زنان ایرانی خلبان می‌شوند،اما پرواز نمی‌کنند
زنان ایرانی خلبان می‌شوند،اما پرواز نمی‌کنند
زمانی که در سال 1318، عفت تجارتچی به عنوان اولین خلبان زن ایرانی با هواپیمای شخصی پرواز کرد، شاید آمده بود راه را برای دیگر خلبانان زن باز کند تا بدون توجه به معیارهای جنسیتی، بتوانند به عنوان کاپیتان پرواز کند.
کاپیتان مریم بخشی، صاحب صدای یکی از دو زنی بوده که مسافران ایرلاین‌های ایرانی تاکنون از داخل کابین خلبان شنیده‌اند؛ با همان صدا می‌گوید، ایرلاین‌ها برای جذب خلبان آزمون می‌گذارند، اما زنان، علی‌رغم کسب نمرات بالا، جذب نمی‌شوند."
وی می‌افزاید، ایرلاین‌های داخلی دید خوبی به خلبانان زن ندارند و پرواز آنها نیاز به فرهنگ‌سازی بیشتری دارد.
در عین حال، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا ابراز عقیده می‌کند که زنان خلبان بهتر است به جای پرواز، به وظایف فطری خود بپردازند!
به گفته مهدی علی‌یاری، خلبانی در ایران دشوار و با استرس زیادی همراه است و فرهنگ کشور اقتضا می‌کند زن‌ها بیشتر به وظایف فطری خود بپردازند.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی می‌گوید، ایرلاین‌های داخلی به دلایل شغلی و فرهنگی، تمایلی به جذب خلبانان زن ندارند: "شرایط زندگی زنان مانند بارداری، به طور طبیعی آنها را محدود می‌کند."
این در حالی است که کاپیتان بخشی چنین مواردی را بیشتر نوعی بهانه‌جویی برای عدم جذب خلبانان زن می‌داند.
وی به ایسنا می‌گوید: مگر خلبانان زن چند بار در زندگی وضع حمل می‌کنند؟ آنهم در شرایطی که مردان خلبان نیز در دوره کاری خود بار‌ها از مرخصی استفاده می‌کنند.
در هر صورت، طبق قانون، خلبانان زن هم مثل مردان می‌توانند هدایت هواپیما را در دست گیرند.
معاون سازمان هواپیمایی کشوری در این زمینه اظهار می‌کند که از نظر سازمان هواپیمایی کشوری، استخدام و پرواز خلبانان زن منعی ندارد و گواهینامه خلبانی برای تمام فارغ‌التحصیلان، اعم از زن و مرد، صادر میشود.
علیرضا منظری اضافه می‌کند که درنهایت، این ایرلاین‌ها هستند که دست به گزینش خلبان می‌زنند.
به گفته وی، در برابر پرواز خلبانان زن مقاومت روانی وجود دارد و برخی فکر می‌کنند زنان نمی‌توانند به عنوان کاپیتان پرواز کنند؛ هرچند که خلبانان زن در مواردی قابل‌تر از مردان هستند.
یکی از کارشناسان پرواز نیز در گفت‌وگو با ایسنا ابراز عقیده می‌کند که ناموفق بودن زنان خلبان در تست‌های روانشناسی پرواز، دلیل عدم تمایل ایرلاین‌ها به جذب خلبانان زن است.
محمد بشارتی می‌گوید: خلبان‌ها باید قدرت تصمیم‌گیری بالا و واکنش سریع داشته باشند؛ اما زنان چندان در این کار موفق نیستند.
این در حالی است که رییس پژوهشکده استاندارد و حقوق دانشگده هوا و فضا با تاکید بر آنکه خلبانی نیاز به دقت بالایی دارد، دقت و ظرافت زنان در انجام امور را بیشتر از مردان می‌داند.
گل‌رو می‌گوید، زنان کمبودی برای انجام وظایف خلبانی ندارند و با توجه به دقت و حساسیت بیشتر می‌توانند بهتر از خلبانان مرد عمل کنند.
در شرکت هواپیمایی کاسپین نیز هیچ خلبان زنی وجود ندارد. اصغر رزاقی - مدیرعامل شرکت هواپیمایی کاسپین- به ایسنا می‌گوید، خلبانی شغلی مردانه و مشکل است؛ هرچند تاکید می‌کند که با توجه به اینکه موانع قانونی و شرعی برای استفاده از خلبان زن وجود ندارد، ایرلاین‌ها می‌توانند از آنها استفاده کنند.
رزاقی با اشاره به بی‌میلی ایرلاین‌های داخلی به جذب خلبانان زن، می‌گوید: ایرلاین‌ها خلبان با تجربه را نمی‌گذارند از خلبان بی‌تجربه استفاده کنند. مساله‌ای که گل‌رو نیز به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: زنان خلبان به دلیل نداشتن تجربه لازم هنوز نتوانسته‌اند جایگاه خود را در خطوط هوایی کشور پیدا کنند.
اما گذشته از تجربه پروازی به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم خلبانان ایرلاین‌ها، به اعتقاد مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران‌ایرتور، خلبانان مرد بر خلبانان زن اولویت دارند.
مهدی صادقی می‌گوید که با توجه به ویژگی‌هایی چون حساسیت و جسارت در این حرفه، ایرلاین‌ها بیشتر از خلبانان مرد استفاده می‌کنند.
به‌گفته وی، در ایران زمینه برای پرواز خلبانان زن وجود نداشته و تنها درصد کمی از زنان متقاضی این کار هستند.
در حال حاضر حدود پنج، شش خلبان زن وجود دارد و نزدیک به 20 نفر نیز در حال طی دوره‌های آموزشی هستند؛ آنهم در وضعیتی که به‌دلیل خارج شدن آموزش خلبانی از کنکور سراسری و محدود شدن آن به آموزشگاه‌های آزاد، هر کدام به‌طور متوسط ، برای طی دوره خلبانی مبلغی در حدود 30 میلیون تومان هزینه می‌کنند؛ در شرایطی که با دریافت گواهینامه پرواز نیز در داخل کشور بازار کار ندارند.
به‌گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، تجربه و نگاه واقع‌بینانه نشان می‌دهد که پرواز خلبانان زن در ایران چندان میسر نشده است.
علی‌یاری می‌گوید: یک زن را در جمع وسیع مردان به‌راحتی نمی‌توان به‌کار گرفت.
به گزارش خبرنگار ایسنا، سمیرا نوروزی یکی از زنانی است که گواهینامه خلبانی خود را از فیلیپین دریافت کرده و در آزمون سازمان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران نیز قبول شده است، اما اکثر شرکت‌های هواپیمایی کشور حاضر به استفاده از وی در کادر پروازی نیست.
وی می‌گوید: علی‌رغم اینکه مدارک بنده هیچ نقصی ندارد، به عنوان کمک خلبان از بنده استفاده نمی‌شود.
نوروزی با اشاره به اینکه در ایران زنان و مردان در اکثر مشاغل همپای هم فعالیت می‌کنند نسبت به اینکه در صنعت هوانوردی از زنان به عنوان خلبان یا کمک خلبان استفاده نمی‌شود ابراز گله کرد.
وی تاکید می‌کند اگر قرار است از زنان در این زمینه بهره گرفته نشود چرا اساسا این افراد مورد آموزش قرار می‌گیرند.
