اعتراض دو هزار سینماگر ایرانی به انحلال خانه سینما

عمارت مسعودی، جایی که جشن‌های خانه سینما در آن برگزار می‌شد. از جمله این جشن‌ها با سلیقه مقام‌های دولتی سازگار نبود

به دنبال تصمیم وزارت ارشاد برای انحلال خانه سینما به عنوان بزرگترین نهاد صنفی سینماگران ایران، دو هزار نفر از سینماگران عضو این نهاد، با امضاء بیانیه‌ای که برای مدتی در برخی خبرگزاری‌ها منتشر شد، مخالفت خود را با انحلال آن اعلام کردند.

امضا‌ءکنندگان این بیانیه از طیف‌های مختلف هنری و اعضای صنوف خانه سینما هستند که نسل‌های متنوع سینمای ایران را دربر می‌گیرد.
 

این افراد در بیانیه خود از جمله نوشته‌اند که «ما سینماگران ایران با صدور دستور انحلال خانه سینما مخالفیم و دلسوزانه خواهان ماندگاری این خانه هستیم».
 
خبرگزاری کار ایران، ایلنا که این خبر را یکشنبه نهم بهمن‌ماه منتشر کرده بود، دقایقی بعد، از روی خروجی خود حذف کرد، این اتفاق در برخی دیگر رسانه‌های اینرنتنی داخلی ایران نیز افتاد.
 
نام و فهرست هنرمندانی که این بیانیه را امضا کرده‌اند؛ به صورت جداگانه منتشر شده و نام‌های دیگری نیز به آن در حال اضافه شدن است.
 
اختلاف وزارت ارشاد با خانه سینما که یکی از قدرتمندترین نهادهای صنفی در کشور بوده، در یک ماه اخیر به تنشی جدی تبدیل شده است.
 
این اختلاف که پس از انتخالات ریاست جمهوری ایران در سال ۸۸، عمیق شده بود، با شکایت وزارت ارشاد از خانه سینما وارد دور تازه‌ای شد؛ شکایتی که درباره تغییرات اعمال شده در اساسنامه خانه سینما بود.
 
اما اعضای هیئت مدیره خانه سینما اعلام کردند که در تاریخ مقرر شده یعنی ۲۱ دی‌ماه، در دادگاه حاضر می‌شوند و از خود دفاع می‌کنند.
 
با این حال هنوز دادگاه رسیدگی به شکایت وزارت ارشاد برگزار نشده، سه‌شنبه ششم دی‌ماه، شورای فرهنگ عمومی ایران، از نهادهای زیر مجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی که محمود احمدی‌نژاد، ریاست آن را برعهده دارد، در یک نشست رای به «غیرقانونی‌بودن» خانه سینما داد.
 
پس از آن بود که هیئت رسیدگی به امور مراکز فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به یکباره روز ۱۳ دی ماه دستور انحلال خانه سینما را صادر کرد.
 
در متنی که به عنوان نامه «انحلال» خانه سینما صادر شد، آمده بود که هرگونه اقدامی برخلاف مفاد این دستور یا عدم توقف فعالیت این تشکل ظرف ۴۸ ساعت از تاریخ صدور این نامه، از مصادیق بارز ماده واحده قانون تعطیل موسسات و واحد‌های آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی که بدون مجوز قانونی دائر شده و می‌شوند (مصوب ۷ دی ماه ۱۳۷۲مجلس) بوده و پیگرد قانونی دارد.
 
سه روز بعد، محمد حسینی وزیر ارشاد با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری ساعت ۲۲:۳۰ شبکه دو، از انحلال خانه سینما دفاع کرد و گفت که دست‌اندرکاران خانه سینما «به تدریح نقش وزارتخانه را حذف کرده‌اند».
 
آقای حسینی از جمله برگزاری جشن‌ خانه سینما را یک «فعالیت سیاسی» دانست که «در آن افرادی از معاندین و مخالفین جمهوری اسلامی حمایت می‌کنند».
 
پس از مطرح شدن موضوع انحلال خانه سینما و یک روز پیش از برگزاری دادگاه، وزارت ارشاد با این استدلال که «چون بحث انحلال خانه سینما مطرح شده دیگر نیازی به طی مراحل قضائی و دادگاه مربوط به شکایت وزارت ارشاد از خانه سینما نیست» شکایت خود را پس گرفت.
با این حال دادگاه در روز تعیین شده برگزار شد و رئیس دادگاه از دو طرف خواست که درباره ماهیت دعوا با یکدیگر صحبت کنند.
 
پس از برگزاری دادگاه نیز فرهاد توحیدی، رئیس هیئت مدیره خانه سینما، به رسانه‌ها گفت که اعضای خانه سینما همچنان منتظر رای دیوان عدالت اداری هستند تا وضعیت مشخص شود، فعالیت خانه سینما تا اعلام این رای متوقف خواهد ماند.
 
اما جواد شمقدری، معاون امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارشنبه پنجم بهمن‌ماه با حکمی برای ده نفر از سینماگران را به عنوان اعضای تشکلی موسوم به «هیئت ساماندهی امور صنوف سینمایی» منصوب کرد.
 
خبر انحلال خانه سینما از همان دقایق نخست انتشار با واکنش شدید سینماگران روبه‌رو شد و ۲۴ صنف سینمایی در بیانیه‌ای خواستار لغو این دستور شدند.
 
در همین حال پیشتر سینماگران مشهور ایران از جمله مجید مجیدی، منوچهر محمدی، کمال تبریزی، محمدرضا هنرمند، ابراهیم حاتمی‌کیا، مجتبی راعی، حسن برزیده، رضا میرکریمی، احمدرضا درویش، عزت‌الله انتظامی، تهمینه میلانی، رخشان بنی‌اعتماد، بهمن فرمان‌آرا و اصغر فرهادی نسبت به صدور این حکم انتقاد کرده بودند.
 
با این حال این اعتراض‌ها راه به جایی نبرد و احمدعلی محسن‌زاده، مدیرکل حقوقی و امور مالکیت معنوی وزارت ارشاد اعلام کرد که این وزارتخانه اگر احساس کند باید ساختمان‌های خانه سینما پلمب شود، این کار را انجام خواهد داد.