ابراز تعهد رایس به دیپلماسی برای حل مساله اتمی

ابراز تعهد رایس به دیپلماسی برای حل مساله اتمی ایران

کاندولیزا رایس پس از آن اظهار نظر می کرد که محمد برادعی، رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، در مصاحبه ای با بی بی سی نسبت به "دیوانه های تازه" ای که خواستار حل مناقشه جاری بر سر برنامه اتمی ایران از طریق بمباران هستند هشدار داد.

کاندولیزا رایس در پایان سفر اروپایی خود در حالی که در اسپانیا به سر می برد گفت: "رئیس جمهور آمریکا کاملا روشن ساخته که سیاست ما چیست. آن سیاست مورد حمایت همه اعضای کابینه او و همچنین معاون رئیس جمهور ایالات متحده است."

وی در ارتباط با سیاست کشورش برای حل مناقشه جاری بر سر برنامه اتمی ایران گفت: "رئیس جمهور ابهامی باقی نگذاشته که ما در مسیر دیپلماسی گام بر می داریم."

پیشتر آقای برادعی در مصاحبه ای با یک برنامه مستند کانال چهار رادیوی بی بی سی که جمعه شب پخش شد با شدیدترین لحن علیه اقدام نظامی برای متوقف کردن برنامه غنی سازی اورانیوم ایران هشدار داد.

وی کسانی را که خواهان بمباران تاسیسات اتمی ایران هستند، "دیوانه های تازه" توصیف کرد و گفت پس از جنگ عراق خواهان دیدن "جنگ دیگری" نیست.

دکتر برادعی گفت که یک ایران مسلح به بمب اتمی چیز "وحشتناکی" خواهد بود اما گفت هنوز نمی توان گفت آیا ایران اصلا به دنبال سلاح هسته ای هست یا خیر.

وی افزود که شما نمی توانید "دانش را بمباران" کنید و نسبت به کسانی که پس از دخالت نظامی در عراق خواهان حملات هوایی علیه ایران هستند با لحنی گزنده سخن گفت:

"هر روز از خواب که بیدار می شوم می بینم 100 غیرنظامی بیگناه عراقی کشته شده اند. من هیچ رهنمودی ندارم جز اینکه اطمینان حاصل کنم وارد جنگ دیگری نمی شویم یا اینکه دیوانه وار دست به کشتار یکدیگر بزنیم. ما نمی خواهیم استدلال دیوانه های تازه ای را که می گویند 'برویم ایران را بمباران کنیم' تقویت کنیم."

وی در پاسخ به این سوال که منظورش از "دیوانه های تازه" چه کسانی است گفت: "آنهایی که دارای دیدگاه های افراطی هستند و می گویند تنها راه حل مساله تحمیل اراده با زور است."

دکتر برادعی گفت که منظور او جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا، نیست اما به گفته خبرنگاران بی بی سی اظهارات او احتمالا حمله ای به نومحافظه کاران آمریکایی که هنوز از اقدام نظامی حمایت می کنند تعبیر خواهد شد.

رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد معاملات پنهانی ایران در بازار سیاه مواد اتمی گفت این کشور اعترافی در این زمینه به سازمان او بدهکار است.

بنابه گزارش ها ایران در جریان گفتگوهای روز پنجشنبه خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در مادرید اعلام آمادگی کرد که در مورد همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی و اطلاعاتی که این آژانس درباره فعالیت اتمی ایران مطالبه کرده با آژانس به مذاکره بنشیند.

خانم رایس در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد اظهارات آقای برادعی گفت که نمی داند منظور وی کیست.

با این حال وی که آشکارا از اظهارات آقای برادعی کلافه به نظر می رسید گفت کشورش از دیپلماسی برای پرهیز از "رسیدن به نقطه ای که تنها یک گزینه ناخوشایند پیش رو دارد"، استفاده می کند.

وی آن را گزینه ای "میان اقدامی در بُعد نظامی یا اجازه دادن به ایران برای داشتن یک سلاح نظامی" توصیف کرد.

خانم رایس که قبلا نیز با محمد برادعی اصطکاک پیدا کرده استدلال کرد که رئیس آژانس اتمی سازمان ملل با اظهاراتش پیام های ضد و نقیضی برای ایران می فرستد:

"ما یک گزینه دیپلماتیک داریم، اما این گزینه تنها در صورتی موفق خواهد بود که مطلقا با ایرانی ها واضح حرف بزنیم - و پیام را به هیچ وجه گل آلود نکنیم."

رایس گفت پیام صحیح همان است که شورای امنیت سازمان ملل با صدور دو رشته تحریم علیه ایران فرستاده است، "همان پیامی که جهان به طور کلی می فرستد".

