متوسط مرگ ناشی ازخودکشی در کشور ۵در هر یک‌هزار
متوسط مرگ ناشی ازخودکشی در کشور 5در هر یک‌هزار
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت با استناد به آمارهای سازمان بهداشت جهانی، گفت: سالانه بیش از 20 تا 50 میلیون اقدام به خودکشی اتفاق می‌افتد که باعث بیش از یک میلیون مرگ ناشی از خودکشی در دنیا می‌شود.
به گزارش ایسنا، دکتر میترا حفاظی در سمینار یک روزه وضعیت خودکشی در ایران و راه‌های پیشگیری از آن با موضوع محوری رسانه و خودکشی، افزود: به طور متوسط هر 20 ثانیه یک خودکشی و در هر یک تا دو ثانیه یک اقدام به خودکشی اتفاق می‌افتد.
به گفته وی، مجموع مرگ ناشی از خودکشی با مرگ ناشی از جنگ برابری می‌کند، هر چند خودکشی عدد بالاتری را به خود اختصاص می‌دهد.
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت ادامه داد: همچنین پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که گسترش این پدیده و روند رو به افزایش آن باعث می‌شود، تا سال 2020 حدود 5/1 میلیون نفر بر اثر خودکشی بمیرند که می‌توان گفت 10 تا 20 برابر این میزان، اقدام به خودکشی صورت خواهد گرفت.
بیشترین میزان خودکشی در اروپای شرقی است
وی با اشاره به مناطقی که شیوع خودکشی در آن‌ها با میزان بیش از 13 در هر 100هزار نفر جمعیت مشخص شده‌اند، بیان کرد: این کشورها، شامل کشورهای اروپای شرقی می‌شود، به طوری که بیشترین میزان مرگ ناشی از خودکشی را در این کشورها می‌بینیم.
میزان خودکشی در کشورهای اسلامی پایین است
حفاظی، ایران و کشورهای مسلمان را جزو کشورهایی معرفی کرد که شیوع خودکشی در آن نسبت به سایر کشورها پایین است، به طوری که ایران کمتر از 5/6 در 100 هزار نفر مرگ ناشی از خودکشی را به خود اختصاص داده است.
وی با بیان این که الگویی هم که در کشورهای در حال توسعه عمدتا شایع است آن است که خودکشی در گروه نوجوان و جوان‌ها اتفاق می‌افتد که این موضوع بسیار از نظر بار اقتصادی، اجتماعی و روانشناختی ناشی از دست رفتن فردی در این سن حائز اهمیت است.
موارد خودکشی در کشور افزایش یافته است
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت با اظهار خرسندی از این که در این مورد آمار ایران نسبت به سایر کشورها در سطح پایینی گزارش می‌شود، یادآور شد: این در حالیست که طی سال‌های اخیر، تعداد موارد خودکشی و مرگ ناشی از آن در کشور افزایش یافته است.
به گفته وی، هر چند هر ساله شیوع خودکشی در مناطق ایران متفاوت هستند، اما ایلام یکی از استان‌هایی به شمار می‌رود که آمار خودکشی در آنجا نسبت به متوسط کشوری بالاتر و طی سال‌های اخیر در اوایل جدول قرار داشته است.
حفاظی با اذعان به این که خودکشی پدیده‌ای پیچیده است که عوامل متعددی در ایجاد آن دخیل هستند، عنوان کرد: حوزه سلامت یکی از عوامل متعدد تاثیرگذار در پدیده خودکشی است، از سوی دیگر مسایل فرهنگی، اجتماعی و محیطی نیز به سهم خود در این پدیده تاثیر دارند.
اختلالات روانپزشکی شناخته شده‌ترین عامل خودکشی
وی تصریح کرد: در حوزه سلامت باید به پدیده‌های روانپزشکی و سلامت روان توجه داشته باشیم، چرا که اختلالات روانپزشکی شناخته شده‌ترین عوامل موثر در بروز خودکشی را تشکیل می‌دهد که پس از آن، افسردگی، مصرف مواد مخدر و بیماری‌های مزمن جسمی نیز از عوامل تسریع کننده پدیده خودکشی به شمار می‌روند.
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت اضافه کرد: علاوه بر بیماری‌های روانی، اختلالات شخصیتی و نیز سابقه فامیلی و سابقه قبلی فرد در اقدام به خودکشی نیز تاثیر دارد، هر چند عمده‌ترین عامل شناخته شده در این امر فقر، بیکاری، بحران‌ها و آسیب‌های اجتماعی و ناکارآمدی سیستم‌های حمایتی در سطح اجتماع است.
