چگونه لاغر شویم؟

امروزه به دلیل عادات غلط تغذیه اى و گسترش شهرنشینى و ... بشر با مشکلات بسیار دست به گریبان است که بیمارى هاى تمدن نامیده مى شوند. یکى از آنها چاقى است که داراى علل و عوامل مختلفى بوده، ولى نوعى از آن نیز مربوط به کاهش تحرک افراد و نداشتن برنامه غذایى صحیح است.

در واقع اضافه وزن و چاقى که از مشکلات جوامع امروز به شمار مى آیند، در ارتباط مستقیم با بروز بسیارى از بیمارى ها از جمله : بروز فشارخون بال ا، کلسترول و ترى گلیسیرید خون بالا، بیمارى هاى قلب و عروق ، بیمارى هاى تنفسى و بیمارى هاى فرسایشى مفاصل (که به وضوح شیوع آن را در افراد چاق بیشتر مى بینیم) است.

80 درصد افرادى که به بیمارى قند  یا دیابت غیروابسته به انسولین مبتلا مى شوند چاق هستند. بروز انواعى از سرطان ها  نیز در هر دو جنس ارتباط مستقیمى با چاقى دارد، به عنوان مثال در مردان چاق امکان ابتلا به سرطان پروستات و سرطان هاى دستگاه گوارش و در خانم هاى چاق سرطان سینه و رحم در مقایسه با سایر افراد بیشتر است. همچنین بسیارى از بیمارى هاى روانى در نتیجه چاقى عارض مى شود تا جایى که یکى از دلایل عمده ابتلا به افسردگى  (که شیوع آن در خانم ها بیشتر است) چاقى عنوان شده است.در تمام موارد بالا کاهش وزن در بهبود علائم بیمارى نتایج مثبتى را در پى داشته است. به عنوان مثال کاهش حتى 5 کیلوگرم از وزن نقش بسزایى در کاهش کلسترول و ترى گلیسیرید دارد.

تعریف چاقى

به طور کلى چاقى عبارت است از عدم تعادل بین انرژى دریافتى و انرژى مصرفى، که با ذخیره بیش از حد چربى نمایان مى شود. در حقیقت براى تجمع چربى در بدن هیچ ظرفیت محدود و معینى وجود ندارد و وقتى که ذخایر سلول هاى چربى اشباع مى شود (هر سلول چربى قادر به ذخیره کردن ? میکروگرم چربى است) بدن شروع به افزایش تعداد سلول هاى چربى مى کند که تعداد سلول ها هیچ گاه کم نخواهد شد، بلکه فقط پُر و خالى مى شوند. به همین دلیل لاغر شدن فردى که فقط ظرفیت سلول هایش افزایش یافته است، یعنى از چربى اشباع شده است خیلى ساده تر است از کسى که تعداد سلول هاى چربى در بدن او اضافه شده است .

جالب است بدانید که نه تنها مقدار چاقى بلکه محل توزیع و تجمع چربى در بدن نیز مى تواند در مشخص کردن خطر ابتلا به بیمارى هاى وابسته به چاقى مؤثر باشد.

انواع چاقی :

1- نوعى از آن چربى زیرپوستى در ناحیه تنه یا شکم جمع می شود که به آن چاقى آندروئید یا چاقى مردانه مى گویند و نام دیگر آن "چاقى سیب شکل" است.

2- نوع دوم چاقى، چربى زیرپوستى در ناحیه باسن و ران به مقدار زیاد تجمع می یابد که به آن چاقى ژینوئید یا چاقى زنانه مى گویند و نام دیگر آن "چاقى گلابى شکل" است.

چاقى مردانه با افزایش خطر فشارخون بال ا، بیمارى هاى قلب و عروق و دیابت غیروابسته به انسولین ارتباط دارد.

وزن ایده آل عبارت است از وزنى که در این حالت، شرایط ابتلا به بیمارى ها وجود ندارد، چه بیمارى هاى وابسته به چاقى و چه اختلالات ناشى از لاغرى بیش از حد (مانند سرگیجه، ضعف جسمانى و ریزش مو ) و در این وضعیت حداکثر طول عمر براى افراد پیش بینى مى شود. این وزن را اصطلاحاً وزن سالم بدن مى گویند.

از آنجایى که هر کدام از افراد جامعه در شرایط خاص از نظر تفاوت هاى فردى نظیر سن، جنس، قد، مراحل رشد و بلوغ، وراثت و... قرار دارند، وزن ایده آل نیز براى هر فرد نسبت به شرایط مخصوص همان فرد در نظر گرفته مى شود و به طور قطع نمى توان گفت وزن خاصى وزن ایده آل است.در حقیقت تعیین وزن ایده آل با روش هاى مختلفى انجام مى پذیرد که یکى از این روش ها استفاده از جداول معروف متروپلیتن است.

روش دیگر استفاده از نمایه توده بدن یا BMI ( BODY MASS INDEX ) است. نمایه توده بدن را با یک محاسبه ساده ریاضى مى توان به دست آورد:

نمایه توده بدن برابر است با وزن برحسب کیلوگرم تقسیم بر مجذور طول قد بر حسب واحد متر.