هجرت قوم موسی یا جشن تولد عیسی، شترها از آن کیست

مراسم زیارت در جزایر قناری در سال گذشته میلادی

مردم جزایر قناری امسال برای "سفر شاهانی" که با هدایای فراوان و از سرزمین های دور قرار است در روزهای پس از تولد عیسی مسیح از راه برسند، به جای شتر باید به فکر وسیله نقلیه دیگری باشند. و یا با صرف هزینه فراوان شترهای مورد نیاز خود را از نقاط دیگر به این جزایر که در آبهای جنوب اقیانوس اطلس واقع شده منتقل کنند.

دلیل کمبود شتر در این جزایر این است که ریدلی اسکات کارگردان انگیسی که در حال فیلمبرداری فیلم جدید خود به نام هجرت ( Exodus ) است، همه شترهای موجود را در یکی از این جزایر به نام " گران کاناریاس" از مدتها پیش کرایه کرده است. این فیلم تاریخی - حماسی مربوط به مهاجرت موسی و پیروانش از مصر است و بخش عمده ای از آن در ماه های گذشته در جنوب شرقی اسپانیا و اخیرا بخش دیگری از آن در جزایر قناری فیلمبرداری می شود.

مسئول اداره فرهنگ جزایر قناری در مصاحبه ای با رسانه های اسپانیایی گفت که هر سال از اواخر تابستان کارهای مربوط به تدارک جشن های ایام سال نو و از جمله مراسم تعزیه گونه " سواری شاهان" به مناسبت تولد عیسی مسیح را تدارک می بینند. ولی از قرار معلوم یک پارک حیوانات که مالک همه شترهای این جزیره است بدون هماهنگی با مسئولان امور فرهنگی همه حیوانات از جمله شترها ، قاطرها و الاغ ها را به شرکت تولید فیلم ریدلی اسکات کرایه داده است.

تاکنون اقدامات مقامات محلی برای تهیه شتر از نقاط دیگر اسپانیا و یا شمال آفریقا به نتیجه ای نرسیده است. در نهایت ممکن است مجبور شوند با شرکت فیلمسازی ریدلی مذاکره کرده و برای چند روزی که این مراسم اجرا می شود تعدادی شتر از آنها قرض بگیرند.

اشکال مختلف باز آفرینی اساطیر دینی

مراسمی که در زبان اسپانیایی به آن " سواری شاهان" می گویند بخشی از آیین های مردمی مربوط به ایام سال نو مسیحی است که علاوه بر اسپانیا در گوشه هایی از آمریکای لاتین نیز اجرا می شود. در حقیقت بازسازی تعزیه گونه حکایتی است که طبق اساطیر انجیلی شاهان و سلاطین ممالک دور دست برای دیدن عیسی نوزاد به فلسطین سفر می کنند و هدایای گرانبهایی برای وی می آورند.

این حکایت فقط در یکی از نسخه های انجیل مرجع، یعنی در انجیل متی، نقل شده است. در بخشی از این حکایت ادعا می شود که این شاهان و سلاطین مدتی بعد از ولادت عیسی به زادگاه وی می رسند و از قرار در همان سفر با دین جدید او بیعت کرده، به مسیحیت می گرایند. مشخص نیست که این شاهان یا فرستادگان ممالک دیگر چند نفر بوده اند ولی در برداشت های داستانی از این حکایت معمولا به سه شاه و یا سه فرستاده خردمند اشاره می شود.

در اسپانیا به مرور زمان این مراسم که روز ششم ماه ژانویه برگزار می شود، به یک جشن عمومی بدل شده که کودکان علاقه زیادی به آن دارند. در تمام شهرهای کشور سه نفر با لباس شاهان و سلاطین قدیم سوار بر کالسکه و گاه شتر و یا اسب، در خیابانهای اصلی شهر رژه می روند و همراه آنها جمعیت زیادی نیز با وسایل نقلیه قدیم و جدید به شکل یک کاروان، با اجرای برنامه های موسیقی مردم را سرگرم می کنند.

ریدلی اسکات، کارگردان سرشناس آمریکایی شکافته شدن نیل را چگونه به تصویر خواهد کشید؟

هر چند از سالها پیش در شهرهای بزرگ از خودروهایی که به شکل کالسکه بازسازی شده اند استفاده می شود ولی در بخش ویژه مراسم و در شهرهای کوچک، حیوانات مخصوص باربری و به خصوص شتر هنوز هم برای "سواری شاهان" مورد استفاده قرار می گیرد.

این مراسم در اسپانیا جزو تعطیلات عمومی و در حقیقت روزی است که طبق سنت های قدیمی این کشور مردم به یکدیگر و به خصوص به کودکان هدیه سال نو را می دهند. هر چند هجوم فرهنگی بابانوئل باعث شده که هدیه دادن در روزهای کریسمس نیز به مرور پا بگیرد.

اما امسال ریدلی اسکات با فیلم خود " هجرت" (Exodus ) که بازسازی دوران زندگی پیروان موسی در مصر و سپس مهاجرت آنها به فلسطین است، برای جشن های مربوط به تولد عیسی مسیح در جزایر قناری مشکل ایجاد کرده است.

داستان اولیه این فیلم توسط تیم دو نفره از فیلمنامه نویسان مشهور هالیوود، بیل کالج و آدم کوپر، نوشته شده است. ولی ریدلی اسکات بعدا از استیو زایلیان فیلمنامه نویسی که بارها با وی همکاری داشته خواسته است تا نسخه نهایی فیلمنامه را تهیه کند. ریدلی اسکات کار روی سایر فیلم هایی را که در نظر داشت فعلا به تاخیر انداخته و آنها از چند ماه پیش کار فیلمبرداری آن را شروع کردند.

در این فیلم کریستین بیل نقش موسی را ایفا می کند و علاوه بر وی بازیگران سرشناس دیگری مثل جان تورتورو در نقش فرعون، بن کینگزلی، آرون پل و سیگورنی ویور شرکت خواهند داشت.

هنوز تاریخ دقیقی برای اکران این فیلم اعلام نشده است.

هر دو مورد از بازآفرینی اساطیر آئینی، یکی در مقیاس چند صد میلیون دلاری و برای پرده سینما و دیگری در مقیاس چند ده هزار یورویی و برای یک روز تعزیه و جشن خیابانی، به شترهای موجود در جزایر قناری نیاز دارند. روحیه همکاری ایجاب می کند که ریدلی اسکات برای چند روز هم که شده شترها را به مردم جزایر قناری قرض بدهد.

البته به گفته یکی از برگزار کنندگان جشن های محلی جزایر قناری، اگر چنین چیزی هم اتفاق نیفتد جای نگرانی نیست. همان طور که با انواع و اقسام فن آوری های جدید می توان آبهای روی نیل را در جزایر قناری شکافت، شاهان و سلاطین نمایشی را نیز در روزهای جشن می توان با وسایل دیگری به غیر از شتر به میان مردم آورد.