محققان راز ژنتیکی دویدن سریع را کشف کردند

محققان راز ژنتیکی دویدن سریع را کشف کردند

اگر شما یک انسان ماقبل تاریخ بودید توانایی دویدن بسیار سریع در مسافتهای کوتاه را ترجیح می‌دادید یا پیاده‌روی آرام در مسافتهای طولانی را؟ این سوال از جمله سوالاتی است که با کشف ژن سرعت یا ‪ ACTN3‬مطرح شده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه از پاریس، ژن ‪ ACTN3‬پروتیینی را رمزگذاری می‌کند که سوخت و ساز را در الیاف عضلانی دارای "کلید سریع" کنترل می‌کند و نیروی مورد نیاز را برای دو سرعت فراهم می‌آورد.

حدود ‪ ۱۸‬درصد جمعیت جهان یک نسخه مختصر این ژن را دارند که مانع از فعالیت پروتیین یاد شده می‌شود. این نسخه کوتاه شده با نام ‪ R577X‬در بین قهرمانان موفق ورزشهای استقامتی رایج است.

اما قهرمانان دو سرعت که نیاز به سرعت انفجاری دارند برعکس قهرمانان ورزشهای استقامتی، دارای نسخه فعال ‪ ACTN3‬هستند.

محققان به سرپرستی کاترین نورث استاد بیمارستان کودکان در وست‌مید در سیدنی استرالیا برای تحقیقات بیشتر یک دسته موش را پرورش دادند که فاقد ژن ‪ ACTN3‬بودند.

این موشهای فاقد ژن "‪ "ACTN3‬و نیز موشهای معمولی با ژن فعال ‪ACTN3‬ بر روی یک دستگاه تردمیل قرار داده شدند که با سرعت می‌چرخید تا زمانی که موشهای معمولی خسته شدند.

برندگان این دو استقامت موشهای فاقد ژن ‪ ACTN3‬بودند که می‌توانستند به طور میانگین،یک سوم بیشتر از همتایان خود بدوند.

علت این امر این است که فقدان پروتیین ‪ ACNT3‬را پروتیین دیگری به نام ‪ alpha-actnini-2‬جبران می‌کند که سوخت و ساز عضلانی را به سمت یک مسیر هوازی کارامدتر و روان‌تر هدایت می‌نماید. در نتیجه، عضلات پایی که "کلید سریع" دارند، می‌توانند بدون خستگی بارها و بارها منقبض شوند.

این محققان نمودار ژنتیکی افرادی با تبار اروپایی و شرق آسیایی را بررسی کردند و نشانی از جهش در قطعه بزرگتری از رمز ژنتیکی در نزدیکی ‪ R577X‬نیافتند.

این شباهت، نشانه انتخاب مثبت است. ژنهایی که به مبارزه برای بقا کمک می‌کنند برای مدت طولانی به ژنوم انسان محلق می‌شوند و ژنهایی که دست وپا گیرند از بین می‌روند.

به عبارت دیگر توانایی دویدن در مسافتهای طولانی یک ویژگی ممتاز است که گروه وسیعی از هوموساپین‌ها یا انسان اندیشه ورز از آن برخوردارند.

با توجه به قدمت طولانی حیات بشر، می‌توان گفت افزوده شدن این ژن به انسانها نسبتا به تازگی رخ داده است.

براساس محاسبات "نورث"، ژن ‪ ۱۵ ،R577X‬هزار سال پیش بین جمعیت اروپای مرکزی و ‪ ۳۳‬هزار سال پیش بین مردمان شرق آسیا ریشه دواند.

این نسخه ژن هنوز در همه انسانها وجود ندارد که علت آن کوتاهی مدت افزوده شدن این ژن به انسانها و یا خنثی شدن آن در اثر فشارهای گزینشی به نفع سایر ژنها است.

نتایج این تحقیق در مجله تخصصی "نیچر ژنتیک" منتشر شده است.