سه شنبه ۱۲ ژوئن ۲۰۱۲ - ۲۳ خرداد ۱۳۹۱
شرق : سریال تخریب مجسمههای «پرویز تناولی» با نابودی یکی دیگر از مجسمههای این هنرمند در مجموعه تاریخی نیاوران وارد قسمت حساس خود شد. این روزها رهگذرانی که گذرشان به محوطه اصلی کاخ نیاوران میافتد با صحنه دلخراش نابودی یکی از مجسمههای قدیمی تناولی روبهرو میشوند؛ مجسمهای مربوط به سال 1341 که از آن تنها یک پایه باقی مانده است و از سرنوشت اصل مجسمه خبری نیست. تخریب یا نگهداری غیراصولی آثار هنرمندان پیشکسوت طی این چند سال به یک «عادت» بدل شده و اغلب هم اعتراض آنها را در پی داشته است. در این مورد خاص هم، پرویز تناولی در گفتوگو با «شرق»، ضمن اشاره به این حرکت غیرفرهنگی، اعتراض خود را خطاب به مسببان این واقعه اعلام میکند. همانطور که در عکس چاپ شده در صفحه حاضر میبینید، صدمه به این مجسمه محرز است و بنابراین معلوم نیست مسوولان مربوطه چه پاسخ و اظهارنظری در اینباره خواهند داشت؟ عکس سمت راست متعلق به سال 1388 است؛ زمانی که مجسمه به حیات 50 ساله خود ادامه میداد و عکس سمت چپ هم مربوط به همین چند روز پیش، یعنی 18خرداد 1391 است. این اولین نمونه برخورد نادرست و غیراصولی با مجسمههای پرویز تناولی در مراکز فرهنگی و هنری تهران نیست. آنهایی که دمدست عابران بوده (مثل مجسمه «فرهاد قفلزن» در مجاورت تئاتر شهر) تغییر شکل دادهاند و از فرم اولیه خارج شدهاند: رهگذران قفلهای آن را کندهاند و فرهاد مانده و یک قفس! مجسمههایی هم که در فضاهای باز یا بسته نهادهای فرهنگی و پارکها نگهداری میشوند، نگهداری آنها غیراصولی و ناایمن است. آنچه مایه انتقاد است، بیتوجهی مسوولان هنری است به نحوه نگهداری آثار ارزشمند هنر مدرن ایران. سوال اینجاست: آیا صِرف قراردادن چند اثر مدرن در یک موزه یا مجموعه تاریخی، گویای هنردوستی و هنرپروری مدیران است یا مهمتراز آن، نحوه نگهداری و مواظبت اصولی از این آثار و شاهکارهاست؟
تناولی تا به حال بارها اعتراض خود را به اینگونه حرکات و برخوردها ابراز کرده است. سال 1387 نمایشگاه 54 تابلوی نقاشی و مجسمه این هنرمند در حالی در «باغ موزه هنر» گشایش یافت که این نمایشگاه با اعتراض این هنرمند روبهرو شد. آبان سال 1390 هم نگهداری غیراستاندارد هفت مجسمه وی در موزه امام علی (ع) واکنش او را در پی داشت؛ تا جایی که همان زمان به «شرق» گفت که رضایتی نسبت به نگهداری آثارش از سوی شهرداری ندارد. او گفته بود شهرداری این آثار را چند سال قبل با رقمی ناچیز خریده به این شرط که آنها را در یکجا نگهداری کند و پراکنده نشوند. حالا هم میشنویم که مجسمه او در فضای باز یک مجموعه معتبر فرهنگی دستخوش تخریب و نابودی شده است. خوب است مسوولان امر، که آثار تناولی در مراکز تحت مدیریتشان تخریب و نابود میشود بدانند او مجسمهساز مطرحی است که نامش در سراسر دنیا بیش از هر هنرمند دیگری شنیده شده است. به لطف آثار گرانبهای او، نام هنر ایران در بسیاری از مراکز معتبر هنری دنیا و مجلات تخصصی هنر برده شده است.