طرح استاد - شاگردی در ایران؛طرحی قرون وسطایی
نامه اجرایی طرح «آموزش به روش استاد شاگردی نوین» از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای اجرا به سازمان آموزش فنی وحرفه‌ای کشور ابلاغ شده است.
«ایجاد بسترهای لازم برای اشتغال مولد و پایدار، مطابق با فناوری‌های روز» و «استمرار و تثبیت مشاغل موجود و مورد نیاز جامعه، به ویژه در مشاغل خانگی و سنتی» از جمله اهداف طرح «آموزش به روش استاد شاگردی نوین» اعلام شده است؛ طرحی که به تصویب دولت محمود احمدی‌نژاد رسیده است.
در این ارتباط،روزنامه «دنیای اقتصاد» به نقل از معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشت که اجرای این طرح یکی از راهکارهای تحقق وعده ایجاد دو میلیون و ۵۰۰ هزار شغل در سال است؛ وعده ای که به نوشته سایت ندای سبز آزادی،نزدیک به اصلاح طلبان،آرزویی دست نیافتنی در شرایط کنونی اقتصاد بحرانی ایران است.
در این حال، به گزارش خبرگزاری فارس، عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان فنی و حرفه‌ای در باره طرح استاد – شاگردی گفت: پیش بینی می‌شود در سال اول، یک میلیون و ۵۵۰ هزار شغل ایجاد خواهد شد.
صادق کارگر، فعال سندیکایی، مقیم نروژ،به رادیو فردا می‌گوید: «همین کارخانه‌های موجود با همین کیفیت موجود و با همین نیروی کار موجود قادر نیستند کارگران خود را به دلایلی مانند بحران اقتصادی، اجرای قانون هدفمند شدن یارانه ها، افزایش قیمت ارز خارجی و تحریم‌ها و ناکارایی دولت نگه دارند. به همین دلیل، وقتی امکان حفظ نیروی کار وجود ندارد، اجرای چنین طرح هایی نیز سرانجامی نخواهد داشت و اصولا کسانی که در طرح ضد کارگری استاد شاگردی شرکت می کنند،در کجا امکان یافتن شغل خواهند داشت.»
در این میان، یک نکته این طرح جدید آن است که شاگرد در مدت سه سال آموزش، از شمول قانون کار و قانون تأمین اجتماعی خارج است.
نکته دیگر آن است که به جهت آموزشی بودن طرح، هیچ مبلغی، تحت هر عنوان، از جمله مزد و حقوق، توسط استادکار به شاگرد پرداخت نمی‌شود.
البته در طرح از استاد کار خواسته شده است تا شاگرد را بلافاصله بعد از پایان دوره، برای آزمون پایان دوره، به مرکز معین اداره کل معرفی کند و در عین حال اعلام کرده است که شاگرد تحت پوشش بیمه حوادث قرار خواهد گرفت.
با این همه،این طرح از زمان ابلاغ، با انتقاد فعالان و تشکل های کارگری مواجه شده است.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، حسن صادقی ،معاون دبیر کل خانه کارگر، در گفت و گو با ایلنا، طرح استاد شاگردی را طرحی متحجرانه ارزیابی کرد و افزود: نظام استاد – شاگردی زمانی بر روابط کار ایران حاکم بود که هیچ قانونی برای تعیین تکالیف و حقوق کارگران و کارفرمایان وجود نداشت.
صادق کارگر با اشاره به اینکه طرح استاد – شاگردی، به گفته او، ادامه سیاست های ضد کارگری دولت محمود احمدی‌نژاد و در راستای حذف حداقل حقوق قانونی کارگران است، اضافه می‌کند: «سابقه این طرح به ۴۰ یا ۵۰ سال پیش باز می گردد.»
او می گوید: «اینکه کارگر به عنوان کارآموز در جایی سه سال مشغول کار شود و حقوقی هم دریافت نکند، معنایش این است که مزدور رایگان خواهد بود.»
