تقدیر از زرافشان در روز جهانی نویسندگان زندانی
مراسم "روز جهانی نویسندگان زندانی" در سوئد که عصر روز پنج شنبه، در تئاتر شهر استکهلم برگزار شد به بزرگداشت ناصر زرافشان، نویسنده و وکیل ایرانی و آنا پولیتکوسکایا، نویسنده و روزنامه نگار سرشناس روس اختصاص یافته بود.
گروه موسیقی keyfest در راه پله‌های سالن برگزاری مراسم به اجرای موسیقی پرداختند کمیته نویسندگان زندانی انجمن بین المللی پن که در بیش از ۶۰ کشور فعال است، همه ساله در روز ۱۵ نوامبر از تمامی نویسندگان زندانی در هر گوشه جهان یاد می‌کند. بر این اساس، کمیته نویسندگان زندانی انجمن پن سوئد، همسو با این یادمان جهانی، جایزه توخولسکی را هر سال به نویسنده یا ناشری اهدا می‌کند که به خاطر نوشته هایش مجازات شده، تهدید شده و یا به زندان افتاده است.
قرار بود این جایزه در روز نویسندگان زندانی به نمایندگی از سوی ناصر زرافشان به خانم زویا زرافشان تحویل داده شود که به دلیل عدم حضور وی در جلسه، بیورن لینل، سخنگوی انجمن پن سوئد، اظهار امیدواری کرد که ناصر زرافشان بتواند با رهایی از فشارهای موجود، در بهار سال آینده، در مراسمی ویژه، جایزه خود را شخصاً از این انجمن دریافت کند.
ساعتی پیش از شروع برنامه، در اتوبوسی که علاقمندان را به محل برگزاری این مراسم می‌برد، دو نویسنده سوئدی در طول راه متونی را از برندگان دوره‌های پیشین جایزه توخولسکی قرائت کردند که از آن جمله متنی از "محمد مختاری" هم قرائت شد.
"حمله به زندانیان"
گروه موسیقی "واله" در طول مراسم به اجرای موسیقی ایرانی پرداختند مراسم راس ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه، در تئاتر شهر، با خوشامدگویی گروه موسیقی keyfest آغاز شد. این گروه جوان، در راه پله‌های تئاتر شهر و سالن برگزاری مراسم به اجرای موسیقی نواحی بالکان پرداختند.
سپس خانم "ماریا مودیگ"، سخنگوی کمیته نویسندگان زندانی انجمن پن سوئد ضمن خوشامدگویی به حاضران در جلسه گفت: "حوادث ناگواری برای زندانیان سیاسی در ایران اتفاق افتاده، از جمله تعدادی از محکومان جرایم جنایی در زندان اوین به چند زندانی سیاسی و دکتر ناصر زرافشان، نویسنده و وکیل دادگستری حمله و آنها را مجروح کرده اند".
وی افزود: "عجیب است که دو روز پیش از بزرگداشت نویسندگان زندانی در جهان و مراسمی که در سوئد به طور ویژه به ناصر زرافشان اختصاص دارد، زندانیان و نویسندگان سیاسی از جمله وی در زندان اوین مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند".
او بخشی از نامه همسر زرافشان را که حاکی از این خبر بود برای حاضران در جلسه قرائت کرد.
در ادامه و هم چنین در طول مراسم، گروه موسیقی "واله"، متشکل از هنرمندانی چون حسن مقدم(نوازنده تار)، امین میرشاهی (دف نواز) و مشتاق فیض یابی (تنبک) به اجرای موسیقی ایرانی پرداختند که با استقبال مخاطبان سوئدی حاضر در جلسه روبرو شد.
بزرگداشت آنا پولیتکوسکایا
سوسن تسلیمی اشعاری را در این مراسم قرائت کرد در بخش بزرگداشت آنا پولیتکوسکایا، "یلنا ینگفلد"، خواننده روس، ابتدا مقاله ای از این روزنامه نگار را که چندی پیش در مسکو به ضرب گلوله به قتل رسید، از مجموعه ای با عنوان "سکوت" قرائت کرد و سپس به یاد او، از "اوسیپ ماندلشتان" و "جوزف برادسکی" شعرهایی را که در دهه سی میلادی و در مخالفت با اختناق و ستایش آزادی سروده بودند، همراه با نوای گیتار خود خواند.
جسد خانم آنا پولیتکوسکایا در آسانسور خانه اش در یک مجتمع ساختمانی در مسکو در حالی پیدا شد که یک سلاح کمری در نزدیکی جسد وی افتاده بود. وی که در روزنامه نووایا گازتا قلم می زد به افشاگری موارد نقض حقوق بشر توسط نیروهای روسیه در چچن شهرت داشت.
"فرج بایرقدار"، شاعر اهل سوریه، دیگر میهمان روز نویسندگان زندانی انجمن پن سوئد بود. این شاعر، در حال حاضر، میهمان "شهر پناه" استکهلم است. او که بیش از چهارده سال از عمر خود را در زندان به سر برده تعدادی از اشعار خود را که به خطر شعر در دنیای امروز اشاره داشت، به زبان عربی خواند.
بعد از آن "استفان وستبری"، یکی از کمدین های مشهور سوئدی بخشی از کتاب "درها و دیوار بزرگ چین" نوشته احمد شاملو را قرائت و اجرا کرد.
