افزایش امید به موفقیتآمیز بودن لقاح مصنوعی برای بارداری
لقاح مصنوعی چیست ؟
روشی برای بارداری است که در آن، سلول تخمک در شرایط آزمایشگاهی با اسپرم بارور میشود و در نهایت، سلول حاصل در رحم قرار میگیرد تا جنین به طور طبیعی رشد کند و به دنیا بیاید
لقاح مصنوعی. لحظه بارور شدن یک تخمک انسان (وسط) با سوزنی میکروسکوپی (چپ) که حامل اسپرم است
براساس مطالعهای که در بریتانیا انجام شده است، تصویربرداری در طول زمان (تایملپس) از روند شکلگیری جنین و بررسی تصاویر آن، میتواند احتمال موفقیتآمیز بودن بارداری با لقاح مصنوعی را افزایش دهد.
تصویربرداری در طول زمان معمولا برای ثبت فرآیندهایی همچون رشد یک گیاه به کار میرود که در طول دورهای طولانی رخ میدهند. در طول این دوره و در هر فاصله زمانی مشخص، تصویری از فرآیند ثبت میشود و در فیلم حاصل از این شیوه، کل فرآیند در زمانی کوتاهتر از آنچه در واقع رخ داده است، به نمایش درمیآید.
در گزارشی که در سایت "تحقیقات زیستپزشکی و تولیدمثل" منتشر شده، آمده است که با این روش میتوان جنینی را برای قرار دادن در رحم انتخاب کرد که در مقایسه با دیگر جنینهای حاصل از لقاح مصنوعی احتمالا در وضعیت سلامت بهتری است.
لقاح مصنوعیروشی برای بارداری است که در آن، سلول تخمک در شرایط آزمایشگاهی با اسپرم بارور میشود و در نهایت، سلول حاصل در رحم قرار میگیرد تا جنین به طور طبیعی رشد کند و به دنیا بیاید
این مطالعه در سازمان کر (Care) از نهادهای ارائهدهنده خدمات باروری در بریتانیا انجام شده است.
پژوهشگران این سازمان میگویند که اگر روشی که ارائه کردهاند، برای انتخاب جنین حاصل از لقاح مصنوعی استفاده شود، احتمال موفقیتآمیز بودن و تولد نوزاد تا ۵۶ درصد بیشتر میشود.
دیگر پژوهشگرانی که در این حوزه فعالیت میکنند، چنین نتیجهای را قابل توجه ارزیابی میکنند، ولی میگویند که تنها ۶۹ زوج در این مطالعه شرکت داشتهاند و نمیتوان از دادههای حاصل از آن، نتیجهگیری قطعی و نهایی داشت.
در این مطالعه زوجهایی شرکت داشتند که سال گذشته به کلینیک موسسه کر در منچستر مراجعه کرده بودند. هشتاد و هشت جنین نیز با این روش تصویربرداری و بعد از انتخاب، در رحم قرار داده شدند.
این جنینها در ماشینهای مخصوص نگهداری نوزادهای زودرس قرار داده شده بودند و هر ۱۰ تا ۲۰ دقیقه یکبار از آنها عکسبرداری میشد.
پژوهشگران این جنینها را از نظر خطر داشتن اختلالات کروموزومی به سه دسته کم، متوسط و زیاد طبقهبندی کردند. این طبقهبندی بر اساس روند رشد جنینها در طول زمان انجام شد.
از گروه جنینهایی که به نظر پژوهشگران، احتمال کمی داشت دچار اختلالات کروموزمی باشند، ۱۱ نوزاد متولد شد (نرخ موفقیت ۶۱ درصد). از بین جنینهای گروه با احتمال متوسط نیز پنج نوزاد به دنیا آمدند (نرخ موفقیت ۱۹ درصد) و از گروهی که احتمال بالایی داشت دچار چنین اختلالاتی باشند، هیچ نوزادی متولد نشد.
