دانستنی‌هایی درباره میخچه

میخچه و پینه پا نواحی ضخیمی از پوست هستند که بر اثر فشار یا اصطکاک به وجود می‌آیند. این دو عارضه هنگام پوشیدن کفش یا راه رفتن باعث درد می‌شوند.

میخچه معمولاً روی دست‌ها و مچ پاها به وجود آمده و عموماً نیازی به درمان ندارد. پینه پا دارای یک هسته داخلی است که می‌تواند نرم یا سخت باشد. پینه‌های نرم بین انگشتان پا و پینه‌های سخت روی انگشتان پا به وجود می‌آیند. پینه‌هایی که به خاطر پوشیدن کفش‌هایی با اندازه نامناسب بروز می‌کنند اغلب با پوشیدن کفش‌هایی با اندازه مناسب رفع می‌شوند.
 
علت بروز میخچه و پینه پا چیست؟
میخچه و پینه پا به دلیل اصطکاک یا فشار مکرر بر روی ناحیه‌ای از پوست به وجود می‌آیند. فشار وارده بر پوست باعث می‌شود پوست بمیرد و در ناحیه مرده یک سطح محافظ سخت ایجاد شود. پینه نرم هم به همین شکل به وجود می‌آید، با این تفاوت که وقتی عرق در محل تشکیل پینه محبوس می‌شود، هسته سخت آن را نرم می‌کند. این نوع پینه پا معمولاً بین انگشتان پا ایجاد می‌شود. میخچه و پینه پا ناشی از ویروس نبوده و مسری نیستند. به دست گرفتن مکرر اشیائی که فشار روی دست وارد می‌کنند، مانند ابزارها (بیلچه باغبانی یا چکش) یا تجهیزات ورزشی (راکت تنیس)، عموماً باعث بروز میخچه در دست می‌شود.
میخچه و پینه پا معمولاً به دلیل فشار ناشی از کفش و چکمه به وجود می‌آیند. پابرهنه راه رفتن هم باعث بروز میخچه پا می‌شود. میخچه و پینه پا اغلب روی بونیونها، انگشتان چکشی یا چنگالی و یا روی برآمدگی‌های ناشی از آرتریت روماتوئید بروز می‌کنند. میخچه و پینه پا به دلیل فشار مکرر ناشی از فعالیت‌های ورزشی (مثل میخچه کف پای دوندگان)، غیرطبیعی بودن شیوه راه رفتن، یا اشکال در ساختار استخوانی مچ پا، مانند صافی کف پا یا خارهای استخوانی (زائده‌های کوچک استخوانی که در امتداد مفاصل تشکیل می‌شوند) نیز به وجود می‌آیند.
 
علائم آن‌ها کدامند؟
میخچه و پینه پا را می‌توان از ظاهرشان شناخت. میخچه سخت، خشک و ضخیم بوده و رنگ آن مایل به خاکستری یا مایل به زرد است. به علاوه، نسبت به پوست اطرافش حساسیت به لمس کمتری داشته و در محل بروز آن یک برآمدگی احساس می‌شود. پینه‌های سخت نیز محکم و ضخیم بوده و معمولاً یک مرکز خاکستری دارند که دور آن را یک حلقه زردرنگ نرم گرفته است. یک پینه نرم شبیه یک زخم باز است. میخچه و پینه پا دردناک نبوده اما می‌توانند هنگام راه رفتن یا پوشیدن کفش باعث درد شوند. گاهی اوقات این دو عارضه قرار گرفتن پا در کفش را مشکل می‌کنند.
 
میخچه و پینه پا چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
پزشک به میخچه یا پینه‌ای که دردسرساز شده نگاهی می‌اندازد. او همچنین در مورد کار، عادات یا نوع کفش‌هایی که بیمار می‌پوشد از او سؤالاتی می‌پرسد. اگر پزشک احتمال دهد که مشکل از استخوان‌های بیمار باشد از پای او عکس رادیولوژی گرفته می‌شود.
 
