. اما این همه غلط آشکار در ساده ترین واژه ها این سؤال را پیش می آورد که چرا فراستی برای روایتی از شاهنامه دعوت شده است؟ او که قادر به خواندن یک ترکیب اضافی ساده نیست. اگر یک فرد آشنا به شاهنامه داستان را می خواند فراز و فرودهای زیبای آن را به مخاطب برنامه می نمایاند.
یکی از زیباترین صحنه های این داستان، در سطح شاهکارها، خودداری رخش از رفتن به سوی چاه است که در بین غلط خوانی های فراستی گم شده است و بعید می دانم کسی با شنیدن این نوع خوانش ترغیب بشود که سراغ شاهنامه و این داستان برود و خودش این بخش را بخواند.»
نویسنده ی این مقاله پس از برشمردن اشتباهات فراستی در خوانش ابیات به معروف ترین و پرواکنش ترین اشتباه او پرداخت و نوشت: «اما شاهکار غلط خوانی در این بیت است: گلوی سیاوش به خنجر برید/ گروی زره چون زمانش رسید.»
جواد رنجبر درخشی لر ادامه داد: «برید به ضم ب، فعل ماضی از مصدر بریدن است. فراستی آن را برید (به کسر ب) خواند که در اینجا بی معنی است و شاید معنایی عوامانه و توهین آمیز را تداعی کند. گروی زره، نام قاتل سیاوش، را هم که به پیش گ است با فتحه خواند، نشانه ی عدم آشنایی مطلق با شاهنامه و شخصیت های آن.»
وی با توجه به سابقه ی نقدهای فراستی نوشت: «آقای فراستی که با یک ژست علامه دهری آثار سینمایی ایران را تحقیر می کند و گاه درباره ی آثار جاویدان سینمای ایران نگاه خشن و تحقیر کننده‌ای دارد و مدعی است که فیلم ها را ندیده نقد می کند، ای کاش شاهنامه را نخوانده برای دیگران تعریف نمی کرد. این همه شاهنامه شناس و شاهنامه پژوه وجود دارد که می توانند درباره ی این شاهکار بزرگ بشری حرف های عالمانه و دقیق بزنند.»
