نماینده مجلس ایران از خرید و فروش «سیم کارت سفید» با قیمت «گزاف» خبر داد

بی بی سی: یک نماینده مجلس ایران می‌گوید که خطوط تلفن همراهی که اینترنت بدون فلیتر دارد و به «سیم‌کارت‌های سفید» مشهور شده است، اکنون در بازارهای ایران با قیمت «گزاف» معامله می‌شود. بحث بر سر اختصاص «سیم کارت‌های سفید» به طیف گسترده‌ای از مسئولان، مقام‌های دولتی و حتی فعالان رسانه‌ای خبرساز شده بود.

مصطفی پوردهقان اردکان، نماینده مجلس، در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفته است که «در حال حاضر بسیاری از این سیم‌کارت‌ها خرید و فروش می‌شوند و دست افرادی افتاده‌اند که واقعا با قیمت‌های گزافی خرید و فروش می‌شوند و بازار سیاه برای آن ایجاد شده.»

آقای پوردهقان می‌گوید نمایندگان مجلس در زمان آغاز کار خود، پیشنهاد دریافت خط بدون محدودیت دریافت می‌کنند.

او گفته است: «سیم کارت‌هایی که فیلتر نیست از روز اول که ما داخل مجلس آمدیم به صورت غیرمستقیم به نماینده‌ها پیشنهاد می‌شد که اگر نیاز دارید ما خط شما را آزاد کنیم.»

«سیم کارت سفید» به خط تلفن همراهی اطلاق می‌شود که سرعت آن بالا و بدون فیلتر است و دارندگان آنها بدون هیچ محدودیتی می‌توانند از اینترنت استفاده کنند و به سامانه‌هایی که در ایران برای عموم فیلتر شده است، دسترسی داشته باشند.

البته پیشتر هم بعضی دیگر از نمایندگان مجلس ایران تایید کرده بودند که خطوط تلفن همراه بدون فلیتر در اختیار دارند.

از جمله احمد بخشایش اردستانی، نماینده دیگری در مجلس شورای اسلامی، که گفته بود نمایندگان از زمان ورود به مجلس «برای اینکه در ارتباط با امور قرار بگیرند، اینترنت‌شان باز شد.»

اواخر آبان ماه هم جلال رشیدی کوچی، نماینده سابق مجلس، در مناظره‌ای تلویزیونی با حمید رسایی، نماینده تندروی اصولگرا، به این موضوع اشاره کرده بود.

آقای کوچی با لحنی کنایه‌آمیز خطاب به حمید رسایی گفته بود: «خط شما سفید است.»
جدل بر سر «خط سفید» در حالی ادامه دارد که بعضی از مالکان این خطوط، مخالف برداشتن محدودیت در اینترنت هستند.

در یک نمونه امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس شورای اسلامی، سال پیش گفته بود باید طوری فیلتر کرد که «هیچ‌کس» نتواند وارد شبکه‌های اجتماعی شود.

توزیع اینترنت بدون محدودیت دسترسی در میان فعالان رسانه‌ای هم خبرساز شده است. منتقدان این رویه، این دسته از فعالان رسانه‌ای و خبرنگاران را به «استفاده از رانت حکومتی» متهم کرده‌اند.

موضوع استفاده از اینترنت سفید در ایران زمانی بالا گرفت که شبکه اجتماعی ایکس قابلیت جدیدی را درباره موقعیت مکانی و مکان ثبت کاربران معرفی کرد.

در شرایط معمول، کاربری که از اینترنت دارای محدودیت در ایران استفاده می‌کند، به دلیل استفاده از «وی‌پی‌ان»، باید مکان جغرافیایی او جایی خارج از ایران نمایش داده شود.

با به کار افتادن قابلیت جدید در شبکه اجتماعی ایکس، پرسش درباره طیف افرادی که این سیم‌کارت‌ها را در اختیار دارند مطرح شد.

در روزهای گذشته، شبکه اجتماعی ایکس، با انتشار موقعیت مکانی صاحبان «حساب‌ها» خبرساز شده بود.

این گزینه البته می‌گوید که داده‌های موقعیت مکانی ممکن است تحت تأثیر سفرهای اخیر و جابجایی موقت و استفاده از وی‌پی‌ان قرار گیرند.

با این حال به گفته نیکیتا بیر، مدیر محصول ایکس، این اطلاعات ۹۹ درصد دقیق هستند.

موضوع تفکیک سطح دسترسی اینترنت در ایران پیش‌تر در قالب «طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی» یا همان «طرح صیانت» نیز مطرح شده بود.

این طرح که از سال ۱۳۹۹ در مجلس ایران در دستور کار قرار گرفت، هدف خود را ساماندهی فضای مجازی اعلام کرده بود، اما منتقدان آن را ابزاری برای محدودسازی دسترسی عمومی و توسعه «اینترنت طبقاتی» می‌دانستند.

«اینترنت طبقاتی» به سیاستی اشاره دارد که در آن، سطح دسترسی کاربران به اینترنت بسته به شغل، وابستگی نهادی یا موقعیت اجتماعی‌شان تعیین می‌شود.

تابستان امسال، آیین‌نامه‌ «تسهیل فعالیت کسب‌وکارهای اقتصاد رقومی (دیجیتال)»، به تصویب رسید که هدف آن حمایت از اقتصاد دیجیتال اعلام شد.

بسیاری از منتقدان، مالکیت سیم‌کارت سفید را نمادی از تبعیض سیستماتیک در ایران می‌دانند که امتیازات خاص را فقط برای گروهی محدود فراهم می‌کند.

این سیاست از دید منتقدان، مغایر اصل برابری در دسترسی به اطلاعات است و می‌تواند ناقض حقوق شهروندی باشد.