میخچه و پینه چگونه درمان می‌شوند؟
میخچه و پینه پا که عبارت است از ضخیم شدن پوست ناحیه‌ای از مچ پا، مشکل بسیار شایعی است، خصوصاً در مواردی که افراد تمام روز کفش‌های تنگ یا پاشنه بلند می‌پوشند. اما جای نگرانی نیست؛ روش‌های مختلفی برای درمان میخچه و پینه وجود دارد.
نکته مهم این است که فشار موجود بر ناحیه درگیر پوست برداشته شود.
* کفش‌های راحتِ بدون پاشنه و با اندازه مناسب انتخاب کنید
* برای انجام کارهای تکراری که به پوست دست آسیب می‌رسانند از دستکش‌های چرمی استفاده کنید
* برای یکنواخت‌تر کردن فشار در اطراف ناحیه درگیر، و در نتیجه کاهش اصطکاک، از یک بالشتک یا مشمع محافظ میخچه استفاده کنید.
* برای کاهش فشار، انگشتان پا را با استفاده از پنبه نرم، پشم گوسفند، پارچه‌های نرم یا اسپلینت های مخصوص از یکدیگر جدا کنید.
 
ضخامت پوست را کاهش دهید
* سطح پوست را با استفاده از کاغذ سمباده، سوهان یا سنگ پا بسایید (برای سهولت کار ابتدا به مدت ۱۰ دقیقه یا بیشتر پوست ناحیه مورد نظر را در آب گرم بخیسانید)
* برای برداشتن هسته مرکزی پینه، با استفاده از وسیله‌ای که مخصوصاً برای چیدن پینه طراحی شده سطح پوست درگیر را بچینید.
* از کرم‌های کراتولیتیک یا کرم‌های ترک پای حاوی اوره، سالیسیلیک اسید یا اسیدلاکتیک استفاده کنید.
 
برای تسکین ناراحتی ناشی از ترک‌های دردناک به وجود آمده:
* از یک پماد لوبریکانت غلیظ مثل ژل پترولیوم استفاده کنید
* روی محل ترک را با چسب‌هایی مثل چسب زخم مایع یا چسب ناخن کاملاً بپوشانید
* در صورت وجود عفونت از پمادهای آنتی‌بیوتیک استفاده کنید
* محل ترک را با چسب زخم بپوشانید
بهتر است برای درمان میخچه و پینه پا به یک متخصص پا مراجعه شود.
 
چگونه می‌توان از ایجاد میخچه و پینه پا جلوگیری کرد؟
می‌توان با حذف یا کاهش فشار از روی پوست، از بروز میخچه یا پینه پا جلوگیری کرد. معمولاً با پوشیدن دستکش‌های محافظ در هنگام انجام کارهایی مثل باغبانی یا بلند کردن وزنه‌های سنگین می‌توان از بروز میخچه دست جلوگیری کرد. پوشیدن کفش و جوراب‌هایی با اندازه مناسب نیز عموماً از بروز میخچه پا جلوگیری می‌کند. همچنین می‌توان با اندازه‌گیری هر دو پا قبل از خرید کفش، نیز از بروز این عارضه جلوگیری کرد.
 
کفش‌هایی با اندازه مناسب بپوشید
هنگام استفاده از ابزارهایی مثل شن‌کش یا بیلچه باغبانی دستکش بپوشید. اگر سایر بخش‌های بندتان در معرض اصطکاک قرار دارد از پوشش‌های محافظ مناسب استفاده کنید. برای مثال، اگر قرار است برای مدتی با زانو روی فرش قرار بگیرید، زانوبند بپوشید.
استخوان‌های مچ پا و حتی سفتی عضلات پشت ساق پا بر نحوه راه رفتن اشخاص تأثیر می‌گذارد. اگر شما هم‌چنین مشکلاتی دارید، یک متخصص پا می‌تواند به شما کمک کند تا با انجام برخی تغییرات از دچار شدنتان به مشکلاتی مانند میخچه و پینه پا جلوگیری کنید.