​ بهترین فیلم های تاریخ سینمای ایران به انتخاب فیلمسازان ایرانی

فیلم گاو

بیست و هشتمین دوره جشنواره بین المللی فریبورگ در سوئیس، برنامه ویژه ای را در ستایش از سینمای ایران تدارک دیده است.

تیری ژوبن، مدیر جشنواره که شیفته سینمای ایران است از پانزده فیلمساز ایرانی خواسته تا بهترین فیلم های تاریخ سینمای ایران را انتخاب کنند. فیلم های منتخب این روزها در جشنواره فریبورگ به نمایش درمی آیند و برخی دیگر از آنها در جشنواره ادینبورگ در ماه ژوئن نمایش خواهند داشت.

مانیا اکبری، کاوه بختیاری، بهرام بیضائی، اصغر فرهادی، سپیده فارسی، محمود غفاری،بهمن قبادی، محسن مخملباف، شهرام مکری، امیر نادری، جعفر پناهی، شیرین نشاط، رفیع پیتز و محمد رسول اف پانزده فیلمسازی هستند که در این نظرسنجی شرکت کرده اند. مدیر جشنواره می گوید که از برخی دیگر از فیلمسازان ایرانی هم خواسته است تا در این رای گیری شرکت کنند، اما آنها انتخاب سه فیلم را غیرممکن دانسته یا از عدم انتخاب فیلم های برخی از همکارانشان که می تواند سبب دلخوری شود، هراس داشته اند.

گاو ساخته داریوش مهرجویی، با پنج رای، در راس این انتخاب قرار گرفته است. بهرام بیضائی، کاوه بختیاری، اصغر فرهادی، جعفر پناهی و شیرین نشاط  این فیلم را در میان انتخاب های خود قرار داده اند.

کاوه بختیاری، فیلمساز ایرانی ساکن سوئیس درباره گاو می نویسد:«برای برخی گاو سرآغاز موج نوی سینمای ایران است، برخی دیگر آن را نوعی نئورئالیسم ایرانی می دانند و گروه سوم آن را بیانیه ای سیاسی علیه رژیم شاه به شمار می آورند. اما برای من جذاب ترین مساله این است: چطور یک نفر می تواند واقعیت زندگی خودش را تحمل کند؟»

سه فیلم چهار رای آورده اند: یک اتفاق ساده و طبیعت بی جان ساخته های سهراب شهید ثالث و دونده ساخته امیر نادری. نادری درباره انتخابش، یک اتفاق ساده، می نویسد:«حقیقتاً سهراب شهید ثالث پدر سینمای مدرن ایران است. اگر یک اتفاق ساده را از سینمای ما حذف کنید، یکی از ستون های محکم سینمای ایران را نابود کرده اید. ما از فیلم های او بسیار آموختیم  و درباره سینمای او به نسل بعد یاد دادیم. سینمای ایرانی که امروز داریم مدیون اوست.»

خانه سیاه است ساخته فروغ فرخزاد، اون شب که بارون اومد( کامران شیردل) و کلوز آپ(عباس کیارستمی) فیلم هایی هستند که سه رای آورده اند و خشت و آئینه (ابراهیم گلستان) و شب قوزی(فرخ غفاری) دو رای دارند.

حاجی آقا اکتور سینما(اوانس اوهانیان)،جنوب شهر(فرخ غفاری)،سه قاپ(زکریا هاشمی)، چشمه(آربی اوانسیان)، پ مثل پلیکان(پرویز کیمیاوی)،رگبار(بهرام بیضائی)، تنگنا(امیر نادری)، مسافر(عباس کیارستمی)، کندو(فریدون گله)،باغ سنگی(پرویز کیمیاوی)،مرگ یزدگرد(بهرام بیضائی)، خانه دوست کجاست(عباس کیارستمی)، آب باد خاک(امیر نادری)،هامون(داریوش مهرجویی)، گبه (محسن مخلباف)، نفس عمیق (پرویز شهبازی)، چند کیلو خرما برای مراسم تدفین(سامان سالور) و جدایی نادر از سیمین(اصغر فرهادی) دیگر فیلم های برگزیده  این مجموعه هستند.

بهرام بیضائی بیش از سه فیلم انتخاب کرده و فیلم های انتخابی اش عبارتند از: گاو، طبیعت بی جان، دونده، خانه سیاه است،اون شب که بارون اومد، خشت و آئینه، حاج آقا اکتور سینما و چشمه. بیضائی درباره حاج آقا اکتور سینما می نویسد:«اگر باید فقط یک فیلم انتخاب می کردم، انتخاب من این فیلم بود. به این دلیل که اولین است و از همین ابتدا درباره سینما حرف می زند. درباره کارگردانی است که به دنبال موضوع می گردد و در برابر حاجی آقا که علیه سینماست، با مشکل مواجه می شود. هشتاد و چهار سال بعد سینمای ایران هنوز با همین مشکل روبروست.»

اصغر فرهادی سه فیلم گاو، مرگ یزدگرد و هامون را انتخاب کرده، و شیرین نشاط ،گاو،طبیعت بی جان و خانه سیاه است را در فهرست خود قرار داده است. امیر نادری تنها یک اتفاق ساده را انتخاب کرده و محسن مخملباف تنها دو فیلم نادری(دونده و آب باد خاک) را برگزیده است.
در میان فیلمسازان نسل بعدتر، مانیا اکبری، یک اتفاق ساده، خانه سیاه است و خشت و آئینه را انتخاب کرده و شهرام مکری، کلوزآپ، تنگنا و نفس عمیق را برگزیده است. مکری درباره نفس عمیق می نویسد:«فیلم تصویری از نسل جوان ایران است، نسلی عقیم و تلخ که تا پیش از این فیلم به سینمای ایران راه نیافته بود. جوانان با قهرمان فیلم همذات پنداری می کنند در حالی که پیرترها فیلم را درک نمی کنند. من جزو همین نسل جوان بودم و از فیلم حمایت کردم. اگر می خواهید این نسل را ببینید، این فیلم را تماشا کنید.»

بهمن قبادی، دونده، خانه دوست کجاست و گبه را برگزیده و درباره گبه می نویسد:«من نمی توانم فرهنگم را بدون این اثر با این زبان ویژه سینمایی اش تصور کنم. شیوه ای که در این فیلم تصویر با موسیقی می آمیزد دوست دارم.»

محمد رسول اف هم که فیلم آخرش در بخش مسابقه جشنواره فریبورگ نمایش داده می شود، سه فیلم اون شب که بارون اومد، طبیعت بی جان و جنوب شهر را انتخاب کرده است.
برخی از این فیلم ها از جمله مرگ یزدگرد، پس از دهه ها برای اولین بار در اروپا به نمایش گذاشته می شوند.

جلسه نقد و بررسی سینمای ایران هم با حضور دو فیلمساز، شهرام مکری و مانیا اکبری، و دو منتقد، محمد عبدی و احسان خوشبخت و همچنین یک فیلمنامه نویس، زهره احمدپور سامانی( فیلمنامه نویس گربه و ماهی) برگزار می شود.

جشنواره فریبورگ تا روز یکشنبه ششم آوریل ادامه خواهد داشت.