فقرحرکتی معضل زندگی ماشینی
فقرحرکتی معضل زندگی ماشینی
نقش و اهمیت تحرک بدنی در کاهش بیماری ها و ارتقای سلامت از آن جا مشخص می شود که علم شناسایی، مطالعه توزیع و عوامل تعیین کننده بیماری ها ارتباط میان عدم فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی ضعیف به عنوان عوامل خطر برای میزان بروز و شیوع بیماری ها، همچنین رابطه افزایش فعالیت بدنی و کاهش خطر مرگ و میرهای ناشی از بیماری های قلبی - عروقی، دیابت نوع 2، فشار خون و سرطان را نشان داده است.
در مجموع امروزه محققان فعالیت بدنی را در حفظ و تقویت سلامت روحی و جسمی مورد توجه خاص قرار داده اند و فقر حرکتی را به عنوان یک عامل خطر در شیوع بالای بیماری های مزمن می دانند.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان ایسنا، مساله " فقر حرکتی " در حالی به معضل زندگی ماشینی به ویژه در شهرها تبدیل شده که مطالعات و مداخلات پژوهشی نشان داده است انجام حداقل 30 دقیقه فعالیت هوازی با شدت ملایم پنج روز در هفته و یا 20 دقیقه فعالیت شدید در سه روز از هفته، خطر بیماری های قلبی - عروقی را هشت درصد کاهش می دهد.
همچنین بررسی ها نشان می دهد که خطر افزایش فشار خون در مردانی که به دنبال تحرک بدنی کمتر از دو هزار کیلو کالری در هفته مصرف می کنند 1/3برابر بیشتر از مردانی است که بیشتر از دو هزار کیلوکالری در هفته مصرف می کنند.
به گفته متخصصان، افزایش فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی به طور معکوس با خطر مرگ و میر زودرس و بسیاری از بیماری های مزمن مانند بیماری های عروق کرونری قلب، پُرفشاری خون، دیابت نوع 2 و بسیاری از سرطان ها به ویژه سرطان سینه و کولون در ارتباط است.
پزشکان همواره کم تحرکی را یکی از عوامل خطر بیماری دیابت نوع 2 عنوان می کنند و معتقدند که در میان عوامل خطر این بیماری مانند سن زیاد، چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، سابقه دیابت حاملگی و عدم فعالیت بدنی، تنها فعالیت بدنی و چاقی قابلیت اصلاح دارند.
عضو هیات موسس انجمن علمی پزشکی ورزشی ایران نیز هم زمان با سومین روز از هفته سلامت با عنوان " شهر سالم، ورزش، نشاط و رفتارهای سالم " اقدام به ورزش به ویژه از سنین کودکی را نوعی سرمایه گذاری برای آینده عنوان کرد و ضمن توصیه به خانواده ها برای تشویق کودکان به ورزش گفت: ورزش تنها یک تفریح نیست؛ چرا که یک دلار هزینه برای هر فرد در امر ورزش کاهش دو دلاری نیازهای درمانی را به دنبال دارد.
دکتر مظاهری نژاد، ورزش را به دو گروه عمده " فعالیت های بدنی " و " ورزش " تقسیم می کند و در تعریف فعالیت بدنی می گوید: فعالیت بدنی به هر گونه انقباض عضلانی منجر به مصرف انرژی گفته می شود. در صورتی که این فعالیت های بدنی برنامه ریزی شده و هدفمند باشند به عنوان ورزش در نظر گرفته می شوند.
وی معتقد است که اگر فردی کمتر از سه بار در هفته و هر بار کمتر از 30 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشد از مزایای ورزش به خوبی استفاده نکرده است و می گوید: ورزش می تواند نسبت چربی خوب به چربی بد را بهبود بخشد. حتی یک جلسه ورزش می تواند به طور چشمگیری برای یک روز چربی خون را کاهش دهد. بنابراین به افراد دارای چربی خون بالا توصیه می شود که حداقل پنج روز در هفته ورزش کنند.
این استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران در رابطه با تاثیر ورزش بر فشار خون نیز می گوید: یک جلسه ورزش پنج تا هشت میلی متر جیوه فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش می دهد. به طور کلی ورزش می تواند فشار سیستولیک و دیاستولیک را حدود 11 میلی متر جیوه کاهش دهد. وی به نقش ورزش در کاهش بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت نوع 2 اشاره می کند و می گوید: مطالعات نشان می دهد ورزش حتی می تواند جایگزین داروهای قند خون شود. به این ترتیب با ورزش و کاهش وزن، قند خون به ویژه در دیابتی های تیپ 2 به میزان مناسب کاهش می یابد.
دکتر مظاهری نژاد با بیان این که قند خون دیابتی های نوع یک که انسولین استفاده می کنند با ورزش تنها در همان نوبت ورزش کاهش می یابد، تاکید می کند که دیابتی های نوع 1 قبل از ورزش کردن حتما با یک متخصص پزشکی ورزشی مشورت کنند تا نحوه و شدت صحیح ورزش برای آن ها تجویز شود.
وی نیز نقش ورزش در کاهش بیماری های عروقی را نیز مهم می داند و می گوید: مزایای ورزش در بیماری های قلبی نیز به خوبی روشن است؛ به طوری که اکنون تقریبا اغلب بیماران قلبی پس از جراحی به ورزش توصیه می شوند. حتی دیده شده ورزش نیاز به جراحی قلب را نیز مرتفع می کند.
دکتر مظاهری نژاد با بیان این که ورزش می تواند افزایش توده عضلانی و مقداری افزایش توده استخوانی را به دنبال داشته باشد ادامه می دهد: ورزش در بیماران مبتلا به پوکی استخوان و افراد مسن که توده استخوانی و عضلانی هر دو کاهش یافته، نقش بسیار موثری دارد و ریسک " افتادن " را در آن ها کاهش می دهد؛ چرا که بزرگ ترین مشکل مبتلایان به استئوپروز و پوکی استخوان افتادن های آن ها است که همین امر ریسک شکستگی را در آن ها افزایش می دهد.
این عضو هیات موسس انجمن علمی پزشکی ورزشی ایران با تاکید دوباره بر نقش ورزش در سلامت افراد از وزارتخانه های بهداشت، آموزش و پرورش، شهرداری ها و سازمان تربیت بدنی می خواهد که در جهت نهادینه کردن هر چه بیشتر فرهنگ ورزش اقدامات لازم را انجام دهند و می گوید که نباید تنها به صورت تئوریک با ورزش برخورد شود و لازم است نگرش افراد جامعه نسبت به ورزش تغییر یابد تا سلامتی افراد نیز بیشتر شود.