از طرف دیگر،اتحادیه آزاد کارگران ایران با انتشار بیانیه ای، طرح استاد – شاگردی را نه طرحی برای ساماندهی آموزش کارگران، بلکه طرحی دانست که به گفته این تشکل کارگری، برای بکارگیری برده وار کارگران در مراکز تولیدی و صنعتی به اجرا در خواهد آمد.
اتحادیه آزاد کارگران ایران پیش بینی کرد که از این پس، صدها هزار کارگر جویای کار به اجبار ناچار خواهند بود بدون اینکه تحت پوشش قوانین کار قرار بگیرند و یا حداقل دستمزد مصوب را دریافت کنند، به مدت سه سال برای کارفرمایان به طور مجانی کار کنند.
این تشکل کارگری در پایان خواستار توقف فوری اجرای طرح استاد شاگردی شد.
با این وجود، به گزارش فارس، کوروش پرند، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، گفت: امسال ارائه آموزش برای ۱۰۰ هزار کارآموز در این طرح پیش‌بینی شده است.
مهدی کوهستانی نژاد،مشاور کنفدراسیون بین المللی اتحادیه های کارگری و عضو کنگره کار کانادا،درباره جایگاه طرح هایی مانند طرح استاد – شاگردی در جهان به رادیو فردا می گوید:«این قانونی که می‌خواهند برای کارگران ایرانی به اجرا بگذارند، فقط در قرون وسطا رواج داشته است. در واقع حداقل‌هایی که کارگران دارند نیز با اجرای این قانون از آنها گرفته می‌شود.»
وی می افزاید:« کارآموزی کارگر باید در کوتاه مدت انجام شود و حقوق او طی مدت کارآموزی فقط ۲۰ درصد کمتر از حقوق اصلی کسانی است که در همان شغل مشغول به کار هستند. چیزی که امروز در ایران به دنبال اجرای آن هستند، ارتباطی به قانون کار ندارد و آن را فقط با مشت آهنین به اجرا در می‌آورند که کسی صدایش در نیاید. اگر چنین قانونی در کشورهای دیگر مطرح شود صدها هزار کارگر در خیابان تظاهرات می‌کنند.»
اخبار کارگری
خبرگزاری مهر نوشت: کارگران حداقل ۷۷۹ هزار تا یک میلیون و ۱۶۹ هزار تومان را به عنوان عیدی و پاداش پایان سال را دریافت خواهند کرد.
بر اساس این گزارش، میزان عیدی و پاداش پایان سال بر اساس حداقل حقوق ماهیانه کارگران مشمول قانون کار؛ یعنی حدود ۳۹۰ هزار تومان تعیین شده است.
مهر نوشت: براساس قانون مالیات، پاداش و عیدی کارگران تا مبلغ ۵۵۰ هزار تومان از مالیات معاف است و از بقیه مبلغ آن، ۱۰ درصد مالیات دریافت می شود.
بر اساس گزارش های غیر رسمی، خط فقر در ایران بالاتر از یک میلیون تومان است.
***
سایت الف،متعلق به احمد توکلی،با اشاره به افزایش نرخ تورم و قیمت ها نوشت:
سیاستگذاران و تصیم گیران اقتصادی باید از لاک خود بیرون بیایند و خود را جای کارگرانی بگذارند که ماهیانه ۴۰۰هزار تومان دریافتی دارند یا کارگرانی که ماه هاست حقوقشان عقب افتاده است.
این سایت نوشت: اگر چنین بلایی بر سر نمایندگان مجلس هم می آمد، آیا آنها مثل امروز درباره تورم بی تفاوت بودند؟
***
خبرگزاری ایلنا گزارش داد که بخش اعظم معوقات حقوقی و سنوات خدمتی بیش از ۳۸۰ کارگر صنایع مخابرات راه دور شیراز پرداخت نشده است.
بر اساس این گزارش،همچنین پرونده بازنشستگی تعدادی ازکارگران معلق مانده است و سازمان تامین اجتماعی با بازنشستگی آنها موافقت نمی‌کند.
