درباره ماجرای اسم سلمان رشدی در فیسبوک
سلمان رشدی در سال ۱۹۸۱ با رمان بچه های نیمه شب جایزه بوکر را از آن خود کرد
امیر حکاک
بی بی سی
سلمان رشدی، نویسنده بریتانیایی هندی تبار، گفته است که موفق شده فیسبوک را متقاعد کند تا نام دلخواهش را برای صفحه فیسبوکش انتخاب کند.
به گفته آقای رشدی، ماجرا از آنجا شروع شد که او از فیسبوک اجازه خواست که برای کلیک صفحه رسمی اش در فیسبوک از نام میانی اش، سلمان، که در دنیا به آن مشهور است استفاده کند.
ولی فیسبوک که مقررات سختی درباره نام واقعی کاربران اعمال می کند، روی "احمد" اصرار داشت که نام کوچک این نویسنده است.
سلمان رشدی گفته که بعد از اینکه در کلیک صفحه توییتر خودش درباره این ماجرا حرف زد، فیسبوک "کوتاه آمد."
این نویسنده در توییترش نوشته است: "پیروزی! فیسبوک کوتاه آمد! من باز سلمان رشدی ام. خیلی حالم بهتر است. بحران هویت در این سن و سال من چیز جالبی نیست. ممنون از توییتر! همین الان از تیم فیسبوک یک عذرخواهی دریافت کردم. همه چیز خوب و شیرین است."
کمک از توییتر
سلمان رشدی ۶۴ ساله در چند روز گذشته، در توییتر، از منازعه اش با فیسبوک گزارش کرده بود.
به گفته او تیم فیسبوک ابتدا حتی حساب کاربری او را غیرفعال کرده بودند و گفته بودند که باور نمی کنند که این حساب متعلق به سلمان رشدی باشد.
آقای رشدی می گوید که مجبور شده عکس پاسپورت خودش را برای فیسبوک بفرستد؛ با این کار، حساب او دوباره فعال شده ولی با نام" احمد رشدی."
سلمان رشدی که از این موضوع برآشفته شده بود، تصمیم گرفت که ماجرا را به توییتر بکشاند.
"فیسبوک عزیز، مجبور کردن من به تغییر نام فیسبوکی ام از سلمان به احمد، مثل مجبور کردن جی ادگار به تغییر نام به جان هوور است. یا اگر اسکات فیتزجرالد در فیسبوک بود، آیا مجبورش می کردند که فرانسس فیتزجرالد باشد؟ اف. موری آبراهام چطور؟"
او در پست دیگری خطاب به مارک زوکربرگ، مدیرعامل فیسبوک نوشت: "مارک! کجایی؟ بیا بیرون و اسم مرا پس بده!"
تعدادی از خوانندگان توییت های آقای رشدی، پست های او را دوباره توییت کردند و مدت کوتاهی پس از آن، فیسبوک نام کاربری او را به "سلمان رشدی" تغییر داد.
بر اساس گزارش تلگراف، یک سخنگوی فیسبوک گفته است: "این اشتباه، اتفاقی بوده است و حساب آقای رشدی با نام صحیحش دوباره فعال شده است. ما بابت هر مشکل احتمالی پوزش می طلبیم."
مشکل پابرجا
منازعه آقای رشدی یکی از حساس ترین موضوعات درباره زندگی در عصر دیجیتال را پیش می کشد: چگونه باید ثابت کنیم که کسی که ادعا می کنیم هستیم؟ آیا شما در فضای آنلاین همان کسی که می گویید هستید؟ آیا به کسی مربوط است؟ و چرا؟
نقش اینترنت هر روز در زندگی افراد بیشتر و بیشتر می شود؛ اینترنت به تدریج جایی برای همه کار می شود؛ از خرید روزانه تا سرنگون کردن دیکتاتورها. با پررنگ تر شدن نقش اینترنت، این سوال که "افراد چگونه باید خود را در وبسایت ها معرفی کنند؟" اهمیت بیشتری می یابد.