پروفسور سایمون فیشل، مدیر سازمان کر میگوید: "در مدت ۳۵ سالی که من در این حوزه (ناباروری) فعالیت کردهام، نتیجهای که (به تازگی) گرفتهایم یکی از هیجانانگیزترین و چشمگیرترین دستاوردها در این زمینه است و برای تمام کسانی که به دنبال استفاده از روش لقاح مصنوعی برای بچهدار شدن هستند، میتواند مفید باشد."
او اضافه کرد: "این فناوری میتواند به ما بگوید که کدام جنین بیشتر از بقیه زنده میماند و احتمال رشد و به دنیا آمدنش زیاد است. کاری که انجام میشود، شبیه این است که یک دوربین را داخل رحم و در حالی که جنین در آنجا شکل گرفته و در حال رشد است، نصب کنیم."
در لقاح مصنوعی معمولی، جنینها یکبار در روز از دستگاه ویژه نگهداری نوزادان زودرس خارج و زیر میکروسکوپ بررسی میشوند. این کار به معنای آن است که جنینها به طور موقت از محیطی که دمایش تحت کنترل است، خارج میشوند و احتمال دارد که به آنها آسیب وارد شود، در عین حال که در این روش، در هر روز میتوان تنها عکسهایی کم و لحظهای از روند رشد آنها داشت.
اما در روش جدیدی که ارائه شده است، جنینها تا زمان قرار گرفتن در رحم، نه تنها از دستگاهی که در آن هستند خارج نمیشوند، بلکه نزدیک به ۵ هزار عکس از روند رشدشان ثبت میشود.
دکتر ویرجینیا بولتون، از پزشکان متخصص باروری که در موسسهای وابسته به وزارت بهداشت بریتانیا فعالیت میکند میگوید: "این نتایج خیلی جالب هستند، ولی این مطالعه در ابعادی بسیار کوچک انجام شده است و هر گونه برداشت و استنتاج از یافتههای آن باید با احتیاط انجام شود، چون ممکن است برای بسیاری از افرادی که به دنبال بچهدار شدن با روش لقاح مصنوعی هستند، بیش از حد امیدبخش باشد."
شینا لوئیس، استاد رشته پزشکی باروری در دانشگاه کویینز بلفاست در ایرلند شمالی هم میگوید: "این روش میتواند همان شیوهای باشد که ما منتظرش بودیم تا برای انتخاب جنین مناسب استفاده کنیم و بتوان باروری موفقی داشت."
او اضافه میکند: "با این حال، این مطالعه در ابعاد کوچکی انجام شده است و تنها وضعیت ۴۶ جنین از مرحله لقاح تا تولد نوزاد بررسی شده است. برای همین، باید مطالعات بیشتری انجام شود تا در نهایت بتوان از این روش به عنوان روشی معمول در کلینیکهای درمان ناباروری و لقاح مصنوعی استفاده کرد."
تصویربرداری از جنین
تصویربرداری و زیر نظر داشتن وضعیت جنین در طول زمان با این هدف انجام میشود که بتوان جنینهایی را برای قرار دادن در رحم انتخاب کرد که کمترین احتمال را برای داشتن اختلالات کروموزومی دارند.
اختلالات کروموزمی، از مهمترین مشکلاتی است که ممکن است برای نوزادان حاصل از لقاح مصنوعی پیش بیاید.
البته در این روش نیز نمیتوان چنین اختلالی را به طور دقیق تشخیص دارد و نتایج حاصل از آن، تنها برای پیشبینی احتمال وجود این مشکل قابل استفاده است.
زوجهایی که احتمال دارد فرزندشان دچار اختلالات کروموزمی شود، قبل از آن که روند لقاح مصنوعی برای بچهدار شدن را آغاز کنند، ممکن است ترجیح دهند که غربالگری ژنتیکی پیش از القا را انجام دهند. در این روش در همان مراحل اولیه تشکیل جنین، مطالعه بیشتری روی سلولهایش انجام میشود.