***
بیش از ۲۰۰ کارگر کارخانه پارلو در ساوه در چهار ماه گذشته دستمزدی دریافت نکرده‌اند و مدیریت کارخانه نیز گفته است که تا پیش از دو تا سه ماه آینده، حقوق شان پرداخت نخواهدشد.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، امیر اصغری، مدیر عامل کارخانه پارلو، گفت:به دلیل مشکلات نقدینگی که به علت منع واردات مواد اولیه تولید ایجاد شده، توان پرداخت دستمزد کارگران را نداریم.
ایلنا همچنین خبر داد که سه ماه حقوق ۸۰ کارگر کارخانه آلدا در دامغان نیز پرداخت نشده است.
***
اتحادیه آزاد کارگران ایران اعلام کرد که بیش از یک هزار کارگر کارخانه نورد لوله و پروفیل ساوه چهار ماه است دستمزدهای خود را دریافت نکرده اند.
به نوشته سایت اتحاد، کارگران این کارخانه با توجه به اینکه حداقل دستمزد جواب گوی زندگی شان نیست،به ناچار روزانه چهار ساعت اضافه کاری می کنند و به این ترتیب،ساعت کار آنان ۱۲ ساعت در روز است.
***
کارخانه زرین سلولز،در شهر صنعتی کاوه، به دلیل نداشتن مواد اولیه تولید به طور موقت تعطیل شد و۲۸۰ کارگر قراردادی آن به مدت یک هفته به مرخصی اجباری فرستاده شدند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا،این کارخانه که وابسته به بخش خصوصی است، انواع نوار بهداشتی، پوشک نوزاد، شیشه و پستانک بچه، دستمال کاغذی و ایزولایف تولید می کند.
***
شریف حسینی،عضو هیئت رئیسه مجلس، گفت: ۲۰۰ تن از کارگران بومی متروی اهواز به مرخصی اجباری رفته‌اند و زمزمه اخراج آنها به گوش می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری فارس، وی گفت: وزیر کشور باید پاسخگوی رفتار این شرکت در استان و دامن‌زدن به معضل بیکاری باشد.
در این میان،به گزارش خبرگزاری ایلنا،آقایار حسینی، دبیر اجرایی خانه کارگر، اعلام کرد که شرکت کیسون با حدود ۳۸۰ تن از کارگران خود قطع همکاری کرده است.
***
هادی ابوی،سخنگوی کانون عالی انجمن های صنفی کارگران کشور، از تحقق نیافتن وعده مسئولان برای پرداخت سهام عدالت به کارگران انتقاد کرد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، وی گفت: سهام عدالت از جمله موضوعاتی بود که در مقطعی کارگران را خوشحال کرد، ولی متاسفانه در عمل اتفاق نیفتاد.
***
کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل های کارگری از بازجویی دو عضو این تشکل کارگری در ستاد خبری اداره اطلاعات شهر سنندج خبر داد.
بر اساس این گزارش، یدالله صمدی و غالب حسینی چندی پیش در حمله به مجمع عمومی کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل های کارگری نیز بازداشت شده بودند. این تشکل کارگری ضمن محکوم کردن احضار این دو فعال کارگری، خواهان آزادی تمامی فعالان و کارگران زندانی شد.
***
جعفر عظیم زاده،رییس هیات مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران، گفت: چنانچه فکری به حال افزایش دستمزد کارگران نشود و در شرایطی که هزینه زندگی به صورت لحظه ای بالا می رود، طبیعی است که کارگران به امضا و ارسال طومار بسنده نخواهند کرد و دست به تجمعات اعتراضی خواهند زد.
به نوشته سایت اتحاد، این فعال کارگری این سخنان را در ارتباط با انتشار طوماری با امضای ۲۰ هزار کارگر به وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی ابراز داشت.
این کارگران از جمله خواستار افزایش دستمزدها در نیمه دوم سال جاری شدند.
بر اساس این گزارش،آقای عظیم زاده گفت که وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی پاسخی به طومار کارگران نداده است.
***
پروین محمدی،از اعضای هیات مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران، اعلام کرد که تا پایان ماه جاری،شمار امضای طومار اعتراضی به وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی، به ۳۰ هزار تن افزایش خواهد یافت.
