آش دوغ و راز و رمزهای آن
مواد لازم برای 8 نفر:
دوغ 4 لیتر
سبزی 500 گرم
آرد برنج یک دوم پیمانه
برنج سه چهارم پیمانه
سیر یک دوم بوته (در صورت تمایل)
تخم مرغ یک تا 2 عدد
گوشت چرخ کرده 250 گرم
پیاز یک عدد
نخود پخته (نخود آبگوشتی) یک پیمانه
نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
طرز تهیه:
* برنج را خیس کنید، گوشت را همراه با پیاز رنده شده، نمک، فلفل و زردچوبه مخلوط کنید و به صورت کوفته ریزه در آورده و سرخ کنید و کنار بگذارید.
* یک قابلمه که گنجایش مواد را داشته باشد آماده کنید. آب برنج را خالی کرده و برنج را با دست خرد کنید تا به صورت خرده برنج در آید.
* برنج خام خرد شده، آرد برنج و تخم مرغ را با هم مخلوط کنید و با کمی دوغ هم بزنید تا یک دست شود و تمام دوغ را به قابلمه اضافه کنید.
* ظرف آش را روی اجاق بگذارید و از ابتدا شروع به هم زدن آش به صورت متوالی و پشت سر هم کنید.
* آن قدر آش را روی حرارت هم بزنید تا دوغ به جوش بیاید. سبزی را اضافه کرده و از هم زدن آش دست بکشید و منتظر شوید تا آش به غلظت مناسب برسد.
* در صورت تمایل نخود و کوفته ریزه را اضافه کنید و چند عدد از آن‌ها را برای تزیین آش کنار بگذارید. فلفل و نمک آش را اندازه کنید و در ظرف سرو بریزید.
راز و رمزها:
1- آش دوغ از آش‌های محبوب و پر طرفدار شهرهای مختلف و ایلات و عشایر ایران می‌باشد که دارای دستورهای پخت مختلفی می‌باشد. دستور بالا متداول‌ترین دستور پخت آش دوغ می‌باشد که مربوط به استان‌های آذربایجان می‌باشد.
2- سبزی آش دوغ از سبزیهای مختلف تشکیل می‌شود (سیر تازه و برگ سبز آن، گشنیز، تره، نعناع و کمی شوید). که حتی می‌توان با یکی از این سبزی‌ها و یا سبزیهای مورد علاقه دیگر و محلی پخته شود.
3- در صورت استفاده از سیر خشک آن را با نمک بکوبید و له کنید؛ یا ریز خرد کرده و با سبزی‌ها به آش اضافه کنید.
4- از دوغ بدون گاز برای پختن آش استفاده کنید.
5- از دوغ شیرین و یا خیلی‌ترش استفاده نکنید. البته بستگی به ذائقه افراد می‌توانید دوغ محلی نیز برای آش استفاده کنید که اگر کمی‌ترش باشد برای آش مناسب می‌باشد.
6- از برنج ایرانی برای پخت آش استفاده کنید چون هم عطر بهتری دارد و هم زودتر پخته می‌شود.
7- از خرده برنج جدا شده از برنج‌ها که کنار گذاشته‌اید نیز می‌توانید استفاده کنید.
8- به جای برنج از بلغور پخته شده به همان میزان نیز می‌توانید استفاده کنید.
9- در دستور فوق می‌توانید نخود را حذف کنید و یا همراه با نخود یا بدون آن از یک پیمانه لپه یا لوبیای پخته (لوبیا چیتی یا چشم بلبلی) استفاده کنید که بسته به سلیقه و ذائقه افراد دارد.
10- هم زدن آش و استفاده از تخم مرغ برای نبریدن دوغ می‌باشد.
11- تعداد تخم مرغ بسته به اندازه‌ی تخم مرغ می‌باشد که ریز یا درشت باشد. در اکثر موارد یک تخم مرغ کافی می‌باشد.
12- گوشت آش را هر چه ریزتر کوفته ریزه کنید آش زیباتر می‌شود.
13- گوشت را می‌توانید حذف کنید.
14- می‌توانید گوشت را با پیاز سرخ کرده و بدون کوفته ریزه شدن (شبیه به گوشت ماکارونی) سرخ کنید.
15- آش ترخینه نیز نوعی آش دوغ می‌باشد که بلغور همراه با دوغ پخته و خشک می‌شود و در پخت انواع آش از آن استفاده می‌شود و دستورهای پخت مختلفی در شهرهای مختلف دارد.
16- آش دوغ نباید خیلی غلظت داشته باشد و کمی از آش‌های دیگر رقیق‌تر است.
17- فلفل آش دوغ را در صورت تمایل زیادتر می‌زنند و کمی تندتر مصرف می‌کنند که در اصل برای از بین بردن سردی دوغ می‌باشد. در دستور آشپزی ایرانی این موضوع کاملاً رعایت شده و سلامت افراد در نظر گرفته می‌شود.
18- برای تزیین آش دوغ می‌توانید از کمی روغن و فلفل سیاه یا قرمز یا پاپریکا استفاده کنید.
19- آش ماست نیز نوعی آش دوغ می‌باشد.
20- آش دوغ در بعضی از استان‌ها بدون سبزی و با نعناع داغ پخته می‌شود.
21- در این آش اگر از دوغ کم چرب استفاده شود دارای کالری کمی می‌باشد و برای افراد با رژیم کم کالری غذای مناسبی است.
22- آش دوغ در اکثر استان‌های ایران و شهرهای مختلف پخته می‌شود.
نکات
- به دلیل آن که آش به هم زدن زیاد نیاز دارد بهتر است از قابلمه تفلون استفاده نکنید.
- این دستور 400 گرم کربوهیدرات، 260 گرم پروتئین، 125 گرم چربی و 2588 کیلو کالری انرژی دارد.
