بازار سیاه "مسکن مهر" و سود‌های کلان دلالان

وزیر راه جمهوری اسلامی خرید و فروش مسکن مهر را غیرقانونی اعلام کرده است. اما گزارش‌ها حاکی از هجوم دلالان به بازار و دریافت پول از متقاضیان است. آنها گاه تا ۱۰ میلیون تومان برای ثبت نام به دلالان می‌پردازند.
 

با ‌این‌که دولت خرید و فروش مسکن مهر را از سوی بنگاه‌های معاملات املاک ممنوع اعلام کرده است، رسانه‌های داخلی گزارش‌ می‌دهند که  معاملات غیرقانونی به ویژه در دو شهرک پردیس و پرند موجب شده که بازار مسکن مهر تبدیل به بازاری پررونق و پر سود برای دلالان شود.  

 
به گزارش روزنامه خورشید مشاوران املاک برای وارد کردن نام متقاضیان در فهرست مسکن مهر از هر متقاضی مبلغی بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان دریافت می‌کنند.
 
این روزنامه می‌نویسد ورود گسترده دلالان به بازار، متقاضیانی را نیز که نامشان در فهرست نوبت انتظار ثبت شده با مشکل مواجه کرده است، زیرا در صورت انصراف احتمالی متقاضیانی که پیش‌تر این واحدها را پیش‌خرید کرده‌اند، دلالان افرادی را به صورت غیرقانونی وارد لیست انتظار کرده و به این ترتیب شانس کسانی که در نوبت‌بوده‌اند، تبدیل به صفر می‌شود.
 
دلالی مسکن مهر، پدیده‌ای فراگیر
 
چندی پیش نیز سایت نیمروز از تأثیر حضور چشمگیر دلالان در بازار مسکن مهر خبر داده و نوشت که این امر سبب شده تا قیمت یک آپارتمان مسکن مهر تا ۳۰ میلیون تومان نسبت به قیمت‌های دولتی افزایش پیدا کند.
 
مشکل عمده‌دیگری که منتقدان به آن اشاره می‌کنند، مسئله پیچیده مالکیت مسکن مهر است، زیرادر شرایط فعلی کسانی صاحب این واحدها شده‌اند که در اصل واجد شرایط نبوده اما توانسته‌اند با سوءاستفاده از تسهیلات دولتی واحدی را خریداری کنند.
 

 
دلالی مسکن مهر تنها مختص به تهران نیست و در شهرهای دیگر از جمله اصفهان نیز موارد متعددی از فعالیت دلالان گزارش شده است

 
در همین حال افزایش قیمت در شهرک‌های نزدیک تهران نظیر پردیس و پرند که ناشی از دلالی بنگاه‌های مشاور املاک بوده، عملا امید قشر کم‌درآمد تهرانی ‌را برای خرید واحدی در این شهرک‌ها به ناامیدی تبدیل کرده‌ است.
 
تابستان امسال همچنین گزارش‌هایی مبنی بر درج آگهی فروش مسکن مهر در بخش نیازمندی‌های روزنامه همشهری منتشر شد که واکنش‌های فراوانی را برانگیخت. از آن‌جایی که شمار زیادی از واحدهای مسکن مهر سنددار نیستند، کارشناسان نسبت به سوءاستفاده و کلاهبرداری هشدار دادند.
 
دلالی مسکن مهر تنها مختص به تهران نیست و در شهرهای دیگر از جمله اصفهان نیز موارد متعددی از فعالیت دلالان گزارش شده است.
 
مسکن مهر "کانون بحران‌های اجتماعی ایران"
 
طبق قانون اولیه مسکن مهر خرید و فروش واحدهای این نوع مسکن مجاز نیست و مالک آن تنها شخص متقاضی شناخته می‌شود. چنانچه متقاضی تمایلی به استفاده از ملک خود نداشته باشد‌، می‌تواند آن را اجاره بدهد. با این حال مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک دی‌ماه امسال اعلام کرد که خرید و فروش مسکن مهر "با مجوز شرکت عمران شهرهای جدید" امکان‌پذیر است. او گفت: «مالکان مسکن مهر را نمی‌توان از فروش ملک خود منع کرد، اما در صورتی که مالک بدون مجوز از شرکت عمران واحد خود را بفروشد، مشاور املاک اقدام غیرقانوین انجام داده و تخلف محسوب می‌شود.»

خسروی هشدار داده بود که بنگاه‌هایی که به صورت غیرقانونی و از طریق قولنامه دست به خرید یا فروش واحدهای مسکن مهر بزنند، "تعطیل" خواهند شد.
 
نبود کنترل کافی، خلأهای قانونی و نظارتی و نیز شکل‌گیری بازار سیاه در زمینه مسکن مهر بسیاری از مسئولان و صاحب‌نظران را بر آن داشته تا نسبت به انحراف قیمت‌ها و نیز انحراف طرح از اهداف تعیین شده هشدار دهند.
 
محمد دامادی، عضو کمیسیون عمران مجلس روز سه‌شنبه (یکم بهمن‌ماه) به گفت: « از ابتدا نیز پیش‌بینی می‌‌شد که در حوزه مسکن مهر دلالان حضور و نفوذ پیدا کنند، اما از آنجا که نظارت‌ها کافی نیست، قوانین موجود در این زمینه از کارایی لازم برخوردار نیست و دولت نیز برخورد جدی با متخلفان نداشت، دلالان روز به روز حضور پررنگ‌تری در خرید و فروش مسکن مهر یافتند.»
 
به گفته این نماینده مجلس حضور و نفوذ دلالان موضوعی بوده که دولت بایستی از قبل آن را پیش‌بینی می‌کرده است.
 
عباس آخوندی‌، وزیر مسکن و شهرسازی در دولت دوم اکبر هاشمی رفسنجانی نیز در گفت‌وگویی با یکی از خبرگزاری‌های داخلی پیش‌بینی کرده که طرح مسکن مهر به "کانون بحران‌های اجتماعی ایران" در آینده تبدیل خواهد شد.