یک دیدگاه این است که بهتر است افراد از نوعی گذرنامه دیجیتالی استفاده کنند که حامل نام واقعی آنها باشد و کمپانی هایی نظیر فیسبوک آن را صادر کنند؛ به طوری که با آن بتوان در اینترنت به گشت و گذار پرداخت.
اما نگاه دیگر به این موضوع این است که افراد حق دارند با نام ها و حتی نقاب های مختلف ظاهر شوند تا بتوانند هر چه می خواهند مصرف یا بیان کنند، بدون ترس از تبعات یا واکنش هایی در خارج از فضای مجازی.
در میان همه این مباحث، بحث نام مستعار، یا جعلی، اهمیت بیشتری می یابد. کمپانی های بزرگی نظیر فیسبوک، گوگل و توییتر در این زمینه دیدگاه ها و سیاست هایی گاه کاملا متفاوت از هم دارند.
تاکید فیسبوک بر چیزی است که آن را "هویت واقعی" می نامد. این سایت عملا شبیه یک صادرکننده گذرنامه مجازی رفتار می کند و به کاربرانش اجازه می دهد که با نام کاربری و کلمه عبورشان به هفت میلیون سایت و اپلیکیشن دیگر بروند.
گوگل پلاس هم که از ماه سپتامبر، کاربر می پذیرد، از کاربران خود، نامی را می خواهد که در خارج از فضای مجازی به آن شناخته می شوند.
اما ویک گاندوترا، یکی از مدیران ارشد گوگل در کنفرانسی که ماه گذشته برگزار شد، اعلام کرد که گوگل به زودی، اجازه استفاده از نام مستعار را به کاربرانش خواهد داد چرا که بسیاری از کاربران از اینکه مجبور به استفاده از نام های واقعی خود هستند شکایت کرده اند.
او گفت که تلاش می کند "فضا"ی گوگل، حتی زمانی که مردم از نام های جعلی استفاده کنند، فضایی راحت و مطمئن باشد- کاری که انجام دادنش به گفته او "پیچیده است."
کارشناسان می گویند بحث هویت در فضای مجازی، نسبت مستقیمی با دنیای مادی هم دارد. اطلاعات واقعی افراد، هم برای صاحبان دنیای تجارت و هم برای دولتمردان از ارزش فراوانی برخوردار است.
کمپانی های تجاری برای دستیابی به اطلاعات کاربرانی که مشتریان بالقوه آنها هستند، سالانه هزینه های زیادی صرف می کنند؛ از سوی دیگر، اطلاعات فردی برای دولت ها هم روزبه روز اهمیت بیشتری یافته است. فعالان و معترضان در ایران، کشورهای عربی و بریتانیا در سال های اخیر پی برده اند که شبکه های اجتماعی می توانند در برانگیختن جنبش ها و اعتراضات موثر باشند، ولی استفاده از نام های واقعی در این سایت ها ممکن است به دستگیری معترضان هم منجر شود.
به نظر می آید که مشکل سلمان رشدی با فیسبوک حل شده است، ولی موضوع هویت در فضای آنلاین همچنان موضوع روز است.
کمک از توییتر
سلمان رشدی که از سال ۱۹۸۹ پس از صدور فتوای آیت الله خمینی مبنی بر قتل او به دلیل نوشتن کتاب "آیات شیطانی" سال ها به صورت پنهان زندگی کرده است، به تازگی اعلام کرده که به نوشتن برای تلویزیون رو آورده و مدتی است که در شبکه های اجتماعی نیز حضور پررنگ تری یافته است.
اوایل سال جاری میلادی، کسی در توییتر، خود را "سلمان رشدی" جا زده بود و آقای رشدی مجبور شده بود که از مدیران توییتر کمک بگیرد تا نام خود را در این سایت پس بگیرد.
یکی از تازه ترین پست های او در توییتر درباره خبر رفع منع انتشار کتاب هایی است که در لیست سیاه رژیم قذافی بوده اند. او از این خبر اظهار خشنودی کرده و آن را خبری خوب و "نشانه مثبتی از آینده نوین لیبی" دانسته است.
صفحه توییتر سلمان رشدی را بیش از ۱۱۹ هزار نفر می خوانند.