چرا رابطه جنسی؟

دکتر حافظ باجُغلی/روانپزشک وعضو کمیته بهداشت و سلامت جنسی انجمن روان‌پزشکان ایران

یکی از پایه‌های رابطه زناشویی فعالیت جنسی است. فعالیتی مهم که نقش‌های مستقیم و غیرمستقیم زیادی در رابطه ایجاد می‌کند. به‌راستی چرا این رابطه اینقدر مهم است؟ واقعیت این است که فقط یکی از انگیزه‌های رابطه زناشویی، انگیزه شهوانی است. انسان‌ها برای آن دلایل زیاد و گوناگونی دارند. ناشناخته بودن این انگیزه‌ها سرچشمه بدفهمی‌های زیادی در رابطه زناشویی می‌شود...

 یکی از این انگیزه‌ها، کاهش اضطراب است. بسیاری از افراد مضطرب با برقراری رابطه ‌زناشویی آرام‌تر می‌شوند. پزشکانی که با این موارد آشنا نیستند، همیشه افزایش فعالیت جنسی بیمارانشان را نشانه افزایش میل جنسی می‌دانند در حالی که ممکن است گاهی فقط نشانه یک اختلال اضطرابی باشد. یکی دیگر از این انگیزه‌ها، بدبینی است. افزایش فعالیت جنسی به علت بدبینی بیشتر در خانم‌ها شایع است. انگیزه برخی از آنها این است که آنقدر با شوهرشان رابطه زناشویی داشته باشند که دیگر توان برقراری رابطه خارج از زناشویی نداشته باشد! انگیزه دیگر، افزایش اعتماد‌به‌نفس به دنبال برقراری رابطه زناشویی است. این رابطه برای آنهایی که اعتماد‌به‌نفس کمی‌ دارند، می‌تواند کمک‌کننده باشد ولی مشکل اینجاست که این افراد گاهی برای تقویت اعتماد‌به‌نفس به رابطه‌های خارج از زناشویی پناه می‌برند. رابطه‌هایی که ممکن است به صورت موقت اعتماد‌به‌نفسشان را تقویت کند اما در درازمدت از جنبه‌های زیادی به آنها آسیب‌های جدی وارد می‌کند. انگیزه دیگر، ابراز عشق است. خیلی از زوج‌ها به‌دلیل نداشتن آموزش جنسی کافی فکر می‌کنند هرچه بیشتر رابطه زناشویی برقرار شود، عشق و علاقه بیشتری بینشان است؛ سوء‌تفاهمی ‌که خیلی وقت‌ها مشکل‌ها و بدفهمی‌های زیادی را در رابطه به بار می‌آورد. گاهی انگیزه آنها بالا بردن تجربه و دانش جنسی است. متاسفانه اگر برخی جوان‌ها آموزش‌های صحیح جنسی را از افراد آگاه، شایسته و امین نبینند، گاهی برای به دست آوردن دانش و تجربه در این زمینه به ارتباط با روسپی‌ها روی می‌آورند؛ ارتباطی که نه‌تنها دانش و تجربه جنسی آنها را بالاتر نمی‌برد بلکه عواقب آسیب‌رسان جسمی ‌و روانی زیادی برایشان ایجاد خواهدکرد. یکی از علت‌های شناخته‌شده زودانزالی در مردان، ارتباط با روسپی‌ها قبل از ازدواج است؛ ارتباطی که صرفا بر جنبه‌های فیزیکی و جسمانی متمرکز است. پس می‌بینیم که رابطه زناشویی فقط به منظور فرزندآوری و رفع شهوت انجام نمی‌شود و نشناختن این انگیزه‌ها ما را در فهم شکایت‌های جنسی گمراه می‌کند. پزشکانی که بدون واکاوی این مفاهیم و حتی بدون گرفتن شرح‌حال مناسب دارویی برای بیمار تجویز می‌کنند، بزرگ‌ترین ضربه را به سلامت جنسی جامعه وارد می‌کنند. البته شاید پزشکان هم حق دارند؛ شاید نمی‌توانند یک تنه آن هم در یک ویزیت، تمام بار مسوولیت افراد و سازمان‌هایی که وظیفه آموزش جنسی را دارند، به دوش بکشند. یاد یکی از بیمارانم می‌افتم که به مدت 2 سال خودش و همسرش تحت آزمایش‌های تخصصی ناباروری قرار گرفته بودند و هنگامی‌ که به من مراجعه کردند، متوجه شدم ازدواج آنها «به وصال نرسیده» بوده و حتی یک بار هم رابطه زناشویی موفق نداشته‌اند! آنها به جای آزمایش‌های تخصصی و فوق‌تخصصی گران‌قیمت، فقط به چند دقیقه صحبت با یک فرد متخصص و آگاه نیاز داشتند. راه‌حلی ساده که از این زوج دریغ شده بود. هرچه آموزش جنسی جوان‌ها آگاهانه‌تر باشد، بدفهمی‌ها و شکایت‌های آنها کمتر می‌شود و رابطه‌های زناشویی پخته‌تری در جامعه خواهیم داشت.