وی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایلنا اشاره کرد که در پی تشدید نوسان های نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی، وضع اقتصادی به نسبت ماه‌های نخستین سال جاری نامناسب‌تر شده است.
***
سایت عصر نو نوشت: کارگران پروژه قطار شهری مشهد به پرداخت نشدن حقوق سه ماهه اخیر خود اعتراض کرده اند.
بر اساس این گزارش، پروژه قطار شهری مشهد با مشکلات مالی مواجه شده است.
مسعود بیژنی، مدیرعامل شرکت قطار شهری مشهد،در این باره گفت: سهم دولت برای کمک به پروژه خط دو قطار شهری مشهد در سال جاری،۱۳۰ میلیارد تومان بوده که هنوز یک ریال آن هم اختصاص نیافته است.
***
راهپیمایی ده‌ها هزار تن از شهروندان بی‌خانمان هند، با خواسته حق مالکیت زمین، به سوی دهلی نو،پایتخت این کشور آغاز شد.
به گزارش شبکه تلویزیونی یورو نیوز،معترضان می‌گویند: میلیون‌ها هندی در پیاده رو‌ها و ایستگاه‌های قطار زندگی می‌کنند و فاقد مسکن هستند.
به گفته یورو نیوز، آمار سازمان ملل متحد حاکیست که ۱۷۰ میلیون شهروند هندی زاغه نشین هستند.
***
شبکه تلویزیونی یورو نیوز خبر داد که اعتراض کارگران معادن در آفریقای جنوبی
برای افزایش دستمزدها به اغلب معادن این کشور گسترش یافته است.
در این ارتباط، در پی فراخوان اتحادیه ملی معدنچیان آفریقای جنوبی، هزاران کارگر از معادن سنگ آهن، طلا و پلاتین در شهرهای مختلف، با برپایی تظاهراتی خواستار افزایش دستمزدها شدند.
در این میان،اتاق معادن افریقای جنوبی اعلام کرد که افزایش دستمزد کارگران را در نظر دارد و با نمایندگان آن ها گفت‌و‌گو می کند.
***
اتحادیه‌های کارگری اندونزی اعلام کردند که بیش از دو میلیون تن از کارگران کارخانه‌ها در سراسر این کشور دست به اعتصاب یک روزه زدند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس،کارگران خواستار افزایش حقوق‌ها و پایان یافتن روند استخدام کارکنان قراردادی بودند.
پیش از این،دادگاه قانون اساسی اندونزی، استخدام قراردادی کارکنان را بر خلاف قانون اساسی دانسته بود.
پای صحبت شنوندگان
یکی از شوندگان رادیو فردا با اشاره به اینکه برخی اوقات به گزارش های کارگری رادیو فردا گوش می دهد،می گوید:«افرادی که مصاحبه می کنند،دولت اینقدر دستمزد تعیین کند. این مبلغ را باید کارفرما بپردازد،اما کارفرماها پولی ندارند. آنها الان ورشکسته هستند و بانک ها،خانه هایشان را می فروشند.»
آشنایی با قانون کار
ماده ۱۴۰ قانون کار، ﭘﯿﻤﺎن دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﯽ ﮐﺎر را ﭘﯿﻤﺎﻧﯽ ﮐﺘﺒﯽ معرفی می کند که ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎر ﺑﯿﻦ ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺷﻮرا ﯾﺎ اﻧﺠﻤﻦ ﺻـﻨﻔﯽ و یا ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﮐﺎرﮔﺮان از ﯾﮏ ﻃﺮف و ﯾﮏ ﭼﻨﺪ ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎ و ﯾـﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪﮔﺎن ﻗـﺎﻧﻮﻧﯽ آن ها ا زﺳـﻮی دﯾﮕـﺮ و ﯾـﺎ ﺑﯿﻦ ﮐﺎﻧﻮن ها و ﮐﺎﻧﻮن های ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺎرﮔﺮی و ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎیی امضا ﻣﯽﺷﻮد.
