۱۱ پله سقوط؛ ایران از میان ۱۷۷ کشور در رتبه ۱۴۴ فساد اداری

سازمان «شفافیت بین‌المللی» در آلمان، در تازه‌ترین گزارش خود که دوازدهم آذرماه منتشر کرد، ایران را از میان ۱۷۷ کشور با ۲۵ امتیاز (از صد امتیاز) در رتبه ۱۴۴ جهان از نظر فساد اداری قرار داد؛ این رتبه ۱۱ پله سقوط را در مقایسه با سال ۲۰۱۲ میلادی نشان می‌دهد.

برپایه گزارش سالانه «شفافیت بین‌المللی» در سال ۲۰۱۲، ایران با کسب ۲۸ امتیاز، در میان ۱۷۶ کشوری که تحقیقات در آنها انجام شده بود، در جایگاه ۱۳۳ قرار گرفته بود.

 مقایسه رتبه ایران در گزارش سال ۲۰۱۱ میلادی همین سازمان نیز، از افت ۱۳ پله‌ای این کشور از نظر «شاخص ادراک (احساس) فساد»، حکایت می‌کرد.

ایران در سال ۲۰۰۳ میلادی صاحب رتبه ۷۸ بود که در ده سال گذشته بهترین رتبه این کشور در پاک بودن ساز و کار اداری به شمار می‌رود.

با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد بر اساس آمار منتشر شده این سازمان بین‌المللی، رتبه ایران تا سال ۲۰۰۹ میلادی رو به سقوط گذاشت و در همان سال به بدترین وضعیت خود، رتبه ۱۶۸ جهان رسید.

این سازمان افغانستان، کره شمالی و سومالی (هر یک هشت امتیاز از صد) را صاحب فاسدترین سازوکارهای اداری دنیا و دانمارک و نیوزلند را «پاک‌ترین» کشورها از این نظر عنوان کرده است.

این سازمان می‌گوید در تحقیقاتی که به تازه‌ترین گزارش انجامیده است، ۷۰ درصد کشورهای دنیا با «مشکل جدی» در زمینه فساد روبه‌رو هستند.

در عین حال در گزارش سال جاری میلادی هیچ یک از ۱۷۷ کشوری که مطالعات در مورد آنها انجام شده است، امتیاز عالی (صد امتیاز) نگرفته‌اند.

فین هاینریش، پژوهشگر ارشد این سازمان در برلین، به خبرگزاری فرانسه گفته است که فساد، کشورهای فقیر را بیشتر تحت سیطره خود قرار می‌دهد.

این موضوع را می‌توان در میان «بدترین‌ها» در فهرستی که «شفافیت بین‌المللی» اعلام کرده است نیز دید.

علاوه بر افغانستان، کره ‌شمالی و سومالی، ده کشور دیگری که فاسدترین ساز و کار اداری را به خود اختصاص داده‌اند عراق، سوریه، لیبی، سودا جنوبی، چاد، گینه استوایی، گینه بیسائو، هائیتی، ترکمنستان، ازبکستان و یمن هستند.

از طرف دیگر بهترین‌ها نیز دانمارک (۹۱ امتیاز)، نیوزلند (۹۱ امتیاز)، فنلاند (۸۹ امیتاز) لوکزامبورگ، کانادا، استرالیا، هلند، سوئیس، سنگاپور و نروژند.

این سازمان در عین حال کشورهایی که بهترین و بیشترین پیشرفت را در زمینه مبارزه با فساد انجام داده‌اند از جمله میانمار (برمه) معرفی می‌کند.

«شفافیت بین‌الملل» می‌گوید با وجود پایه‌های نه‌چندان استوار، ولی با باز شدن این کشور و اصلاحات دمکراسی‌خواهانه، میانمار با افزایش سریع سرمایه‌گذاری و نیز پیشرفت در زمینه مبارزه با فساد اداری روبه‌رو بوده است.

کره شمالی در قعر جدول، در مقابل کشوری کاملا بسته است که به گفته فین هاینریش «قحطی» بدترین زمینه فساد در آن است؛ «باید کسی را در حزب (کمونیست کره شمالی) بشناسی که خودش البته فاسد است تا باقی بماند».

این سازمان بین‌المللی در مورد کشورهایی مانند افغانستان هم که سال‌ها در آنها نیروهای خارجی مشغول مراقبت از امور امنیتی بودند، پیشرفت محسوسی در زمینه مبارزه با فساد نمی‌بیند.

«شفافیت بین‌الملل» یک سازمان غیر دولتی مستقر در برلین آلمان است که به طور سالیانه اقدام به انتشار «نمایه درصد فساد» می‌کند.

سنجش‌ها با استفاده از شاخص‌هایی مانند فساد، اختلاس، رشوه‌گیری، خرید و فروش پست‌های دولتی، رشوه‌پذیری دستگاه قضایی، فساد مالی در میان سیاستمداران و مقام‌های دولتی و عدم مقابله کافی یا ناکارایی در پیکار علیه مواد مخدر صورت می‌گیرد.