مسایل محیطی نیز از دیگر موارد تاثیرگذار در ایجاد خودکشی بود که وی ضمن اشاره به آن، افزود: همچنین در دسترس بودن روشهای خودکشی برای افرادی که تصمیم به خودکشی دارند، نیز در روند خودکشی تاثیر دارد که در برخی از کشورها همچون چین و سریلانکا که در آنجا خودکشی با سموم و آفت‌کش‌ها شایع است، ممنوعیت فروش این مواد به عنوان یکی از راهکارهای موثر در مداخلات پیشگیری از خودکشی موثر بوده است.
خودکشی صرفا نشان یک بیماری نیست
حفاظی با بیان این که ممنوعیت استفاده از اسلحه یکی از اقدامات موثر در پیشگیری از خودکشی در دنیاست، تاکید کرد: خودکشی صرفا نشانه یک بیماری نیست، هر چند یکی از علل آن است.
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت با بیان این که در حوزه سلامت، بیماری‌های روانپزشکی مهم‌ترین عامل مرتبط با خودکشی هستند، بیان کرد: به طوری که در بیماران روانی سابقه اقدام به خودکشی 10 برابر بیشتر بوده است. همچنین فردی که سابقه فامیلی در اقدام به خودکشی داشته در معرض خطر بالاتری قرار دارد. بالاخص کسانی که اقدامات مکرر به خودکشی داشتند، جزو افراد پرخطر محسوب می‌شوند.
آمار خودکشی در ایران
وی در ادامه گفته‌های خود وضعیت خودکشی در ایران را آن هم با ارائه آمارهای توصیفی جمع‌آوری شده از طریق نظام ثبت مرگ طی چند سال اخیر و با تاکید بر این که تحلیل و قضاوت در مورد این آمار جای بحث دارد، خاطر نشان کرد: این آمار مرگ ناشی از خودکشی از مراکز بهداشتی، بیمارستان‌ها، گورستان‌ها، ثبت احوال و غیره جمع‌آوری شده است.
حفاظی بیان کرد: بر اساس آمار سال 82، به تفکیک خودسوزی به عنوان یکی از روشهای خودکشی، استان ایلام و کرمانشاه بالاترین آمار را به خود اختصاص داده بودند. همچنین در سال 83، متوسط کشوری از نظر وضعیت خودسوزی به عنوان یکی از موارد خودکشی کاهش یافته که متوسط کشوری 600 در 100 هزار است که این آمار در مقایسه با آمارهای جهانی از میزان کمتری برخوردار است.
به گفته وی، این در حالیست که در برخی از مناطق کشور از جمله ایلام و لرستان در سال 83، شیوع خودسوزی بالایی داشتیم. همچنین آمار سال 84 نشان می‌دهد، متوسط کشوری خودکشی کمتر گزارش شده است که 8/5 در 100 هزار نفر است؛ هر چند استان‌هایی با شیوع بالا داریم که استان گیلان به استان‌های در شیوع بالا خودکشی اضافه شده است. همچنین ایلام، لرستان، کرمانشاه و گیلان بیشترین آمار خودکشی را داشته‌اند.
روشهای خودسوزی
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت با اشاره به تفکیک خودکشی‌ها به این ترتیب که با چه روشی انجام شده است، گفت: خودکشی با داروها، سموم و مواد شیمیایی، حلق آویز کردن و یا دار زدن و خودسوزی در کشور نسبت به سایر روش‌ها، شیوع بیشتری دارد.
کاهش خودسوزی در متوسط کشوری
وی با استناد به آخرین و جدیدترین آمار جمع‌آوری شده در کشور، گفت: در متوسط کشوری، شیوع خودکشی کاهش یافته به طوری که در متوسط کشوری میزان مرگ ناشی از خودکشی پنج در 100 هزار است که خودکشی در استان‌های ایلام، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، همدان، کرمانشاه و گیلان از شیوع بالاتری برخوردار است.
