جلوگیری از بارداری با روش تزریقی
جلوگیری از بارداری با روش تزریقی
پس از مدت کوتاهی که قرص های ضد بارداری معمول شدند، روش تزریقی کشف شد که اثرات سودمند آن را می توان با اضافه کردن یک نوع ترکیب شیمیایی، طولانی کرد.
این ترکیبات با تزریق عضلانی به تدریج در جریان خون آزاد می شوند و به این ترتیب تاثیر فعالیت هورمون ها طولانی می شود.
انواع روش های تزریقی عبارتند از:
1- "DMPA" دپوپروورا یا دپومدروکسی پروژسترون استات(از نوع سوسپانسیون میکروکریستالی).
2- "NET-EN" نـوراتـیـنـدرون انـانـتـات(محلول روغنی است)
از سال 1960 و حتی قبل تر، از "DMPA" برای درمان اندومتریوز ، سرطان رحم، تهدید به سقط ، زایمان زودرس و... استفاده می شد.
این روش چگونه عمل می کند؟
ضد حاملگی های تزریقی در صورت مصرف صحیح، در زمره موثرترین روش های پیشگیری از بارداری هستند.
"NET-EN" سریع تر از "DMPA" از جریان خون ناپدید می شود و دفعات تزریق آن بیشتر است و هر دو از طریق مکانیسم های زیر از بارداری جلوگیری می کنند:
* جلوگیری از تخمک گذاری
* افزایش چسبندگی موکوس دهانه رحم و ضخیم شدن آن به شکلی که مانعی برای عبور اسپرم و باکتری ها شود.
* تغییر سرعت حرکت لوله های رحمی
* نامناسب شدن اندومتر(بافت رحم) برای لانه گزینی
این روش برای چه افرادی مناسب است؟
* زوجینی که خانواده خود را کامل کرده اند، اما تمایلی به بستن لوله ها و روش های غیرقابل برگشت ندارند و تمایل دارند که روش موثر و قابل برگشت برای فاصله گذاری بیش از دو سال بین فرزندان داشته باشند.
* در خانم هایی که واکسن سرخجه زده اند و تا چند ماه نباید باردار شوند.
* خانم هایی که شوهر آن ها وازکتومی شده اند و تا منفی شدن اسپرموگرام، باید از روش جلوگیری ثانویه استفاده نمایند.
* برای خانم هایی که در استفاده از روش های دیگر مانند قرص های ضد بارداری(که نیاز به یادآوری روزمره دارد)، ناموفق هستند.
* کسانی که به روش دیگری دسترسی ندارند.
* افرادی که لاغر هستند و مولتی پار(یعنی دارای حاملگی های متعدد) بوده اند.
* اشخاصی که در مکان ثابتی زندگی نمی کنند و همیشه در جابجایی و تغییر مکان هستند مانند عشایر.
روش های تزریقی چه فوایدی نسبت به سایر روش ها دارد؟
- روش های بسیار سالمی هستند.
- بسیار موثرند و میزان شکست آن ها کمتر از یک درصد است.
- عوارض جانبی استروژن، مانند ایجاد لخته خون را ندارند.
- برای زمان شیردهی مناسبند.
- روی روابط جنسی زوجین اثری ندارند.
- برگشت پذیرند.
- برای افرادی که مبتلا به آنمی (کم خونی) فقر آهن و یا دارای گلبول های داسی شکل هستند مناسبند.
- ممکن است باعث بهبود کیست تخمدانی و توده های خوش خیم پستانی شوند.
- اندومتریوز را بهبود می بخشند.
چه نکاتی را هنگام استفاده از این روش باید رعایت کرد؟
- قبل از استفاده از این روش، آزمایش های زیر را انجام دهید:
الف) آزمایش کامل ادرار برای بررسی قند در ادرار
ب) پاپ اسمیر
ج) اندازه گیری هموگلوبین
- بهترین زمان تزریق در پنج روز اول قاعدگی است.
- در صورت مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی، بلافاصله پس از قطع قرص، تزریق انجام شود.
- در صورت شیردهی، شش هفته بعد از زایمان تزریق انجام شود و در صورت عدم شیردهی 4-1 هفته، و بهتر است هفته سوم پس از زایمان انجام شود. اگر مراجعه پس از 4 هفته باشد، ابتدا آزمایش برای بارداری داده شود و در صورت منفی بودن جواب آن، تزریق انجام شود.
- مصرف DMPA بلافاصله پس از زایمان ممکن است باعث خونریزی شدید شود و منطقی است که تا شش هفته پس از زایمان مصرف آن به تعویق افتد.
- مقدار مصرف DMPA، 150 میلی گرم هر سه ماه یک بار و NET-EN ، 200 میلی گرم هر دو ماه یک بار است.
DMPA کمی بیشتر از NET-EN برای پیشگیری از بارداری موثر است و طبق شواهد موجود، کمی دردناک تر هم هست.
در آمپول هایی که هر سه ماه یک بار ترزیق می شوند، بیشترین میزان تاخیر در تکرار تزریق، نباید بیشتر از دو هفته شود و در آمپول هایی که هر دو ماه یک بار تزریق می شوند، نیز بیشترین میزان تاخیر نباید از 1 تا 2هفته بیشتر شود، در غیر این صورت احتمال وقوع بارداری زیاد خواهد بود.
عوارض
- شایع ترین عارضه DMPA اختلال در قاعدگی است که ممکن است به صورت لکه بینی یا قطع قاعدگی باشد و بیشتر در سه ماه اول مصرف، شایع می باشد.
- ممکن است باعث بروز عوارضی مانند: افزایش وزن ، سردرد ، احساس درد در پستان ها، تغییرات خلقی ، سرگیجه و... گردد.
توجه:
* این روش هیچ اثر نامطلوبی در مقدار و کیفیت شیر مادر ندارد و حتی گروهی از پژوهش ها، نشان دهنده ی افزایش مقدار شیر با این داروها نیز هستند.
* تا کنون تداخل واضحی بین هورمون های ضد بارداری تزریقی با داروهای دیگر مانند آنتی بیوتیک ها و ریفامپین مشاهده نشده است.
|
|
|