در این مراسم "سوسن تسلیمی"، بازیگر سرشناس سینمای ایران که حدود دو دهه است به سوئد مهاجرت کرده، اشعاری از "احمد شاملو"، "سیمین بهبهانی"، "محمد مختاری" و همچنین تعدادی از شعرای دیگر را قرائت کرد.
پیام ناصر زرافشان
سیگرید کاله، پژوهشگر و عرب شناس سوئدی علاقه وافری به ادبیات فارسی دارد "سیگرید کاله"، پژوهشگر و عرب شناس ۸۰ ساله سوئدی، که علاقه وافری به ادبیات فارسی دارد، سخنران دیگری بود که در این شب به طور مفصل به تحلیل ادبیات کلاسیک ایران پرداخت. او گفت: "نویسندگان ایرانی از جمله ناصر زرافشان برای آزادی بیان در رنجند".
وی همچنین با مروری بر ادبیات کلاسیک ایران گفت: "چهار شاعر مورد علاقه من نظامی گنجوی، عطار نیشابوری، مولوی، و حافظ بزرگ هستند. تصویر سازی هایی که این نویسندگان در اشعار خود کرده اند موید این است که ستمی که امروز بر اندیشمندان و مردم ایران می رود هم چنان در طول تاریخ این کشور تکرار شده است".
خانم کاله با اشاره به اندیشه مستتر در اشعار حافظ گفت: "زندانیان سیاسی بی شک با مطالعه اشعار حافظ می‌توانند در شرایط سختی که دارند اندکی التیام پیدا کنند".
سپس بیورن لینل، در بخش پایانی مراسم، پیام ناصر زرافشان برنده جایزه امسال توخولسکی را که توسط او از زندان اوین ارسال شده بود قرائت کرد.
زرافشان در بخشی از این پیام نوشته بود: "از خاورمیانه این پیام را برایتان می‌فرستم؛ منطقه ای که عملاً تحت فشار نیروهای ارتجاعی ضد دموکراتیک و بنیادگرایی واپس گرا و رژیم های استبدادی از یک طرف و خطر تهاجم بیگانکان و اشغال از طرف دیگر قرار دارد. با این‌همه وضعیت با چنان سرعتی تغییر می‌کند که در منطقه، شاهد روزهای روشن و غلبه بر تاریکی خواهیم بود. جهان در کل به سویی پیش می‌رود که در آینده ای نه چندان دور جایی برای بازمانده‌های قرون وسطایی نخواهد بود مگر در موزه‌ها".
ایده اصلی بورس توخولسکی که به نام نویسنده آلمانی تبعیدی در دوران آلمان نازی، کورت توخولسکی، نامگذاری شده، هدیه ۱۵۰ هزار کرون سوئد (۲۱ هزار دلار) به نویسنده و فراهم کردن "فرصتی برای نوشتن و استراحت کردن نویسنده در سوئد، پس از آسیب‌های روحی ناشی از زندان و مجازات" است.
"افشاگری های شجاعانه"
مهرانگیز کار میهمان ویژه بخش همایش توخولسکی بود و سخنانی ایراد کرد در قطعنامه انجمن پن سوئد گزارشی از فعالیت‌های ناصر زرافشان، که وکیل بسیاری از نویسندگان و دگراندیشان ایرانی بوده و پیش از دستگیری، وکالت خانواده‌های مقتولان قتل های معروف به زنجیره ای را بر عهده داشت، ارائه شده بود.
ناصر زرافشان که در سال ۲۰۰۲ به جرم "افشای اسرار دولتی" به سه سال زندان، و به دلیل "نگهداری سلاح" به دو سال زندان و همچنین "به خاطر وجود مشروبات الکلی در دفتر کارش" به ۵۰ ضربه شلاق محکوم شده بود در حال حاضر محکومیت پنج ساله خود را در زندان اوین تهران سپری می‌کند.
انجمن پن سوئد که از زمان دستگیری ناصر زرافشان از جمله نهادهای پیگیر پرونده او بوده و در اطلاعیه های مکرر نسبت به وضعیت او ابراز نگرانی کرده در این قطعنامه از دولت سوئد خواست تا همه تلاش خود را برای آزادی بی درنگ ناصر زرافشان به کار ببندد.
مهرانگیز کار نیز به عنوان میهمان ویژه بخش همایش توخولسکی، با اشاره به وضعیت ناصر زرافشان در ایران، تلاش او را پیرامون قتل‌های زنجیره‌ای، "افشاگری های شجاعانه" خواند و این فعال حقوق بشر در ایران را "صدای دادخواهی مردم ایران در سراسر دنیا" معرفی کرد.
وی سپس با اشاره به "عباس امیرانتظام" و "سیامک پورزند" از مسئولان انجمن بین‌المللی پن خواست که "نام این دو نویسنده را هم چنان به عنوان دو نویسنده زندانی در گزارش‌های خود نگه دارند چراکه از حیث حقوقی، این دو تن اگرچه با عنوان مرخصی در بیرون از زندان به سر می برند اما در ایران هنوز زندانی به شمار می آیند و محدودیت‌های زیادی شامل حال آن ها می‌شود".
در پایان برنامه، بیورن لینل، از مهرانگیز کار خواست که دوباره به روی سن برود و به نمایندگی از طرف ناصر زرافشان، شاخه گل انجمن پن سوئد را به عنوان نمادی از جایزه توخولسکی دریافت کند.
منبع : بی بی سی فارسی