حفاظی با بیان این که آمارهای موجود جای بحث دارد، به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در زمینه پیشگیری از خودکشی در معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اشاره کرد و گفت: متاسفانه در جمع‌آوری آمار، صرفا اتکا به اعداد و ارقام نمی‌تواند صحیح باشد، چرا که در حال حاضر در کشور یک سیستم یکپارچه و هماهنگ برای ثبت خودکشی نداریم، هر چند مواردی در پزشکی قانونی، وزارت کشور، حراست بیمارستان‌ها و غیره آمارهایی ارائه می‌شود، اما دسترسی کاملی به همه این آمارها نداشتیم. همچنین آمار منابع مختلف، همپوشانی زیادی با یکدیگر دارند که امکان خطا را پیش می‌آورد.
آمار خودکشی در زنان بیشتر است
وی با اشاره به گزارش‌های ارائه شده در مورد خودکشی در کشور، اعلام کرد: اکثر اقدام‌کنندگان به خودکشی را زنان تشکیل می‌دهند که در این مورد مشابه سایر کشورها هستیم، البته باید گفت مرگ ناشی از خودکشی در زنان بیشتر است.
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت در مورد گروه سنی اقدام کنندگان در ایران، توضیح داد: اقدام‌کنندگان به خودکشی در کشور ما گروه سنی پایین و عمدتا جوانان بوده و رده سنی آن‌ها را 15 تا 30 ساله‌ها (حدود 70 درصد) تشکیل می‌دهند، بنابراین خودکشی در گروه نوجوان و جوان شایع‌تر است.
وی ادامه داد: خودکشی در زنان متاهل بیشتر از زنان مجرد است، همچنین در میان زنان خانه‌دار موارد خودکشی 67 درصد نسبت به زنان شاغل بیشتر است.
خودکشی در میان تحصیل کردگان
حفاظی با تاکید بر این که خودکشی با سطح تحصیلات ارتباط معکوس دارد، تصریح کرد: در اغلب موارد خودکشی در سطوح اقتصادی و اجتماعی پایین گزارش می‌شود، این در حالیست که موارد خودکشی در سطح متوسط اقتصادی و اجتماعی نیز قابل توجه است.
به گزارش ایسنا، وی در ادامه صحبت‌های خود اختلافات خانوادگی و درگیری با همسر را به عنوان عامل ایجاد کننده خودکشی اعلام و اظهار کرد: بیشترین روشی که در این مواقع زنان برای خودکشی به آن متوسل شده‌اند، استفاده از داروها و سموم بوده که در مردان استفاده از روشهای خشن‌تر همچون دار زدن شایع‌تر است.
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت با اعلام این که اغلب مطالعات صورت گرفته در زمینه خودکشی در ایران منطقه‌ای بوده و مطالعات جامعی صورت نگرفته است، خاطر نشان کرد: با توجه به ترکیب جمعیتی ایران و پراکندگی آن نمی‌توان یافته‌های به دست آمده را تعمیم داد و از طرف دیگر الگوی خودکشی و علل آن در میان مردم ما متفاوت از آن چیزی است که در کتب تخصصی و آمارهای خارجی ذکر شده است.
چه باید کرد؟
وی در ادامه در مورد این که چه باید کرد؟ به برنامه پیشگیری از خودکشی با استفاده از شناسایی و غربال بیماران افسرده و درمان ارجاع آن‌ها از سال 80 اشاره کرد و افزود: این طرح در حال حاضر تنها در هشت دانشگاه کشور اجرا می‌شود.
طرح پدیده خودکشی از طریق رسانه‌ها از دیگر مباحث ذکر شده توسط کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت بود. وی در این باره یادآور شد: رسانه‌ها به عنوان ابزار قدرتمند می‌توانند در پیشگیری از خودکشی جایگاه ویژه‌ای داشته باشند، به طوری که شواهد نشان می‌دهد، نحوه گزارش دهی اخبار خودکشی در ایجاد و یا پیشگیری از این پدیده موثر است.
حفاظی افزود: همچنین رسانه‌ها با استفاده از راهکار انگ‌زدایی از بیماری‌های روانی می‌توانند رسالت خود را ایفا کنند که متاسفانه انگ ناشی از بیماری‌های روانی به عنوان مشکل حل نشدنی در ایران و دنیا است.
وی ایجاد سیستم ثبت هماهنگ با همکاری سیستم قضایی، آموزش و پرورش، نیروی انتظامی و پزشکی قانونی و سایر ارگان‌های درگیر را از راهکارهای شناسایی و پیشگیری از خودکشی ذکر کرد و گفت: خودکشی پدیده‌ای چند محوری است که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در یک طرف قضیه و رسانه‌ها در طرف دیگر قرار دارند.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