وی افزود: "من انتظار دارم آنها این پیام را با صدای بلند و به وضوح از آژانس بین المللی انرژی اتمی و مدیر آن بشنوند."

آقای برادعی همین چند هفته قبل طی اظهاراتی، خشم دولت های غربی را برانگیخته بود.

وی گفته بود که شاید باید به ایران اجازه داده شود برخی بخش های غنی سازی اورانیوم را حفظ کند.

وی گفت ممکن است اکنون برای جلوگیری کامل از این برنامه ایران دیر شده باشد و باید بر جلوگیری از غنی سازی در مقیاس صنعتی تمرکز کرد.

آمریکا، بریتانیا، فرانسه و ژاپن هفته پیش رسما به اظهارات آقای برادعی اعتراض کردند. دیپلمات های این کشورها گفتند برادعی از سیاست شورای امنیت منحرف شده است.

اختلاف در دولت آمریکا؟

روزنامه نیویورک تایمز روز جمعه نوشت که برخی مقام های بلندپایه وزارت خارجه آمریکا در مورد گزارش هایی دایر بر اینکه اعضای دفتر دیک چنی گفته اند که معاون رئیس جمهور معتقد است مسیر دیپلماتیک با ایران بی فایده است و او در پی راه هایی برای قانع کردن جورج بوش برای رویاروی نظامی با ایران است، ابراز خشم کرده اند.

ظاهرا به همین دلیل بود که خانم رایس در کنفرانس خبری خود در مادرید سعی کرد بر حمایت دیک چنی از ادامه مسیر دیپلماسی تاکید کند.

بنابه گزارش ها مگان مکجین از سخنگویان آقای چنی گفت: "معاون رئیس جمهور و کارمندان او کاملا از موضع رئیس جمهور در مورد ایران حمایت می کنند."

در طول دوران ریاست جمهوری آقای بوش بارها گزارش هایی در مطبوعات آمریکا در مورد اختلاف دیدگاه های عمده میان وزارت خارجه آمریکا از یک طرف و معاون رئیس جمهور آمریکا و پنتاگون از طرف دیگر منتشر شده است.

اختلافاتی که به نظر می رسد در دوره دوم ریاست جمهوری جورج بوش با انتصاب رایس به جای کالین پاول در وزارت خارجه و جایگزینی دونالد رامسفلد با رابرت گیتس کمرنگ شده باشد.

در اوایل سال جاری میلادی سیل اتهامات آمریکا علیه ایران پیرامون آنچه واشنگتن کمک تهران به شبه نظامیان و شورشیان عراقی می داند باعث نگرانی های گسترده به خصوص میان دمکرات ها در مورد احتمال مقدمه چینی دولت بوش برای حمله به ایران شد.

پس از آن مقام های متعدد نظامی آمریکا از جمله رابرت گیتس وزیر دفاع به کنگره اطمینان دادند برای اقدام نظامی علیه ایران برنامه ریزی نمی کنند با این حال دیک چنی از معدود مقام هایی است که هرگاه صحبت از ایران شده به مردود نبودن گزینه نظامی اشاره کرده است.

او در آخرین مورد از حملات لفظی خود علیه ایران محل سخنرانی اش را یک ناو جنگی در خلیج فارس انتخاب کرد.

دیک چنی روز 11 مه درحالی که بر عرشه ناو هواپیمابر 'یو اس اس جان سی استنیس' در خلیج فارس در فاصله 240 کیلومتری سواحل ایران ایستاده بود گفت آمریکا با کمک سایر کشورها به ایران اجازه دستیابی به سلاح اتمی و سلطه بر منطقه را نخواهد داد.

او در آن سخنرانی برای نظامیان آمریکا بکارگیری نیروی نظامی علیه ایران را منتفی ندانست.

دیک چنی گفت: "با آوردن دو گروه از هواپیمابرهای تهاجمی به خلیج [فارس]، ما قصد فرستادن پیام های روشن برای دوستان و دشمنان را داریم. ما مانع بسته شدن خطوط دریایی خواهیم شد. برای رویارویی با افراط گرایی و تهدیدهای استراتژیک کنار دوستان خود خواهیم ایستاد. هرگونه حمله ای به نیروهای خود را مختل خواهیم کرد. به آوردن آسایش برای کسانی که در رنج هستند، و اجرای عدالت در مورد دشمنان آزادی ادامه خواهیم داد. و برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی و تسلط بر منطقه کنار دیگران خواهیم ایستاد."

اشاره وی به "خطوط دریایی" در واقع به جریان تبادل نفت در منطقه خلیج فارس بود.

مقام های جمهوری اسلامی از جمله آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران، تلویحا اشاره کرده اند اگر از سوی آمریکا هدف قرار گیرند جریان نفت خلیج فارس را مختل خواهند کرد.